(Thanh tra)- Trước diễn biến cổ phần hóa (CPH) doanh nghiệp (DN) năm 2020 chững lại, Bộ Tài chính đã đề xuất một số giải pháp nhằm thúc tiến độ CPH DN cũng như tiến độ thoái vốn.
Theo Quyết định số 26/2019/QĐ-TTg ngày 15/8/2019 của Thủ tướng Chính phủ, đến hết năm 2020, CPH (hoàn thành công bố giá trị DN) 93 DN, trong đó có 4 DN Nhà nước nắm giữ từ 65% vốn điều lệ trở lên; 62 DN Nhà nước nắm giữ trên 50% đến dưới 65% vốn điều lệ và 27 DN Nhà nước nắm giữ từ 50% vốn điều lệ trở xuống hoặc không nắm giữ cổ phần.
Tổng hợp của Bộ Tài chính, trong 4 tháng đầu năm 2020, Bộ Tài chính chỉ nhận được báo cáo CPH của 3 đơn vị sự nghiệp công lập của tỉnh Hậu Giang. Trong khi chưa có DN nào trong tổng số 93 DN phải CPH trong năm 2020 được CPH.
Lũy kế giai đoạn 2016 - tháng 4/2020, mới có 174 DN được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án CPH với tổng giá trị DN là 443.126 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn Nhà nước là 206.748 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong 174 DN đã CPH, chỉ có 36/128 DN CPH thuộc danh mục CPH theo Công văn số 991/TTg-ĐMDN và Quyết định số 26/2019/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (đạt 28% kế hoạch), số DN còn phải thực hiện CPH theo kế hoạch tính đến hết năm 2020 là 93 DN.
Cũng trong 4 tháng đầu năm 2020, có 6 DN thuộc danh mục phải thoái vốn theo Quyết định số 1232/QĐ-TTg với giá trị 84 tỷ đồng thu về ngân sách Nhà nước 241 tỷ đồng; các tập đoàn, tổng công ty thực hiện thoái vốn với giá trị 318 tỷ đồng thu về 551 tỷ đồng.
Lũy kế tổng số thoái vốn từ năm 2016 - tháng 4/2020, thoái 25.172 tỷ đồng, thu về NSNN 171.865 tỷ đồng. Trong đó, thoái vốn Nhà nước tại 98 đơn vị thuộc Quyết định số 1232/QĐ-TTg ngày 17/8/2017 của Thủ tướng Chính phủ với giá trị 4.788 tỷ đồng, thu về 9.206 tỷ đồng.
Với tiến độ này, kế hoạch CPH 93 DN trong năm 2020 khó đạt được. Để đẩy nhanh tiến độ CPH DN, Bộ Tài chính đề nghị các Bộ, ngành, địa phương thực hiện một số giải pháp:
Tiếp tục thực hiện nhiệm vụ, giải pháp sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả DN Nhà nước theo Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 3/6/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 5 khóa XII; Nghị quyết số 60/NQ-QH14 của Quốc hội.
Hoàn thiện thể chế, khung khổ pháp lý về tổ chức quản lý và hoạt động của DN Nhà nước và DN có vốn Nhà nước về CPH, thoái vốn, cơ cấu lại DN theo chỉ đạo, phân công của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Hoàn thành việc phê duyệt hoặc trình cấp có thẩm quyền phê duyệt để triển khai đề án cơ cấu lại các DN thuộc lĩnh vực quản lý theo đúng quy định tại Quyết định số 707/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Thủ trưởng, người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại DN chịu trách nhiệm đôn đốc các tập đoàn, tổng công ty, DN Nhà nước triển khai thực hiện phương án CPH, thoái vốn, cơ cấu lại đã được phê duyệt.
Các DN Nhà nước thuộc diện CPH cần khẩn trương rà soát toàn bộ quỹ đất đang quản lý, sử dụng để lập phương án sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai trình UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có ý kiến về phương án và giá đất để cấp có thẩm quyền phê duyệt trước khi tổ chức xác định giá trị DN CPH theo đúng quy định tại Nghị định số 167/2017/NĐ-CP ngày 31/12/2017 và Nghị định số 126/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2017 và các văn bản sửa đổi, bổ sung.
Cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước tại các DN thuộc danh mục CPH đến hết năm 2020 triển khai hoàn thành công tác xác định giá trị DN, xử lý tài chính, công bố giá trị DN trong năm 2020.
Cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước tại các DN có vốn Nhà nước phải thực hiện thoái vốn trong năm 2020 triển khai công tác thoái vốn theo quy định, kịp thời báo cáo cơ quan có thẩm quyền để tổng hợp, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quy định đối với các trường hợp thoái vốn gặp khó khăn, vướng mắc để điều chỉnh cho phù hợp.
Cơ quan đại diện chủ sở hữu chỉ đạo người đại diện phần vốn Nhà nước đôn đốc các DN đã CPH thực hiện nghiêm việc đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán theo quy định của pháp luật; thực hiện bàn giao các DN thuộc diện phải bàn giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước về SCIC theo đúng quy định hiện hành.
Đề nghị người đứng đầu các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo quyết liệt trong việc triển khai công tác CPH, thoái vốn, cơ cấu lại DN Nhà nước theo kế hoạch đã đề ra, gắn trách nhiệm người đứng đầu với kết quả triển khai công tác cơ cấu lại DN Nhà nước, chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ khi không hoàn thành nhiệm vụ theo kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ đã giao.
Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, nếu không có sự đột phá mà tiến trình CPH DN vẫn diễn ra như năm 2019 thì sẽ “vỡ kế hoạch” CPH 93 DN trong năm 2020.
Được biết, để gỡ “nút thắt” trong tiến trình CPH DN, Bộ Tài chính đã nghiên cứu xây dựng Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 126/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2017 hướng dẫn CPH DN để xử lý những vướng mắc về đất đai cho các DN khi thực hiện CPH trình Chính phủ ban hành trong quý I năm 2020, nhưng đến nay vẫn chưa được ban hành.
Trần Quý
