Theo kết quả khảo sát của VCCI, đã có 207 hiệp hội doanh nghiệp (DN) trả lời phiếu thăm dò về khả năng xây dựng và thi hành các văn bản quy định pháp luật của các Bộ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, 14 Bộ đã được điều tra và mức điểm trung bình là 54,53/100 điểm, với điểm thấp nhất là 51,37 của Bộ Tài nguyên và Môi trường và điểm cao nhất là 59,01 thuộc về Bộ Tư pháp.

Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI cho biết, kết quả nói trên cho thấy, khoảng cách giữa các Bộ không cách xa nhau, thể hiện thực trạng “bình bình, na ná” nhau của các Bộ. Việc công bố kết quả nói trên cũng là một kênh thông tin để Chính phủ nắm bắt tình hình thực tiễn, đánh giá khả năng “tác nghiệp” của từng Bộ. Vấn đề đặt ra là làm sao trong thời gian tới các Bộ sẽ có bước bứt phá để bức tranh chung sẽ thể biện rõ sức vươn, thực trạng hoạt động của từng Bộ, để xã hội đánh giá hiệu quả công tác của từng Bộ. Bên cạnh đó, qua việc công bố MEI hàng năm, từng Bộ có dịp “soi lại”, chọn lọc ý kiến để hoàn thiện, làm tốt nhiệm vụ của mình. Tuy nhiên, việc thu thập thông tin từ các hiệp hội DN lần này lại dựa theo tiêu chí là cảm nhận chủ quan của các đơn vị, nên có thể chưa chính xác về yêu cầu định lượng.

Ông Nguyễn Đình Cung, đại diện Viện nghiên cứu quản lý kinh tế T.Ư cho rằng, trong quá trình khảo sát ý kiến của DN cần tăng thêm tỷ lệ chấm điểm dựa trên đánh giá khách quan và bằng chứng cụ thể của DN để có thể bảo đảm sự công bằng, chính xác. Đây là báo cáo đầu tiên nhưng cũng có tính chất gợi mở, kêu gọi sự vào cuộc bằng tinh thần tự giác, nghiêm túc và vì cộng đồng DN của các Bộ, trở thành lực đẩy về cải cách hành chính, liên tục cải thiện môi trường kinh doanh, với sự gắn kết và hợp tác của các Bộ. 

Chuyên gia kinh tế cao cấp Phạm Chi Lan nhận xét, trong một số cuộc gặp với hiệp hội DN phía Nam cho thấy, đã có nhiều cuộc gặp giữa DN với các Bộ, cơ quan quản lý nói chung nhưng sự lắng nghe vẫn hiếm hoi, “bệnh điếc” của cơ quan quản lý vẫn hiện hữu nên cần có sự bứt phá về ý thức. Nếu từng Bộ làm tốt công tác phục vụ DN thì sẽ tạo ra sự chuyển biến lớn, từ đó góp phần làm sôi động đời sống kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh của môi trường kinh doanh Việt Nam.

Các chuyên gia đều nhất trí, việc đưa ra bảng đánh giá “sức chiến đấu” của các Bộ mới chỉ là bước đầu, cần nghiên cứu để hoàn chỉnh sớm và kỳ vọng sẽ trở thành một thước đo về năng lực cạnh tranh của cấp Bộ, từ đó bước vào cuộc sống. Tất cả nhằm hướng tới sự ứng xử công bằng, minh bạch về chính sách để tạo điều kiện cho DN phát triển, góp phần xứng đáng cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế nhanh, bền vững trong thời gian tới…

Như vậy, thông qua việc công bố MEI lần đầu này, mỗi Bộ sẽ có dịp nhìn lại mình, giảm bớt thói quen chủ quan, tích cực hoạt động hướng về DN, thượng tôn mục tiêu tôn trọng, xứng đáng là “bà đỡ” DN… Muốn vậy, cơ quan điều tra cần đa dạng hóa cách thức điều tra, kết hợp tăng cường tuyên truyền, cung cấp thông tin, văn bản pháp luật về kinh doanh cho cộng đồng… Các DN cũng cho rằng, “quả bóng” đang ở trên sân cơ quan Nhà nước nên rất cần sự tỉnh táo, phản hồi từ thực tiễn sản xuất, kinh doanh của DN.

Minh Anh