Đền Trung Đô - di tích lịch sử cấp quốc gia xuống cấp nghiêm trọng sau 6 năm tu bổ. Ảnh: Trần Quý

Đền Trung Đô là nơi thờ Tướng quân Gia Quốc Công Vũ Văn Mật cùng với các thuộc tướng có công xây dựng căn cứ ổn định bảo vệ biên cương Tổ quốc và phát triển vùng đất Trung Đô cũng như Bắc Hà thuộc trấn Tuyên Quang xưa (Lào Cai ngày nay).

Là di tích lịch sử cấp quốc gia, Đền có lịch sử hơn 300 tuổi, trước lúc chưa được tu bổ có 3 gian thờ với diện tích hơn 30m².

Đền được tu bổ và đưa vào khai thác sử dụng từ năm 2009. Quần thể Đền sau khi được tu bổ có: Nhà Đền chính (3 gian, 2 chái, khoảng 100m²); nhà Tả vu; nhà Phương đình và một số hạng mục khác kèm theo.

Theo ghi nhận của phóng viên, nhiều hạng mục của công trình đã bị xuống cấp nghiêm trọng: Nền lún nứt, gạch vỡ, ngói bị xô, các cột, xà bị mối xông trống rỗng, nứt nẻ, cong vênh… và có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào.

Chủ nhang (người hương khói trong Đền) Vàng Văn Tiến cho biết, Đền đang bị xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ đe dọa trực tiếp đến tính mạng của những người trông coi ở đây và du khách.

Để chống sập, năm 2014, xã Bảo Nhai và các cơ quan liên quan mới cho chống thêm 3 cột tại Đền chính, còn các hạng mục hư hỏng khác vẫn chưa được sửa chữa.

Đền chính được gia cố thêm 03 cột để chống sập.  Ảnh: Trần Quý

Ngày 14/2/2015, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có văn bản gửi UBND xã Bảo Nhai chỉ đạo: Trong quá trình khảo sát, tiến hành gia cường, gia cố di tích, nếu thấy các cấu kiện bị hư hỏng quá nặng, không đảm bảo an toàn cho du khách, đề nghị UBND xã Bảo Nhai chỉ đạo Ban Quản lý tạm đóng cửa Đền, bày đặt lư hương để du khách và người dân trong vùng bái vọng ở bên ngoài sân.

Theo Biên bản kiểm tra, đánh giá hiện trạng Đền Trung Đô của các cơ quan liên ngành ngày 25/5/2015, các cấu kiện bị mối, mọt gây hư hỏng khoảng 30%; mái ngói một số vị trí bị xô lệch; một số xà gỗ đã bị mối ăn rỗng, phải gia cố tạm thời.

Liên quan đến di tích lịch sử cấp quốc gia “sắp sập” sau 6 năm tu bổ này, ngày 6/8/2015, UBND tỉnh Lào Cai đã có văn bản yêu cầu Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch báo cáo làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân dẫn đến tình trạng xuống cấp nhanh của công trình mới được đầu tư tu bổ. Để đảm bảo an toàn cho người và công trình, UBND tỉnh đồng ý cho Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thuê tư vấn chuyên ngành lập hồ sơ sửa chữa cấp thiết; báo cáo UBND tỉnh xem xét trong tháng 8/2015.

Mối ăn rỗng cả cột. Ảnh: Trần Quý

Mặc dù UBND tỉnh đã có chỉ đạo bằng văn bản, song làm việc với phóng viên ngày 14/8 về những nội dung: Nguyên nhân Đền xuống cấp nhanh; tổng vốn đầu tư tu bổ; công tác lựa chọn nhà thầu; đơn vị thi công; trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân để xảy ra vụ việc này và các giải pháp khắc phục… ông Hà Văn Thắng, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và ông Hoàng Tuấn Huy, Trưởng Ban Quản lý dự án các công trình xây dựng cơ bản của Sở từ chối cung cấp thông tin với lý do “mới được điều về Sở công tác”.

Trước đó, PV đã đến UBND xã Bảo Nhai thu thập thông tin về các giải pháp khắc phục sự cố. Chúng tôi đã trao đổi qua điện thoại với ông Nguyễn Xuân Kiên, Chánh Văn phòng UBND huyện Bắc Hà về nội dung làm việc, nhưng ông Đinh Mạnh Ninh, Chủ tịch UBND xã từ chối với lý do “chưa có sự chỉ đạo của UBND huyện Bắc Hà”. Phải chăng các cơ quan liên quan đến sự việc này đang cố tình bưng bít thông tin?

Theo ghi nhận của PV, lượng du khách trong và ngoài tỉnh đến với Đền Trung Đô khá đông, đặc biệt là vào các ngày cuối tuần và dịp lễ hội (ngày 10 tháng Giêng hàng năm lễ hội Đền Trung Đô). Trước tình trạng Đền Trung Đô xuống cấp nghiêm trọng, rất cần các cơ quan chức năng sớm có các  giải pháp khắc phục kịp thời, không thể chậm trễ trước khi quá muộn.

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này.

Trần Quý