(Thanh tra) - Trong bối cảnh kinh tế dần phục hồi nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro, Thuế TP.HCM đã thể hiện vai trò đầu tàu trong công tác thu ngân sách Nhà nước với những kết quả ấn tượng trong 6 tháng đầu năm 2025. Không chỉ hoàn thành vượt tiến độ nhiều chỉ tiêu thu, ngành Thuế Thành phố còn đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm, cưỡng chế nợ thuế kéo dài và ứng dụng chuyển đổi số nhằm ngăn chặn thất thu một cách thực chất.
Thuế TP.HCM hiện được giao nhiệm vụ quản lý thuế trên địa bàn mở rộng, bao gồm ba địa phương trước sắp xếp là TP.HCM, Bà Rịa – Vũng Tàu và Bình Dương. Với cơ cấu tổ chức gồm 22 phòng chức năng (trong đó có 06 phòng tham mưu, 08 phòng quản lý – hỗ trợ doanh nghiệp và 08 phòng kiểm tra) cùng 29 chi cục thuế cơ sở và gần 5.000 công chức, người lao động, ngành Thuế Thành phố đang gánh vác nhiệm vụ thu ngân sách lớn nhất cả nước với chỉ tiêu 501.870 tỷ đồng – chiếm tới 29,19% dự toán thu ngân sách toàn ngành. Đây là khối lượng công việc khổng lồ, đòi hỏi hệ thống vận hành đồng bộ, quyết liệt và đổi mới tư duy quản trị để đạt được mục tiêu thu – chống thất thu – xử lý nợ thuế trong giai đoạn chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Thu ngân sách tăng mạnh – Nhiều chỉ tiêu vượt tiến độ
Theo báo cáo sơ kết 6 tháng đầu năm, tổng thu ngân sách nhà nước do Thuế TP.HCM thực hiện đạt 147.281 tỷ đồng, bằng 58,7% dự toán pháp lệnh và tăng 12,3% so với cùng kỳ năm trước. Đây là kết quả nổi bật, thể hiện sự nỗ lực của toàn ngành thuế trong bối cảnh nguồn thu còn nhiều biến động do tác động từ thị trường bất động sản, thương mại điện tử và dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.
Đáng chú ý, các khu vực thu chủ lực đều ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. Thu từ doanh nghiệp Nhà nước Trung ương tăng 24,3%, cho thấy hiệu quả từ chính sách phục hồi kinh tế và giám sát chi phí sản xuất – đầu tư công. Khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tăng 22,8%, nhờ vào sự ổn định của các tập đoàn lớn và chính sách ưu đãi thu hút dòng vốn ngoại. Thu từ thuế thu nhập cá nhân cũng tăng 21,6%, phản ánh sự gia tăng thu nhập, tiền thưởng và hoạt động chuyển nhượng tài sản. Đối với khu vực kinh doanh cá thể, hộ kinh doanh, tín hiệu phục hồi thể hiện rõ nét qua số lượng hộ nộp thuế khoán và sử dụng hóa đơn tăng đều.
Thành công này đến từ việc Thuế Thành phố đã chủ động phân tích sát tiến độ thu hàng tháng, triển khai đồng bộ các giải pháp quản lý thuế theo ngành nghề, lĩnh vực, địa bàn và từng nhóm đối tượng trọng điểm. Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa thuế – kho bạc – tài chính và các địa phương cũng được nâng cao, góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao.
Thanh tra, kiểm tra: Mũi nhọn chống thất thu ngân sách
Trong nửa đầu năm, toàn ngành đã tiến hành 5.127 cuộc thanh tra, kiểm tra, qua đó truy thu, truy hoàn và xử phạt vi phạm hành chính tổng số tiền gần 1.457 tỷ đồng. Các cuộc thanh tra – kiểm tra tập trung vào lĩnh vực có nguy cơ thất thu cao như bất động sản, thương mại điện tử, chuyển nhượng vốn và ngành nghề sử dụng hóa đơn bất hợp pháp.
Điển hình, tại lĩnh vực bất động sản, nhiều trường hợp kê khai giá chuyển nhượng thấp hơn thực tế đã bị phát hiện và xử lý. Trong thương mại điện tử, cơ quan thuế đã tiến hành truy dòng tiền từ nền tảng xuyên biên giới và tài khoản ngân hàng cá nhân để xác định nghĩa vụ thuế. Đối với các vụ việc chuyển nhượng vốn hoặc góp vốn vòng vo nhằm trốn thuế, nhiều hồ sơ đã được chuyển cơ quan công an điều tra.
Điểm mới trong hoạt động kiểm tra là việc ứng dụng hệ thống phân tích dữ liệu rủi ro, giúp cơ quan thuế xác định chính xác mục tiêu thanh tra, giảm phiền hà cho doanh nghiệp nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả thu hồi nghĩa vụ thuế. Nhiều vụ việc đã trở thành điển hình trong việc phối hợp ba ngành thuế – công an – ngân hàng nhằm phát hiện sai phạm có tổ chức, có dấu hiệu hình sự trong trốn thuế quy mô lớn.
Quyết liệt xử lý nợ thuế – Công khai là công cụ răn đe mạnh mẽ
Cùng với thanh tra, kiểm tra, công tác quản lý nợ thuế cũng được chú trọng với nhiều biện pháp quyết liệt, kịp thời. Tính đến hết tháng 6/2025, tổng số nợ thuế có khả năng thu giảm 8,2% so với đầu năm. Cục Thuế đã công khai danh sách 70 doanh nghiệp nợ thuế lớn, phần lớn thuộc lĩnh vực bất động sản, logistics, xây dựng, thương mại.
Nhiều biện pháp cưỡng chế đã được áp dụng như phong tỏa tài khoản ngân hàng, thu hồi giấy phép kinh doanh, dừng sử dụng hóa đơn điện tử và kê biên tài sản đảm bảo. Qua đó, số tiền thu được từ cưỡng chế nợ thuế lên đến hơn 650 tỷ đồng.
Việc công khai thông tin không chỉ hỗ trợ thu hồi nợ hiệu quả, mà còn tạo áp lực xã hội giúp nâng cao ý thức chấp hành nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp. Đây cũng là bước đi thể hiện tính minh bạch, công bằng trong thực thi pháp luật, đảm bảo không để doanh nghiệp "chây ỳ" lấn át doanh nghiệp tuân thủ tốt.
Không chỉ tập trung siết chặt quản lý, ngành thuế Thành phố còn triển khai gần 150 lớp tập huấn, đối thoại doanh nghiệp, hỗ trợ kê khai qua mạng, tổng đài, email và ứng dụng di động. Tinh thần “đồng hành nhưng không dễ dãi” được quán triệt trong toàn hệ thống, hướng đến nâng cao mức độ tuân thủ tự nguyện, thay vì chỉ dùng chế tài.
Sự thay đổi trong cách tiếp cận của cơ quan thuế – từ “quản lý – thu thuế” sang “hướng dẫn – hỗ trợ” – đang từng bước xây dựng một hình ảnh ngành thuế hiện đại, thân thiện và trách nhiệm với xã hội.
