Toàn cảnh Hội nghị trực tuyến thúc đẩy thương mại nông sản giữa 2 nước Việt Nam - Trung Quốc. Ảnh: LP

Việt Nam - Trung Quốc là hai nước láng giềng, có mối quan hệ gắn bó trên nhiều phương diện. Năm nay, Việt Nam và Trung Quốc đã tổ chức kỷ niệm 70 năm quan hệ ngoại giao (18/1/1950 - 18/1/2020), ghi nhận hàng loạt thành quả tốt đẹp trong quan hệ láng giềng, hữu nghị, đáp ứng lợi ích của nhân dân hai nước.

Trong hợp tác thương mại, Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ 7 của Trung Quốc trên toàn cầu, đứng đầu trong ASEAN (xuất khẩu đứng thứ 5 và nhập khẩu đứng thứ 9). Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam (là thị trường xuất khẩu đứng thứ 2 và đứng đầu về nhập khẩu của Việt Nam).

Giai đoạn 2010 - 2019, thương mại song phương hai chiều Việt Nam - Trung Quốc đã có bước phát triển quan trọng. Kim ngạch xuất, nhập khẩu giữa hai nước tăng bình quân 17,6%/năm, đưa quy mô trao đổi từ 27,32 tỷ USD năm 2010 lên 116,93 tỷ USD năm 2019.

Việc ký kết Hiệp định RCEP vừa qua sẽ tiếp tục có những bước phát triển mạnh mẽ trong quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai nước trong thời gian tới, đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế của mỗi nước.

Trong lĩnh vực nông nghiệp hai bên đã ký 13 văn kiện nhằm thúc đẩy thương mại nông sản hai nước. Việt Nam và Trung Quốc có sự bổ trợ chặt chẽ cho nhau. Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc các sản phẩm như: Thực phẩm, cây công nghiệp, rau quả nhiệt đới, thủy sản. Ngược lại, Trung Quốc xuất khẩu sang Việt Nam các mặt hàng là vật tư và thiết bị nông nghiệp, các sản phẩm ôn đới, hàng nông sản chế biến.

Theo thống kê, giai đoạn 2010 - 2019, kim ngạch thương mại nông lâm thủy sản giữa 2 nước tăng trưởng bình quân 15%/năm, đạt 15,7 tỷ USD năm 2019. Trong bối cảnh khó khăn của dịch COVID-19, trong 10 tháng qua đầu năm 2020, kim ngạch thương mại nông lâm thủy sản Viêt Nam - Trung Quốc vẫn đạt 11,2 tỷ USD; trong đó, xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc đạt 8,3 tỷ USD, nhâp khẩu đạt 2,9 tỷ USD.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Việt Nam Nguyễn Xuân Cường đánh giá cao việc cá nhân Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trung Quốc Nghê Nhạc Phong và các đồng nghiệp đã tích cực hỗ trợ thúc đẩy ký trực tuyến Nghị định thư về xuất khẩu thạch đen của Việt Nam sang Trung Quốc. Trung Quốc cũng đã đồng ý và chỉ đạo cấp kỹ thuật của hai bên tiến hành các biện pháp đánh giá, thẩm định trực tuyến hoặc qua video đối với sản phẩm tổ yến của Việt Nam.

Về các sản phẩm trồng trọt, Việt Nam đã gửi hồ sơ hoàn chỉnh cho phía Trung Quốc để mở cửa thị trường sầu riêng và khoai lang. Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường mong phía Trung Quốc sớm mở cửa thị trường cho sản phẩm này để hai bên sớm ký được Nghị định thư.

Trong bối cảnh đại dịch COVID-19, Bộ trưởng đã đề nghị Tổng cục Hải quan Trung Quốc xem xét áp dụng linh hoạt hình thức kiểm tra trực tuyến hoặc qua video như cách làm với tổ yến để thúc đẩy thương mại giữa hai nước. Sau sầu riêng và khoai lang, ưu tiên cấp phép thêm cho bưởi và chanh leo phía Việt Nam đã hoàn thiện hồ sơ.

