(Thanh tra) - Từ ngày 1/7, Nghị định 117 của Chính phủ chính thức có hiệu lực, quy định các sàn thương mại điện tử (TMĐT), nền tảng số phải khấu trừ, nộp thuế thay cho người bán. Đây được xem là bước thay đổi quan trọng trong quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trực tuyến, mang lại lợi ích kép cho cả người bán lẫn cơ quan quản lý Nhà nước.
Theo quy định mới, các khoản thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập cá nhân sẽ được sàn TMĐT khấu trừ ngay khi đơn hàng được xác nhận và người mua chấp nhận thanh toán. Số thuế này được tính theo tỷ lệ phần trăm doanh thu của từng giao dịch, sau đó được nộp vào ngân sách Nhà nước. Quy trình này giúp người bán không còn phải tự kê khai thủ công, tránh tình trạng sai sót, đồng thời giảm gánh nặng về thủ tục hành chính.
Ghi nhận sau hơn một tháng triển khai, nhiều hộ kinh doanh và cá nhân bán hàng online đều bày tỏ sự phấn khởi.
Chị Nguyễn Thị Huệ là chủ quán bún riêu tại bán đảo Linh Đàm, thành phố Hà Nội chia sẻ: “Trước đây, tôi bán thêm các món chế biến sẵn và nguyên liệu kèm theo trên sàn TMĐT. Việc kê khai thuế thực sự rất khó khăn vì tôi không có nhiều kiến thức kế toán. Giờ thì đơn giản hơn hẳn, mỗi đơn hàng phát sinh là sàn đã tự động trừ thuế rồi nộp giúp. Tôi không còn phải lo kê khai sai hay bỏ sót. Nhờ vậy, tôi yên tâm tập trung vào chất lượng sản phẩm và phục vụ khách hàng”.
Tương tự, chị Bùi Thị Hồng bán đồ ăn vặt trực tuyến cho biết, trước kia mỗi tháng chị phải tổng hợp hàng trăm đơn hàng nhỏ lẻ để tính thuế, rất mất thời gian và dễ sai sót. “Từ khi sàn khấu trừ thuế trực tiếp, tôi chỉ cần theo dõi báo cáo trên hệ thống là nắm được số tiền đã nộp. Mọi thứ minh bạch, dễ dàng, tôi không còn lo lắng. Thời gian đó tôi có thể dành để sáng tạo món mới, cải thiện dịch vụ giữ chân khách hàng”, chị Hồng nói.
Không chỉ thuận tiện cho người bán, quy định mới cũng buộc các sàn TMĐT phải đầu tư, nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin để vận hành việc khấu trừ và nộp thuế tự động. Việc này không chỉ đảm bảo tính chính xác trong khấu trừ mà còn tạo môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch hơn.
Nhiều chuyên gia nhận định, thực hiện Nghị định 117 bước đầu cho thấy những tín hiệu tích cực. Người bán không còn gánh nặng thủ tục, cơ quan thuế thu đúng, thu đủ, còn người mua cũng yên tâm hơn vì mỗi giao dịch đều được thực hiện minh bạch. Trước đây, tình trạng một số cá nhân bán hàng không kê khai hoặc kê khai thiếu thuế vẫn diễn ra, tạo ra sự cạnh tranh không công bằng. Nay, khi thuế được khấu trừ tự động, mọi cá nhân, hộ kinh doanh đều bình đẳng về nghĩa vụ với ngân sách.
Một điểm đáng chú ý là sự đồng thuận của chính người bán hàng nhỏ lẻ. Họ vốn ít hiểu biết về tài chính, thường e ngại thủ tục thuế, nhưng nay lại trở thành nhóm hưởng lợi lớn nhất. Việc khấu trừ trực tiếp đã giúp họ “nhẹ đầu” và tập trung cho sản phẩm, dịch vụ thay vì loay hoay với giấy tờ. Đây cũng là yếu tố thúc đẩy TMĐT phát triển bền vững, khi mọi giao dịch đều minh bạch và được giám sát.
Bên cạnh đó, quy định này sẽ góp phần chống thất thu thuế trong bối cảnh TMĐT phát triển mạnh. Việt Nam hiện có hàng triệu cá nhân, hộ kinh doanh bán hàng online. Việc quản lý thuế nếu chỉ dựa vào kê khai tự nguyện sẽ khó bao quát, dễ dẫn tới thất thu. Do đó, khấu trừ ngay tại nguồn qua các sàn là giải pháp hợp lý, vừa giảm gánh nặng cho người bán, vừa đảm bảo lợi ích quốc gia.
Thực tế triển khai cho thấy, Nghị định 117 không chỉ giải quyết bài toán quản lý thuế trong TMĐT mà còn tạo động lực cho sự phát triển của kinh tế số. Người bán được hỗ trợ tối đa, cơ quan quản lý dễ kiểm soát, còn người tiêu dùng được hưởng một môi trường mua sắm an toàn và minh bạch.
Với những phản hồi tích cực ban đầu, có thể khẳng định chính sách thuế tinh gọn này đang tạo ra sự thay đổi mạnh mẽ trong hoạt động kinh doanh trực tuyến, đồng thời củng cố niềm tin cho người bán hàng vào sự minh bạch và công bằng của thị trường.
