* Sai phạm đã rõ, người dân cần hướng xử lý kiên quyết, dứt điểm.

Các sai phạm đã được chỉ rõ trong kết luận của đoàn thanh tra liên ngành (thành lập theo Quyết định số 1748, ngày 21/5/2007 của Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An), đó là: UBND thị trấn Anh Sơn đã vi phạm các quy định không công khai quy hoạch, đối tượng giao đất; xét, đề nghị giao đất cho 8 gia đình không đủ điều kiện giao đất; mặc dù Hội đồng Tư vấn giao đất thị trấn không xét giao đất, nhưng Chủ tịch UBND thị trấn là ông Bùi Đăng Lý vẫn có tờ trình đề nghị UBND huyện giao đất cho 3 hộ gia đình. Riêng, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện đã vi phạm các quy định của Nhà nước trong việc tham mưu thu hồi sai thẩm quyền gần 4.000m2 đất; tham mưu giao đất tại vùng có giá trị sinh lợi, thuộc diện phải đấu giá quyền sử dụng đất cho 2 hộ gia đình; tham mưu giao đất, định giá đất sai thẩm quyền cho 3 hộ; tham mưu giao đất cho 21 hộ không đủ điều kiện; lập danh sách trình UBND huyện giao đất cho 17 hộ không có tên trong danh sách đề nghị giao đất của UBND thị trấn; tham mưu cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 4 hộ khi họ chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định và thủ tục chuyển nhượng không đầy đủ… Điều đáng nói là, các văn bản đề nghị và tham mưu đó đều được UBND huyện Anh Sơn phê duyệt, ra quyết định thực thi.

Kết luận của đoàn thanh tra liên ngành cũng khẳng định, để xảy ra các sai phạm, trách nhiệm thuộc về một số cán bộ lãnh đạo huyện qua các thời kì. Cụ thể: Ông Nguyễn Văn Sơn, nguyên Phó Chủ tịch UBND huyện (hiện là Uỷ viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Dân vận huyện Anh Sơn) chịu trách nhiệm trực tiếp trong việc thiếu kiểm tra hồ sơ cấp dưới trình nên đã ký phê duyệt giao đất cho 15 hộ gia đình, cá nhân không đủ điều kiện giao đất; ký giao đất cho 5 hộ gia đình không được Hội đồng tư vấn giao đất xét duyệt, không được UBND thị trấn Anh Sơn trình danh sách cấp đất. Ông Đặng Bá Đồng, nguyên Phó Chủ tịch UBND huyện cũng do thiếu kiểm tra hồ sơ cấp dưới trình nên đã ký thu hồi sai thẩm quyền diện tích 3.860m2 đất; giao đất không đúng cho 2 đối tượng tại khu vực đất có giá trị sinh lợi cao.

Ngoài nguyên nhân do trình độ nhận thức về pháp luật đất đai của cán bộ địa phương còn hạn chế, vẫn tồn tại cách làm việc thiếu công khai, dân chủ, chưa kể có cán bộ còn vụ lợi khi thực hiện việc công. Chẳng hạn, ngày 2/11/2005, Hội đồng tư vấn giao đất thị trấn họp xét nhất trí cấp đất cho 18 hộ tại vùng Dược cũ. UBND thị trấn đã lập danh sách và các hồ sơ liên quan trình phòng Tài nguyên & Môi trường để kiểm tra, thẩm định. Sau khi cắt 7 hộ trong danh sách vì không đúng đối tượng giao đất, UBND huyện đã điều chỉnh quy hoạch của vùng Dược cũ từ 18 lô lên 22 lô và bổ sung thêm tên hộ mới vào danh sách cấp đất tại vùng này. Việc làm này đã được UBND thị trấn trích lại biên bản họp xét của thị trấn và bổ sung tên các hộ mới vào danh sách mà không thông qua Hội đồng thị trấn họp xét. Lý do vì các hộ này vốn không có đơn xin giao đất nộp tại UBND thị trấn, hơn nữa họ đều do cán bộ của Phòng Tài nguyên & Môi trường và lãnh đạo huyện đề xuất.

Bên cạnh đó, tính đến năm 2006, các quy trình thủ tục công khai khi xét duyệt, cấp đất hầu như chưa được chính quyền các cấp huyện Anh Sơn quan tâm đúng mức. Qua rà soát hồ sơ lưu trữ tại UBND thị trấn Anh Sơn cho thấy, đối với các vùng đất ở được quy hoạch từ năm 2004 trở về trước, trong hồ sơ giấy tờ lưu tại UBND thị trấn không có văn bản nào thông báo công khai cho nhân dân trên địa bàn biết các vùng đất đã được quy hoạch đất ở; không thông báo danh sách các hộ đã được xét cấp đất ở cho nhân dân được biết. Đến năm 2006, UBND thị trấn mới thông báo đến các khối xóm để công khai các vùng đất đã được quy hoạch đất ở nhưng lại không niêm yết giá từng lô đất và danh sách các hộ được xét cấp đất ở tại trụ sở như mục b, khoản 2, Điều 9, Quyết định số 39 của UBND tỉnh đã quy định. Cho đến năm 2008, tất cả các vùng đất đã được UBND huyện phê duyệt quy hoạch chi tiết trên địa bàn thị trấn đều chưa được cấp có thẩm quyền là UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt. Như vậy, UBND huyện Anh Sơn đã vượt quá thẩm quyền ngay cả trong công tác duyệt quy hoạch. Hơn nữa, việc xử lý một số cán bộ có sai phạm còn nhẹ nên gây bất bình trong nhân dân.

Ngoài 7 lô đất đã được giao trước ngày 15/6/2004 vi phạm Luật Đất đai năm 1993 đã được sửa đổi, bổ sung năm 1998 và năm 2001 (giao đất cho các hộ không đủ điều kiện giao đất theo quy định tại Điều 6, Quyết định số 675, Quyết định số 97 của UBND tỉnh), kể từ năm 2004 - 2007, UBND thị trấn Anh Sơn đã xét duyệt và giao đất cho 83 trường hợp theo Quyết định số 67 và Quyết định số 39 của UBND tỉnh Nghệ An, gồm 63 trường hợp giao đất đúng đối tượng, 20 trường hợp được giao đất nhưng không đúng với quy định của Nhà nước (có 16 trường hợp giao đất ở tại thị trấn cho những người đã có nhà và đất trên địa bàn huyện; 3 trường hợp được giao đất, nhưng không có hộ khẩu tại huyện Anh Sơn và 1 trường hợp được giao đất nhờ khai man hồ sơ là đối tượng ưu tiên). Hiện, trong số 27 lô đất đã giao cho các hộ gia đình, cá nhân sai đối tượng, có 7 hộ đã xây dựng nhà ở kiên cố trước ngày 15/6/2008. Trong báo cáo kết quả kiểm tra ngày 3/4/2008, đoàn thanh tra liên ngành đã kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An các phương án xử lý 27 trường hợp cấp đất ở sai đối tượng tại thị trấn huyện Anh Sơn. Tuy nhiên, đã gần 3 năm qua, những phương án mà đoàn đưa ra vẫn chưa được thực thi.

Sai phạm đã rõ, nhưng vấn đề ở đây là hình thức xử lý cần kiên quyết và dứt điểm, tránh để xảy ra những hệ luỵ không đáng có sau kết luận thanh tra.

Thanh Uyên