Quang cảnh công trường thi công D.A nhiều năm qua của Cty Xuân Cầu

>>Kỳ I: Thu hồi đất ngoài dự án

Tại dự án (D.A) khu biệt thự, nhà vườn và thể thao giải trí mà tỉnh Hòa Bình ký quyết định phê duyệt từ 2005, người dân khẳng định có nhiều biểu hiện cho thấy đây chỉ là một D.A “ma”, được Cty TNHH Xuân Cầu (Cty Xuân Cầu) tạo dựng nhằm lấy đất của dân với giá rẻ.

Trình bày với UBND tỉnh Hòa Bình, Cty Xuân Cầu cho rằng, khu đất nằm trên vùng đồi rừng nghèo kiệt, dân cư thưa thớt, nhưng trên thực tế, D.A không chỉ phá hủy nhiều trang trại mà còn đi vào phần ruộng đất vốn đã ít ỏi của nông dân nơi đây. Đơn cử có xóm Miễu (xã Tiến Xuân, huyện Lương Sơn) với 160 hộ nông dân. Ruộng bị thu hồi cho D.A, với mức giá 27.000 đồng/m², nhưng đã gần 4 năm sau khi giải phóng mặt bằng, đất ruộng vẫn để hoang. Trên một số trang mạng lúc đó đã có tin rao bán đất trong D.A với giá 2 triệu đồng/m²!

Như đã đề cập ở kỳ trước, ngày 22/8/2007, Chủ tịch UBND huyện Lương Sơn đã ban hành Quyết định số 1142/QĐ-UB về việc thực hiện biện pháp cưỡng chế hành chính giải phóng mặt bằng đối với hộ bà Vũ Thị Tuyết (xã Tiến Xuân). 8 ngày sau, UBND huyện Lương Sơn tổ chức cưỡng chế thực hiện quyết định nói trên làm thiệt hại nặng nề về tài sản của gia đình.

Bà Tuyết cho hay: “5 ngày sau khi ra quyết định cưỡng chế, UBND huyện Lương Sơn mới giao cho tôi Quyết định số 1123 ngày 14/12/2006 của UBND huyện Lương Sơn về việc thu hồi đất của 103 hộ dân, trong đó có gia đình tôi”. Bởi vậy, bà Tuyết đã đề nghị tòa hủy quyết định cưỡng chế, buộc UBND huyện Lương Sơn bồi thường thiệt hại do việc cưỡng chế được thực hiện sau 8 ngày, kể từ khi ra quyết định (trong khi luật quy định tối thiểu là 15 ngày) và sau 3 ngày kể từ ngày chính thức nhận quyết định thu hồi đất.

Tòa Hành chính TAND huyện Lương Sơn ngày 7/5/2008 xét xử sơ thẩm vụ án hành chính, nhưng đã bác bỏ các yêu cầu của bà Tuyết về đề nghị hủy quyết định cưỡng chế sai trái trên của Chủ tịch UBND huyện Lương Sơn...

Bà Tuyết kháng cáo và trình bày những sai phạm trên với Tòa Hành chính tỉnh Hòa Bình. TAND tỉnh đã tổ chức hòa giải. Ngày 3/12/2008, tại trụ sở huyện Lương Sơn, bà Tuyết chấp nhận đề nghị phía huyện bồi thường 1,1 tỷ đồng với điều kiện Chủ tịch UBND huyện phải quy vuông lại phần đất còn lại để gia đình có thể sử dụng do hậu quả của việc cưỡng chế oái oăm trước đó để lại dẻo đất vòng tròn trên đồi với chiều rộng hơn 1m.

Gần 4 năm cưỡng chế lấy đất trang trại, hiện vẫn bị bỏ hoang lãng phí như thế này

Đồng ý thỏa thuận, 2 bên đã thống nhất ký vào biên bản nhất trí dưới sự chứng kiến của ông Vũ Duy Tôn, Phó Chánh án TAND tỉnh Hòa Bình. Tuy nhiên, sau nhiều lần trì hoãn, gần 4 năm, điều kiện thứ 2 của bà Tuyết vẫn không được thực hiện nên Chủ tịch UBND huyện Lương Sơn vẫn phải tiếp tục... ra tòa ở cấp phúc thẩm.

Cuối tháng 3/2012, vụ kiện mới đi đến hồi kết khi TAND tỉnh Hòa Bình ra bản án phúc thẩm, tuyên hủy quyết định bị kiện. Tranh chấp về thiệt hại từ vụ cưỡng chế sai này sẽ được giải quyết trong một vụ kiện khác. Sai sót đầu tiên được bản án phúc thẩm đề cập là việc Chủ tịch UBND huyện ban hành Quyết định 1124 “căn cứ Nghị định 197/2004/NĐ-CP” khi Nghị định này đã hết hiệu lực và bị thay thế bởi Nghị định 84/2007/NĐ-CP. Điều 60 của Nghị định 84/2007/NĐ-CP đã quy định rất cụ thể các công việc mà chính quyền phải thực hiện sau khi có quyết định thu hồi đất và trước khi ra quyết định cưỡng chế. Tuy nhiên, UBND huyện Lương Sơn đã không thực hiện đầy đủ các công việc này. Chưa hết, cơ quan này còn vội vàng tổ chức lực lượng xuống lấy đất chỉ sau 8 ngày kể từ ban hành quyết định (theo quy định thì thời gian này phải trên 15 ngày).

Bước đầu, Hội đồng Xét xử nhận định: Chủ tịch UBND huyện Lương Sơn ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất đối với bà Tuyết là sai cả về hình thức, nội dung và quá trình thực hiện. Yêu cầu hủy quyết định này của bà Tuyết được chấp nhận.

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Xuân Hoạt, Chánh Văn phòng UBND huyện Lương Sơn cũng cho rằng, vấn đề cưỡng chế để lại diện tích vòng tròn quanh đồi đối với hộ bà Tuyết là không thể chấp nhận được. Còn về việc thực hiện quy vuông lại đất cho bà Tuyết như lời hứa của Chủ tịch UBND huyện Lương Sơn, ông Hoạt nói do xã Tiến Xuân hiện đã sáp nhập với huyện Thạch Thất, Hà Nội nên thẩm quyền thuộc xã Tiến Xuân và huyện Thạch Thất. Tuy nhiên, vấn đề ở đây là chính quyền huyện Lương Sơn phải có trách nhiệm phối hợp, bàn giao vụ việc với huyện Thạch Thất trong việc quy vuông lại đất cho bà Tuyết, thì mới có thể chấm dứt khiếu kiện kéo dài.

 Đinh Lê