Quang cảnh phiên toà sơ thẩm. Ảnh: NP

Theo hồ sơ vụ án cũng như Bản án số 96/2020 của TAND quận Liên Chiểu, hành vi phạm tội của Trần Văn Thôi liên quan đến Lê Sơn và Trịnh Duy Văn (cán bộ địa chính phường Hoà Khánh Nam – HKN) là: Vào năm 2008, bà Nguyễn Thị Nhung (trú tổ 96, HKN) mua của bà Lê Thị Quế 1 mảnh đất hoang mặt nước 550m² tại địa chỉ trên với giá 195 triệu đồng. Khi mua bán viết giấy tay, không có xác nhận của chính quyền địa phương. Đến năm 2013, bà Nhung bán lại 200m² đất cho ông Huỳnh Hữu Bốn (cùng tổ 96) với giá 110 triệu đồng và chỉ viết giấy tay.

Năm 2014, ông Bốn đến UBND phường HKN trực tiếp gặp ông Văn để làm thủ tục xin cấp sổ đỏ cho mảnh đất đã mua của bà Nhung. Đồng thời, bà Nhung biết được việc này và nhờ ông Bốn làm giúp thủ tục để cấp sổ đỏ cho mảnh đất còn lại của mình.

Tại thời điểm này, hồ sơ đất ông Bốn, bà Nhung chỉ có giấy chuyển nhượng đất viết tay, giấy nhận tiền, giấy tờ nguồn gốc đất trước 1975…

Ông Văn biết hồ sơ đất trên không đủ điều kiện cấp sổ đỏ nên giới thiệu ông Bốn gặp ông Sơn nhờ làm giúp hồ sơ nguồn gốc đất giả gồm: Đơn xin giao đất xây dựng nhà ở, sơ đồ vị trí giao đất và các biên lai thu thuế nhà đất. Các giấy tờ này phải làm lùi thời gian trước 2004 và có xác nhận của UBND phường Hoà Khánh (cũ) để được cấp sổ đỏ.

Ông Sơn đồng ý nhận làm hồ sơ giả cho ông Bốn, bà Nhung với giá 2,5 triệu đồng/hồ sơ. Sau đó, Sơn nhờ ông Phan Văn Chỉnh (tổ 75, HKN) làm với giá mỗi hồ sơ 2 triệu đồng. Ông Chỉnh tiếp tục nhờ ông Phan Văn Tú (trú 123 Phạm Như Xương, HKN) làm giả để hưởng chênh lệch 400 ngàn đồng/hồ sơ. Tuy nhiên, hiện nay ông Tú bị tai biến mạch máu não, khai không nhớ gì hết. Do đó, việc Tú nhận xong đưa cho ai để đưa cho Trần Văn Thôi làm giả hồ sơ đất không chứng minh được…

Về phần ông Sơn, sau khi nhận lại hồ sơ từ ông Chỉnh, ông Sơn liên hệ với bà Nhung nhận các biên lai thu thuế để bổ sung hồ sơ cho bà Nhung. Số biên lai còn lại của bà Nhung, ông Sơn tẩy sửa và kẹp vào hồ sơ đất ông Bốn. Sơn mang hồ sơ trên đến UBND phường gặp và giao cho ông Văn để xác nhận.

Văn biết hồ sơ này là giả nhưng vẫn ghi nội dung xác nhận và tham mưu trình ông Võ Khoa Nguyên, Chủ tịch UBND phường ký. Sau đó, Sơn mang hồ sơ lên nộp tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Liên Chiểu và Sở Tài nguyên và Môi trường Đà Nẵng đã cấp sổ đỏ cho ông Bốn và bà Nhung.

Do đó, hành vi của Trịnh Duy Văn là đồng phạm với Lê Sơn trong việc thực hiện tội phạm “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức”.

