Cấu hình đường cất hạ cánh và thế kế ý tưởng về nhà ga hành khách này theo CAAV đã được các công ty tư vấn quốc tế JAC, ALMEC của Nhật Bản, ADPI của Pháp đưa ra từ năm 2011. Ảnh: Được CAAV cung cấp

Trước đó, Pháp Luật TP.HCM thông tin về nghi vấn phối cảnh sân bay Long Thành “đạo” sân bay Chap Lap Lok. Theo ông Bá: “Điều sự thật 100% là hình thực sự của sân bay quốc tế Chek Kap Lok (Hồng Công) đã bị nhận vơ là phối cảnh của sân bay quốc tế Long Thành để thuyết minh cho việc xây sân bay Long Thành”.

“Báo chí tự “đạo” phối cảnh”

Đến khuya cùng ngày 22-5, CAAV có thông cáo báo chí giải thích rõ sự việc. Theo đó, CAAV nêu vào năm 2011, Thủ tướng đã phê duyệt quy hoạch quy hoạch tổng thể cảng hàng không quốc tế Long Thành. Tại quy hoạch này, lần đầu tiên cấu hình đường cất hạ cánh (CHC) và thế kế ý tưởng về nhà ga hành khách đã được các công ty tư vấn quốc tế JAC, ALMEC của Nhật Bản, ADPI của Pháp đưa ra. “Có thể nói, cấu hình đường CHC gồm bốn đường song song chia thành hai cặp, các nhà ga hành khách ở giữa hai cặp đường CHC là thiết kế điển hình của nhiều cảng hàng không lớn trên thế giới như Charles De Gaul, Thượng Hải, Suvarnabumi…” - CAAV nêu.

Ngoài ra, CAAV cho hay, hiện dự án ở bước báo cáo đầu tư (báo cáo tiền khả thi) để ước tính khái toán tổng mức đầu tư nên hiện chỉ dừng ở mức khái toán và thiết kế ý tưởng, phần thiết kế kỹ thuật chi tiết sẽ được thực hiện ở bước sau (khi đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư). Ở bước này thì các thiết kế mới thực sự được hình thành. Từ đó CAAV khẳng định: “Hình ảnh minh họa cho những nội dung mà ông Bá phản ánh là hình ảnh sân bay Chek Lap Kok. Nhưng đây không phải là hình ảnh phối cảnh và thiết kế ý tưởng của sân bay Long Thành”.

Một lần nữa, CAAV khẳng định, các cơ quan của Bộ GTVT không cung cấp và cũng không chịu trách nhiệm đối với các hình ảnh, thiết kế ý tưởng khác với phối cảnh và thiết kế ý tưởng của Cảng HKQT Long Thành”.

Hình ảnh được chú thích: “Phối cảnh sân bay Long Thành - Ảnh hội KTS” được đăng trên báo từ ngày 12-3-2013.

Biết “đạo” sao không phản ứng?

Trước thông tin này, việc CAAV nêu không chịu trách nhiệm về những phối cảnh “sân bay Long Thành” đã được đăng trên các báo, ông Bá lập tức phản ứng: “Lại thêm một phản ứng thiếu cầu thị của CAAV”.

“Tôi thấy cách giải thích, từ chối trách nhiệm này là phản ứng thiếu suy nghĩ, lặp lại không khác gì cách phản ứng tổ chức quốc tế bỏ phiếu bình chọn Việt Nam có hai sân bay lọt vào top những sân bay… tệ nhất thế giới. Phản ứng này đã bị Bộ trưởng GTVT phải phê bình. Nếu vẫn kiểu cầu thị này thì ngành hàng không nước ta sẽ khó mà phát triển” - ông Bá bày tỏ.

Theo ông Bá, CAAV là cơ quan quản lý nhà nước về hàng không. Lẽ ra họ phải “tuýt còi” khi có các phát ngôn hoặc công bố sai về hình ảnh sân bay Long Thành không đúng với hình ảnh của dự án tiền khả thi của họ đã công bố.

Vậy mà bức ảnh “phối cảnh sân bay Long Thành” với chú thích: “Ảnh Hội KTS VN" được đăng trên nhiều báo, từ báo in đến truyền hình, báo mạng từ ít nhất là tháng 3-2013 đến nay vẫn tồn tại? “Điều này làm tôi nhầm tưởng, Long Thành hiện đại đến như thế nhưng khi nghiên cứu, tìm kiếm tài liệu để tham gia phản biện xã hội, phản biện khoa học mới phát hiện ra. Vậy thì CAAV có biết, có nhìn thấy trên các phương tiện thông tin đại chúng về hình này và để tồn tại lâu thế, lại không giải thích hay “tuýt còi” để đọc giả khỏi ngộ nhận?” - ông Bá đặt vấn đề.

“Không có lửa sao có khói”

Ông Bá khẳng định mình là một chuyên gia công trình, có thực tế và nghiên cứu sân bay Quốc tế Riga nên biết một dự án tiền khả thi ít nhất phải có bản vẽ quy hoạch, mặt bằng, mặt đứng, mặt cắt, phối cảnh. Từ đó mới có thể làm nhiều việc quan trọng kế tiếp như lập dự án, khái toán tiền nong, đánh giá tác động môi trường, xã hội.

Như vậy, hiện dự án đã có tổng mức đầu tư rồi thì phải có phối cảnh và vấn đề là “không có người phát ngôn thì ai dám đăng phối cảnh đó, dùng đi dùng lại nhiều lần. Không có người phát ngôn “Nhật Bản viện trợ cho Long Thành 2 tỉ USD thì làm sao các báo có tư liệu đăng. Cho nên, để xuất hiện phối cảnh trên trên báo chí trong một thời gian dài mà CAAV không có phản ứng hoặc yêu cầu đính chính là có phần trách nhiệm lớn. Đây lại là dự án mà nhiều người dân quan tâm lại càng không thể ởm ờ được” - ông Bá nói.

Nói báo chí “bé cái nhầm” hoặc chỉ là hình ảnh minh họa thì sao không nhầm vào Changgi (Singapore) hay Suvarnabhumi(Thái Lan) hoặc Kuala Lumpur(Malaixia) mà cứ chọn Chec lap kok (Hong kong) “nhất thế giới” rồi ghi rõ mồn một: “Phối cảnh sân bay Long Thành” mới lạ.

Sự việc này cho thấy sự hời hợt của cơ quan lập siêu dự án và quản lý dự án. Một siêu dự án đặc biệt quan trọng cấp nhà nước và quốc tế, tác động đến toàn xã hội, đến nợ công, đến tương lai mai sau mà đến nay số liệu “nhảy múa”, bản vẽ thiết kế chưa rõ thế nào thì các nhà khoa học và người dân sao phản biện?

Cục Hàng không Việt Nam:Các cơ quan của Bộ GTVT không cung cấp, không chịu trách nhiệm đối với các phối cảnh được một số cơ quan báo chí sử dụng.
TS Trần Đình Bá:Giải thích này là từ chối trách nhiệm mà lẽ ra họ phải “tuýt còi” khi có các phát ngôn công bố sai về hình ảnh sân bay Long Thành không đúng.

Theo Minh Phong/PLO