Mặc dù xe máy hoạt động bơm cát trái phép nhưng xã Ia lâu cho rằng xe không hoạt động khó xử phạt. Ảnh: N.G

Báo Thanh tra trong ngày 30/1 có bài viết phản ánh về việc: Tận thấy "công trường" khai thác khoáng sản trái phép tại Chư Prông và ngày 6/2 ghi nhận ý kiến của Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Gia Lai đề nghị UBND huyện Chư Prông chỉ đạo các cơ quan chức năng của huyện và UBND các xã: Ia Piơr, Ia Lâu phối hợp tiến hành kiểm tra, xử lý triệt để việc khai thác khoáng sản trái phép tại các khu vực nêu trên.

Trả lời nội dung trên, ngày 21/2, Phó Chủ tịch UBND huyện Chư Prông Phạm Vũ Tú ký, ban hành Báo cáo số 73/BC-UBND, nêu rõ: Theo kết quả báo cáo của UBND xã kiểm tra, rà soát dọc suối Lâu thuộc địa phận xã Ia Lâu, phát hiện tại gần cầu suối Lâu có 01 xe ben biển số 81C-06766 đang dừng trên đường và 01 máy múc màu xanh đang đậu gần bờ suối, trên xe ben và xung quanh hiện trường không phát hiện khoáng sản. Qua xác minh, ông Vũ Văn Đông khai báo phương tiện đang trên đường đi vận chuyển vật liệu xây nhà cho người dân tại địa phương, không sử dụng vào mục đích khai thác khoáng sản.

Tại khu vực làng Tu, xã Ia Lâu phát hiện ông Nguyễn Văn Lộc đang thực hiện việc cải tạo ruộng lúa khô của gia đình nhưng chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép, làm biến dạng địa hình thửa đất. UBND xã Ia Lâu đã tiến hành xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với ông Nguyễn Văn Lộc với số tiền 3.500.000 đồng. Đến nay, ông Nguyễn Văn Lộc đã nộp đủ tiền phạt vào ngân sách Nhà nước.

Phương tiện đào, chở đất được lực lượng chức năng phát hiện, lập biên bản, nhưng không bị tịch thu vì hành vi cải tạo đất không được phép. Ảnh: N.G

Để tìm hiểu rõ hơn về nội dung trong Báo cáo số 73/BC-UBND Chư Prông và thực tế đã được Báo Thanh tra phản ánh, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Gia Lai Lương Thanh Bình cho rằng: Báo chí phản ánh là đúng sự thật, có hình ảnh, video rất rõ, còn việc xử lý, ngăn chặn để hoạt động khai thác khoáng sản tiếp diễn là trách nhiệm ở địa phương. Sở tiếp tục có văn bản đề nghị các nơi tăng cường kiểm tra, xử lý trong thời gian tới.

Những hình ảnh, video của chúng tôi ghi nhận rất rõ về các xe máy đào, xe chở đất hoạt động tấp nập chở đất, bơm cát tại xã Ia Lâu, huyện Chư Prông, toàn bộ thông tin được chuyển đến chính quyền địa phương nhưng không được xem là bằng chứng và để tình trạng khai thác trái phép liên tục diễn ra? Lý giải về vấn đề này, lãnh đạo UBND xã Ia Lâu cho rằng: Sự việc khai thác cát, tại thời điểm kiểm tra, xã phát hiện có xe ben, máy đào đang đậu gần bờ suối, trên xe ben và xung quanh hiện trường không hoạt động, không phát hiện khoáng sản, nên không xử lý gì là đúng quy định.

Riêng với Nhà máy Gạch Lộc Hậu sử dụng đất sét phục vụ sản xuất, nhưng sau 10 năm đi vào hoạt động vẫn không có mỏ đất, Chủ tịch UBND xã Ia Lâu Lê Thành Công cho rằng, người dân tận dụng, tận thu, nếu có phát hiện vận chuyển thì xã mới xử lý được.

Trái ngược với lý giải trên, ngày 24/1/2024, lãnh đạo xã Ia Lâu cùng công an địa bàn trực tiếp ghi nhận xe máy đào đưa đất lên 2 xe tải và lái xe khai nhận chở đất về nhà máy gạch Lộc Hậu. Tuy nhiên, khi xử lý thì UBND xã này lại xác định theo khai báo của người dân là cải tạo ruộng, nên chỉ xử lý hành vi hủy hoại đất. Riêng các phương tiện gồm máy đào và 2 xe ben trực tiếp khai thác, vận chuyển bị tạm giữ được trả về, không tịch thu theo quy định của pháp luật về khai thác khoáng sản trái phép.

Thực trạng khai thác khoáng sản cát, đất sét làm gạch xây dựng trái phép trên địa bàn xã Ia Lâu và nhiều nơi khác trên địa bàn tỉnh Gia Lai sẽ, vẫn tiếp diễn nếu được chính quyền “giơ cao, đánh khẽ”, hành vi vi phạm pháp luật được bao che?

Theo Sở TN&MT tỉnh Gia Lai, trong năm 2023, Sở và UBND các huyện, thị xã, thành phố đã kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính 39 trường hợp (giảm 28 trường hợp so với cùng kỳ năm trước) với số tiền 465.600.000 đồng. Tịch thu 169,81m3 đá cục, 7.695 viên đá chẻ, 138 m³ cát, 23 m³ đất san lấp, 01 tàu hút cát, 01 máy nổ + 01 đầu bơm... Tịch thu tang vật vi phạm quy đổi thành tiền 281.445.000 đồng.