Dự án Khu du lịch Trung Sơn - Hồ Tràm nằm ở vị trí đắc địa, nhưng hơn 18 năm qua không triển khai thưc hiện. Ảnh: CT

Mang sổ đỏ thế chấp ngân hàng lấy tiền làm việc riêng

Dự án Khu du lịch Trung Sơn - Hồ Tràm (Dự án) do Công ty Cổ phần Đầu tư Trung Sơn (Cty Trung Sơn - trước đây là Công ty TNHH Trung Sơn) làm chủ đầu tư. Dự án được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư năm 2002 và được phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 vào năm 2003.

Đến ngày 21/1/2005, chủ đầu tư được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số T00885 theo hình thức Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm với diện tích 110.855,3m². Thời hạn sử dụng là 50 năm (kể từ ngày 30/12/2003).

Bất ngờ, ngày 10/5/2005, Cty Trung Sơn được điều chỉnh thay đổi từ hình thức cho thuê đất sang giao đất có thu tiền sử dụng đất. Tuy nhiên, Cty Trung Sơn lại được miễn tiền sử dụng đất (theo Quyết định 1466/QĐ-CT ngày 10/5/2005 của Cục Thuế tỉnh BR-VT)

Theo hồ sơ thu thập, chỉ 2 tháng sau khi được thay đổi hình thức cho thuê đất sang giao đất và được miễn tiền sử dụng đất, Cty Trung Sơn đã thế chấp toàn bộ dự án tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để bảo lãnh cho Công ty TNHH Thương mại S.V.C vay tiền để dùng vào mục đích khác thay vì vay vốn để triển khai dự án, đưa đất vào sử dụng.

Dự án chậm triển khai, cơ quan tham mưu kiến nghị chấm dứt hoạt động

Từ năm 2005 đến năm 2014, Cty Trung Sơn tiếp tục bỏ hoang đất, không triển khai thực hiện dự án. Do đó, đến năm 2014, UBND tỉnh BR-VT ban hành quyết định thu hồi giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư về dự án nhưng không thu hồi dự án.

Tại Văn bản số 1587/SKHĐT-ĐT ngày 27/5/2021 của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh BR-VT cũng cho biết, từ khi được UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Cty Trung Sơn chưa hoàn tất các thủ tục tiếp theo để triển khai dự án, như lập và trình phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, lập thiết kế cơ sở, phòng cháy chữa cháy, giấy phép xây dựng. Dự án thuộc diện chậm triển khai.

Sau hơn 14 năm không được triển khai, ngày 5/6/2017, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tiếp tục có Văn bản số 2520/STNMT-CCQLĐĐ kiến nghị UBND tỉnh chấm dứt hoạt động dự án.

Ngày 27/6/2017, UBND tỉnh BR-VT đã có Văn bản số 5854/UBND-VP thống nhất với nội dung báo cáo của Sở TN&MT.

Đứng trước nguy cơ bị thu hồi dự án, ngày 18/8/2017, Cty Trung Sơn mới tiến hành thủ tục xóa thế chấp tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Chi nhánh Mạc Thị Bưởi theo hợp đồng bảo lãnh ký ngày 14/7/2005.

Những tưởng dự án sẽ bị thu hồi và tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất để tìm nhà đầu tư có đủ năng lực cũng như tạo nguồn thu cho ngân sách Nhà nước nhưng sự việc lại rơi vào im lặng.

Bất ngờ, ngày 1/4/2019, UBND tỉnh ra Thông báo số 190/TB-UBND về việc giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Sở TN&MT, Cục Thuế tỉnh, UBND huyện Xuyên Mộc và các cơ quan liên quan rà soát toàn bộ hồ sơ pháp lý dự án, tham mưu UBND tỉnh báo cáo xin ý kiến Thường trực Tỉnh ủy về việc giãn tiến độ dự án theo quy định.

Ngày 5/6/2017, Sở TN&MT có Văn bản kiến nghị UBND tỉnh chấm dứt hoạt động dự án. Ngày 27/6/2017, UBND tỉnh BR-VT đã có văn bản thống nhất. Ảnh: CT

Sau 18 năm giao 11ha đất, ngân sách thu hơn 7,6 tỷ đồng?

Trong khi cơ quan chức năng đang tiến hành rà soát pháp lý dự án thì Cty Trung Sơn đã tiến hành làm thủ tục để thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đối với diện tích hơn 11ha.

Ngày 6/2/2020, Chi cục Thuế khu vực Xuyên Mộc - Châu Đức có Thông báo số 420/TB-TTBT về việc xác nhận Cty Trung Sơn đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính liên quan đến đất.

Theo đó, Cty Trung Sơn đã nộp tiền sử dụng đất cho mục đích khác với số tiền hơn 2,323 tỷ đồng; tiền chậm nộp các khoản khác còn lại theo quy định của pháp luật do ngành Thuế quản lý với số tiền hơn 5,3 tỷ đồng. Tổng số tiền mà Cty Trung Sơn đã nộp vào ngân sách Nhà nước là hơn 7,6 tỷ đồng.

Trước cách xác định số tiền mà Cty Trung Sơn phải nộp vào ngân sách, câu hỏi được đặt ra là: Cơ sở nào để cơ quan thuế tính tiền sử dụng đất 7,6 tỷ đồng cho 11ha đất dự án? Đơn giá áp dụng để tính tiền sử dụng đất là năm 2005 hay 2009? Với số tiền thuế thu được có gây thất thoát ngân sách Nhà nước không? Đồng thời, việc ra thông báo thực hiện nghĩa vụ tài chính nêu trên có phù hợp không khi mà UBND tỉnh chưa có quyết định cho phép giãn tiến độ thự hiện dự án?

Đến thời điểm này, đã hơn 18 năm nhưng dự án mới chỉ hoàn thành việc đền bù, giải phóng mặt bằng vào tháng 4/2021. Hiện trạng dự án vẫn là bãi đất trống.

Theo phóng viên, UBND tỉnh cần xem lại năng lực của Cty Trung Sơn khi để dự án "treo” suốt 18 năm qua. Bởi nếu thu hồi dự án và tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất thì sẽ chọn được nhà đầu tư có tiềm lực cũng như tạo được nguồn thu lớn cho ngân sách Nhà nước.

Trường hợp thu hồi dự án do chậm triển khai

Theo Điểm I, Khoản 1, Điều 64 Luật Đất đai năm 2013 quy định:

Đất được Nhà nước giao, cho thuê đất thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục, hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư, kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa, phải đưa vào sử dụng.

Trường hợp không đưa đất vào sử dụng thì chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng, và phải nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuế đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án trong thời gian này.

Hết thời hạn được gia hạn mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng, thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp bất khả kháng.