Phó Thống đốc NHNN Đoàn Thái Sơn chủ trì hội thảo. Ảnh NĐ

Tổng dư nợ cho vay phục vụ tiêu dùng Việt Nam đạt khoảng 2,8 triệu tỷ đồng

Phát biểu tại hội thảo, Phó Thống đốc NHNN Đoàn Thái Sơn cho biết, tín dụng tiêu dùng luôn đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Đẩy mạnh cho vay tiêu dùng còn được xem là một giải pháp quan trọng góp phần hạn chế việc tiếp cận vốn từ những kênh không chính thức, điển hình là “tín dụng đen”, giúp giảm thiểu các hệ lụy và góp phần đảm bảo an ninh trật tự xã hội.

Quy mô của thị trường tín dụng tiêu dùng toàn cầu đã tăng trưởng mạnh, đạt khoảng 11 nghìn tỷ đô la năm 2023 và tiếp tục duy trì xu hướng tăng, dự kiến đạt 15 nghìn tỷ đô la trong 5 năm tới. Tại Việt Nam, hoạt động tín dụng tiêu dùng những năm qua đã có bước phát triển mạnh cả về quy mô dư nợ, số lượng  tổ chức tín dụng (TCTD) tham gia và mức độ đa dạng về sản phẩm, dịch vụ.

Đến nay, tổng dư nợ cho vay phục vụ đời sống, tiêu dùng tại Việt Nam đã đạt khoảng 2,8 triệu tỷ đồng, tương đương 20% tổng dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế, trở thành một phần quan trọng trong cơ cấu tín dụng của hệ thống các TCTD. Tốc độ tăng trưởng dư nợ cho vay phục vụ đời sống, tiêu dùng bình quân giai đoạn từ 2010 đến nay luôn cao hơn tốc độ tăng dư nợ tín dụng chung của toàn nền kinh tế. Để có được kết quả này là sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự nỗ lực, triển khai quyết liệt của ngành Ngân hàng và sự phối hợp tích cực từ các bộ ngành, địa phương và các tổ chức chính trị - xã hội.

Mặc dù vậy, hoạt động tín dụng tiêu dùng ở Việt Nam vẫn còn những hạn chế và gặp nhiều thách thức. Gần đây, xuất hiện tình trạng tội phạm lợi dụng môi trường mạng xã hội, tổ chức nhiều hội nhóm truyền bá, hướng dẫn nhau cách không phải trả nợ; các công ty mạo danh, lừa đảo… đã làm ảnh hưởng tới hoạt động tín dụng tiêu dùng của các TCTD nói riêng và sự phát triển ổn định, lành mạnh của thị trường tín dụng tiêu dùng nói chung.

Phó Thống đốc nhấn mạnh: “Hội thảo phát triển lành mạnh tín dụng tiêu dùng, đẩy lùi “tín dụng đen” nhằm tạo lập một diễn đàn để các bộ, ngành, chuyên gia, nhà khoa học, ngân hàng thương mại và công ty tài chính tiêu dùng có thể trao đổi, đề xuất các sáng kiến, giải pháp để phát triển thị trường tín dụng tiêu dùng lành mạnh, hiệu quả, khai thác được tiềm năng của thị trường, hỗ trợ tích cực trong việc hạn chế “tín dụng đen”.

Tại hội thảo, các chuyên gia, các nhà khoa học, các nhà quản lý đi sâu, tập trung thảo luận 03 nội dung chính: 1) Đánh giá thực tiễn phát triển tín dụng tiêu dùng tại Việt Nam, đáp ứng nhu cầu chính đáng của người dân; những đóng góp của tín dụng tiêu dùng trong đẩy lùi “tín dụng đen” và những vấn đề đặt ra hiện nay. 2) Chia sẻ về các giải pháp, chính sách của ngành ngân hàng cũng như các bộ, ngành đã triển khai trong thời gian qua nhằm phát triển thị trường tín dụng tiêu dùng lành mạnh, an toàn và bền vững. 3) Thảo luận, đề xuất các giải pháp để tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển lành mạnh thị trường tín dụng tiêu dùng, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính của người dân, hỗ trợ hiệu quả cho công tác đẩy lùi “tín dụng đen”.

Toàn cảnh hội thảo

Các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm nhằm đẩy lùi "tín dụng đen"

Thứ nhất,  tiếp tục rà soát, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về hoạt động cho vay phục vụ nhu cầu đời sống, cho vay tiêu dùng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Thứ hai, tăng cường công tác quản lý, thanh tra, giám sát hoạt động cho vay tiêu dùng, cho vay phục vụ đời sống của các TCTD, đảm bảo tuân thủ đúng quy định của pháp luật.

Thứ ba, tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách về chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng, hướng dẫn việc ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa hoạt động tín dụng tiêu dùng, tạo điều kiện để TCTD đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ, bám sát với nhu cầu thị trường, đồng thời có thể phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm ứng dụng công nghệ cao.

Thứ tư, tăng cường sự phối hợp với các cơ quan quản lý Nhà nước, cấp ủy, chính quyền địa phương trong việc tuyên truyền các cơ chế, chính sách tín dụng ngân hàng đến mọi tầng lớp Nhân dân, giúp hiểu đúng về các kênh cung cấp tín dụng chính thức cũng như thấy được các hệ lụy, hậu quả của “tín dụng đen”. Bản thân các TCTD cần rà soát, đổi mới phương thức cung cấp thông tin, cách thức tiếp cận khách hàng vay để người dân hiểu đúng, đầy đủ về các sản phẩm, dịch vụ.

Thứ năm, các TCTD cần phối hợp chặt chẽ với các đơn vị của Bộ Công an trong việc kết nối khai thác dữ liệu thông tin từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đẩy mạnh các giải pháp ứng dụng dữ liệu này trong hoạt động tín dụng tiêu dùng.

Thứ sáu, các bộ, ngành, địa phương tiếp tục triển khai hiệu quả Chỉ thị số 12/CT-TTg ngày 25/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”.