Ðầm Thị Nại nằm phía đông bắc TP Quy Nhơn (Bình Định), là đầm nước mặn - lợ có diện tích tự nhiên khoảng 5.000 ha. Từ lâu, rừng ngập mặn nơi đây được ví là "lá phổi xanh" với hệ sinh thái đa dạng độc đáo, tạo sinh kế cho hàng trăm hộ dân phố biển Quy Nhơn. Ảnh: Minh Hoàng/https://zingnews.vn

Khiếu nại, tố cáo trên lĩnh vực hành chính chiếm tỷ lệ 95,25%

 Trong những năm 2016 - 2021, tình hình khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn tỉnh có nhiều diễn biến khá phức tạp, số vụ việc phát sinh mới và số đoàn đông người có tăng so với giai đoạn 2010 - 2015. Tỷ lệ đơn khiếu nại, tố cáo trên lĩnh vực hành chính chiếm tỷ lệ 95,25%, lĩnh vực tư pháp chiếm 4,46%, thi hành án chiếm 0,92%.

Nội dung khiếu nại, tố cáo chủ yếu liên quan đến lĩnh vực đất đai, thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng và tái định cư; khiếu nại liên quan đến đất đai, nhà ở chiếm tỷ lệ 75,08%; tố cáo liên quan đến đất đai, nhà ở chiếm tỷ lệ 60,55%.

Trên địa bàn tỉnh hiện nay có 12 vụ việc công dân còn gửi đơn đến nhiều nơi ở Trung ương và địa phương hoặc thường xuyên đến Trụ sở Tiếp công dân của tỉnh để khiếu nại kéo dài; trong đó có 08 vụ việc khiếu nại đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, rà soát, giải quyết và có ý kiến kết luận chỉ đạo giải quyết của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ và 04 vụ việc khiếu nại đã được UBND cấp huyện và UBND tỉnh giải quyết theo thẩm quyền, đúng quy định của pháp luật nhưng công dân không chấp hành, tiếp tục khiếu nại mặc dù không có tình tiết mới.

Chủ tịch UBND tỉnh đã tổ chức đối thoại nhiều lần và ban hành văn bản trả lời không xem xét lại nội dung khiếu nại và ban hành Thông báo không thụ lý giải quyết khiếu nại nhưng công dân vẫn không chấp hành, lợi dụng quyền dân chủ tiếp tục khiếu nại kéo dài.

Một số trường hợp công dân không thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ trong việc khiếu nại, tố cáo, đã có hành vi quá khích, tụ tập đông người gây áp lực với Chính quyền, tác động xấu đến tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các cơ quan hành chính Nhà nước.

Nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo

 Nguyên nhân khách quan

 Trong kỳ, trên địa bàn tỉnh triển khai thực hiện nhiều dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế - xã hội, phải thu hồi đất lớn như: Dự án Nâng cấp mở rộng Quốc lộ 1D, Dự án Xây dựng Khu Du lịch sinh thái Đầm Thị Nại (Thị Nại ECOBAY), Dự án Khu Đô thị - Thương mại Bắc sông Hà Thanh, Dự án Xây dựng Khu dân cư Hưng Thịnh - phường Ghềnh Ráng, các dự án xây dựng Khu Dân cư thuộc phường Nhơn Bình, phường Nhơn Phú, Dự án đường Hoàng Văn Thụ nối dài, Dự án Xây dựng Khu nhà ở xã hội tại phường Nhơn Bình, Dự án Xây dựng đường ven biển ĐT 639, Dự án đường Ngô Mây nối dài, Dự án cải tạo, nâng cấp đường Trần Nhân Tông, Dự án Khu Công nghiệp, Đô thị và Dịch vụ Becamex - Bình Định, Dự án Nâng cấp, mở rộng tuyến đường vào Cảng Hàng không Phù Cát, Dự án Quốc lộ 19… Do đó phát sinh nhiều đơn thư liên quan đến việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

Cơ chế, chính sách, pháp luật của Nhà nước còn có một số quy định bất cập, thiếu đồng bộ, có điểm chưa phù hợp với tình hình thực tế, thường xuyên thay đổi, gây nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện, nhất là chính sách đất đai, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư chưa đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người sử dụng đất.

Nguyên nhân chủ quan

 Trách nhiệm của người đứng đầu một số cơ quan, đơn vị trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo chưa cao; trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ở một số ngành, địa phương chưa đồng đều, có mặt còn hạn chế so với yêu cầu thực hiện nhiệm vụ được giao.

Trình độ hiểu biết về chính sách, pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận Nhân dân còn hạn chế hoặc do quyền lợi bị ảnh hưởng nên không thực hiện đúng quyền, nghĩa vụ của mình trong việc khiếu nại, tố cáo. Một số trường hợp công dân bị các phần tử xấu lợi dụng xúi giục, kích động người dân liên kết, tập trung khiếu kiện đông người, gây áp lực đối với Chính quyền đòi giải quyết theo yêu cầu không chính đáng.

Tiến hành 97 cuộc kiểm tra, thanh tra trách nhiệm người đứng đầu về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo

 Trong kỳ, các ngành, địa phương trong tỉnh đã tiến hành 97 cuộc kiểm tra, thanh tra trách nhiệm của người đứng đầu trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại 146 cơ quan, tổ chức, đơn vị.

Qua kiểm tra, thanh tra phát hiện nhưng vi phạm chủ yếu như: Đội ngũ cán bộ, công chức làm nhiệm vụ tham mưu trong công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo năng lực không đồng đều, một số ít cán bộ, công chức có trình độ hiểu biết pháp luật còn hạn chế, nên tham mưu giải quyết một số vụ việc chưa được kịp thời, chất lượng không cao. Công tác tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư còn sai sót, vi phạm về thời hạn, trình tự thủ tục, chưa gắn công tác tiếp công dân với yêu cầu chỉ đạo xem xét, giải quyết kịp thời các khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân, để vụ việc kéo dài, quá thời hạn luật định.

Qua đó, đã kiến nghị chấn chỉnh, khắc phục kịp thời những tồn tại, hạn chế đối với các cơ quan, tổ chức, đơn vị được kiểm tra, qua đó góp phần nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.