Đối với các sản phẩm chăn nuôi, điển hình là tổ yến, ngay sau khi đánh giá trực tuyến, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đề nghị Tổng cục Hải quan Trung Quốc đẩy nhanh các thủ tục để hai bên sớm ký Nghị định thư, thống nhất Giấy chứng nhận kiểm dịch xuất khẩu và cấp mã số cho doanh nghiệp Việt Nam có đủ điều kiện xuất khẩu.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: LP

Với sản phẩm sữa, các cơ quan chức năng Trung Quốc đã phối hợp tích cực trong việc cấp phép cho 5 nhà máy của Việt Nam xuất khẩu sữa vào Trung Quốc trong thời gian qua. Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đề nghị phía Trung Quốc tiếp tục hỗ trợ và ưu tiên xem xét cấp phép thêm một số nhà máy trong số 11 nhà máy đủ điều kiện xuất khẩu sữa sang Trung Quốc đã được gửi hồ sơ.

Đối với các sản phẩm thủy sản, hiện nay, Trung Quốc đã công nhận 750 cơ sở chế biến thủy sản, 7 cơ sở bao gói cua, tôm hùm sống và 69 cơ sở nuôi; 128 loại sản phẩm thủy sản, 48 loài thủy sản của Việt Nam được xuất khẩu sang Trung Quốc.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đề nghị phía Trung Quốc xem xét bổ sung thêm 54 doanh nghiệp chế biến thủy sản, 5 cơ sở bao gói cua, tôm hùm và 5 sản phẩm (nghêu trắng đông lạnh, tôm sú ướp đá, tôm thẻ chân trắng ướp đá và sứa ướp muối và cá bống bớp sống) vào danh mục được phép xuất khẩu vào Trung Quốc. Đồng thời, các đơn vị kỹ thuật của hai bên tích cực phối hợp để thống nhất các tiêu chí kiểm soát dịch bệnh, sử dụng kháng sinh, chất phụ gia, chất bảo quản đối với thương mại thủy sản giữa hai nước.

Trước những đề nghị của Việt Nam, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trung Quốc Nghê Nhạc Phong cho biết, hai bên đã có nhiều kết quả tích cực trong đánh giá rủi ro đối với sản phẩm khoai lang và sầu riêng, khâu còn lại là đánh giá thực địa, nhưng do dịch COVID-19 nên Trung Quốc chưa thể cử chuyên gia sang Việt Nam kiểm tra, đánh giá. Về bưởi và chanh leo, Trung Quốc đã thông báo về đánh giá rủi ro, mong Việt Nam sớm phản hồi.

Về tổ yến, Trung Quốc đã hoàn thiện hồ sơ đánh giá rủi ro. Hai bên có thể tiếp tục trao đổi các điều kiện kỹ thuật cụ thể để có thể sớm thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm này sang phía Trung Quốc.

Đối với đề nghị cấp phép thêm một số nhà máy sữa, doanh nghiệp thủy sản và các sản phẩm thủy sản được xuất khẩu sang Trung Quốc, ông Nghê Nhạc Phong cho biết, Trung Quốc đang thẩm định hồ sơ theo quy trình, thời gian tới dự kiến sẽ có một số doanh nghiệp được xuất khẩu các sản phẩm này sang Trung Quốc.

Về Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) vừa qua, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường và Tổng cục trưởng Nghê Nhạc Phong đều đồng ý sẽ tiếp tục có những bước phát triển mạnh mẽ trong quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai nước trong thời gian tới, đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế của mỗi nước. Bộ NN&PTNT sẽ tích cực phối hợp với các bộ, ngành để triển khai các bước sau ký kết nghị định.

Tại hội nghị, hai bên đồng ý để các cơ quan liên quan của hai nước thiết lập đường dây nóng nhằm phối hợp kịp thời xử lý những vướng mắc trong thương mại giữa hai nước, đáp ứng nhu cầu phát triển nông nghiệp hai bên. Hai bên cũng đồng ý cao việc tăng cường chống buôn lậu, kiểm dịch động vật để phòng chống dịch bệnh động vật xuyên biên giới, nâng cao năng lực kiểm dịch của hai bên…