Thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong nước cho thấy những tín hiệu hồi phục mạnh mẽ. Ảnh: VIS Rating

Số liệu thống kê tháng 6/2025 ghi nhận giá trị phát hành trái phiếu theo tháng cao nhất kể từ năm 2022, đạt tới 94 nghìn tỷ đồng, tăng 36% so với tháng trước. Đây là tháng thứ hai liên tiếp thị trường duy trì được đà tăng trưởng ấn tượng, nối tiếp xu hướng tích cực từ tháng 5.

Dẫn chứng báo cáo thị trường trái phiếu doanh nghiệp do VIS Rating công bố cho thấy, hơn 80% tổng giá trị phát hành trong tháng 6 đến từ nhóm trái phiếu phát hành riêng lẻ của các ngân hàng thương mại, cho thấy nhu cầu huy động vốn trung – dài hạn của khối này vẫn ở mức cao.

Theo số liệu tổng hợp đến cuối tháng, các ngân hàng tư nhân lớn như ACB, MBBank và Techcombank đã hoàn thành khoảng 50% kế hoạch phát hành trái phiếu cho năm 2025. Phần còn lại dự kiến sẽ được triển khai mạnh mẽ trong nửa cuối năm nhằm đáp ứng nhu cầu vốn của các ngân hàng lớn.

Trong khối doanh nghiệp phi tài chính, bất động sản tiếp tục là lĩnh vực phát hành chiếm ưu thế bất chấp những khó khăn về pháp lý, thanh khoản và niềm tin thị trường. Riêng Vingroup và các công ty liên quan đã chiếm khoảng 81% tổng lượng trái phiếu bất động sản phát hành trong 6 tháng đầu năm 2025, khẳng định vị thế dẫn dắt của tập đoàn này trong việc tiếp cận thị trường vốn.

Một điểm sáng đáng chú ý khác trong tháng 6 là động thái thanh toán nghĩa vụ trái phiếu của các doanh nghiệp thuộc nhóm Vạn Thịnh Phát. Cụ thể, vào ngày 25/6/2025, Cục Thi hành án dân sự thành phố Hồ Chí Minh đã thực hiện chi trả hơn 7.000 tỷ đồng, tương đương 24,81% mệnh giá trái phiếu, cho các trái chủ của 25 mã trái phiếu do 4 doanh nghiệp liên quan đến Vạn Thịnh Phát phát hành.

Đây được đánh giá là một diễn biến tích cực, không chỉ đối với các nhà đầu tư đang nắm giữ trái phiếu nhóm doanh nghiệp này, mà còn với toàn thị trường. Việc cơ quan thi hành án và tòa án vào cuộc để bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho nhà đầu tư được xem là bước tiến lớn trong công tác xử lý hậu quả các vụ việc vi phạm, góp phần tái lập niềm tin vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp – vốn đã trải qua giai đoạn khủng hoảng niềm tin kéo dài từ năm 2022 đến đầu 2024.

Tuy nhiên, bên cạnh những điểm sáng, thị trường vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro đáng lưu ý. Ước tính trong 12 tháng tới, sẽ có khoảng 222 nghìn tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn. Trong số này, 44% khối lượng đáo hạn đến từ các tổ chức phát hành có hồ sơ tín nhiệm ở mức yếu hoặc thấp hơn, làm dấy lên lo ngại về khả năng trả nợ đúng hạn cũng như nguy cơ tái diễn các vụ việc chậm thanh toán.

Đáng lưu ý, trong số sắp đáo hạn có tới 92 lô trái phiếu, tương đương 50 nghìn tỷ đồng, thuộc nhóm đã được gia hạn theo Nghị định 08/2023/NĐ-CP trong giai đoạn 2023 – 2025, chủ yếu nhằm giảm áp lực thanh toán ngắn hạn và tránh tình trạng chậm trả. Việc các doanh nghiệp chủ động sử dụng cơ chế gia hạn đã giúp tạm thời giảm áp lực thanh toán ngắn hạn, tuy nhiên cũng tạo nên rủi ro tích lũy nếu trong thời gian gia hạn, năng lực tài chính và hoạt động kinh doanh không được cải thiện.

Nhìn chung, thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam đang từng bước lấy lại đà tăng trưởng và niềm tin sau giai đoạn đầy biến động. Việc thi hành án thành công trong đại án Vạn Thịnh Phát không chỉ giải quyết một phần thiệt hại cho nhà đầu tư, mà còn tạo ra tiền lệ tích cực, củng cố lòng tin vào hệ thống pháp lý và khả năng bảo vệ người mua trái phiếu. Nếu các nỗ lực minh bạch hóa thị trường tiếp tục được duy trì và rủi ro đáo hạn được kiểm soát hiệu quả, thị trường trái phiếu sẽ sớm lấy lại vai trò là kênh dẫn vốn trung – dài hạn quan trọng cho nền kinh tế.