Đối với Trần Văn Thôi, bản án sơ thẩm thể hiện, tháng 8/2015, trước khi đi Thái Lan, Thôi tìm mua 1 bộ hồ sơ nguồn gốc đất thật. Khi đến Thái Lan, Thôi vào một cửa hiệu vẽ bảng hiệu đặt làm con dấu tròn UBND phường Hoà Khánh cùng các dấu khác để về Việt Nam thực hiện hành vi phạm tội 238 hồ sơ giả…

Như vậy, so với thời gian ông Bốn, bà Nhung làm hồ sơ đất năm 2014 và được cấp sổ đỏ tháng 4/2015; đến tháng 8/2015, Thôi mới đi Thái Lan làm dấu giả thì làm sao quy kết ông Văn là đồng phạm trong cùng một vụ án với Thôi được. Đó là chưa nói đến việc giữa Thôi và Văn chẳng hề có mối quan hệ nào cả.

Theo xác minh của chúng tôi, hồ sơ đất của ông Bốn và bà Nhung do ông Phan Châu Tuấn, Chủ tịch UBND phường lúc bấy giờ ký, đến ngày 16/7/2015, ông Võ Khoa Nguyên mới điều về làm Chủ tịch thay ông Tuấn; nhưng trong kết luận điều tra, cáo trạng và bản án đều ghi ông Nguyên, Chủ tịch UBND phường ký xác nhận hồ sơ trên.

Theo yêu cầu của Viện KSND, tại Bản Kết luận điều tra bổ sung vụ án số 71/CSĐT-KT ngày 22/7/2020 của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Đà Nẵng thể hiện: “Đối với ông Bốn biết Lê Sơn qua ông Văn giới thiệu. Ông Bốn không biết ông Sơn làm hồ sơ như thế nào. Sơn cũng không nói cho Bốn biết việc này. Bà Nhung nhờ Bốn làm giúp hồ sơ nguồn gốc đất cho mình. Bà Nhung không biết Bốn làm như thế nào và không nhận thức hồ sơ Bốn làm giúp là giả”.

Tại buổi đối chứng trong quá trình điều tra vụ án, ông Bốn khai chỉ biết ông Văn. Trước Toà, ông Sơn khai biết ông Bốn là qua ông Văn giới thiệu tại phòng làm việc, để ông Sơn kiểm tra giúp xem giấy tờ kê khai đầy đủ chưa để nộp cho nhanh.

Trong phiên toà sơ thẩm vừa qua, HĐXX triệu tập ông Bốn và bà Nhung để làm rõ nhiều tình tiết, nhưng ông Bốn vắng mặt còn bà Nhung có mặt và khai đưa tiền cho ông Bốn đổ đất và làm cống rãnh tại mảnh đất trên; chứ không biết gì về ông Văn.

Quá trình điều tra đã xác định ông Văn không thu lợi bất chính đồng nào. Khám xét nơi ở và nơi làm việc của ông Văn thu thập một số tài liệu nhưng không liên quan đến vụ án.

Từ viện dẫn trên cho thấy, việc kết tội hình sự đối với ông Văn là chưa đủ cơ sở; có chăng hành vi của ông Văn là thiếu trách nhiệm trong khi thi hành công vụ.

Vụ án đã nhiều lần bị trả hồ sơ để điều tra bổ sung, nhưng vẫn còn nhiều tình tiết bỏ ngỏ. Riêng ông Văn đã từng có Quyết định đình chỉ điều tra bị can số 03 ngày 23/11/2018 của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Đà Nẵng. Đến ngày 21/1/2019, mới có quyết định phục hồi điều tra đối với bị can.

Được biết, TAND TP Đà Nẵng sắp mở phiên toà phúc thẩm vụ án trên. Tuy nhiên, trong 26 người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có kháng cáo được triệu tập không có ông Bốn và bà Nhung. Điều này, dễ gây bất lợi cho việc xét xử và chứng minh hành vi phạm tội của ông Văn.

NP