Quang cảnh Hội thảo. Ảnh. Phạm Duy

Thông tư lần này gồm 3 chương, 17 điều. Thông tư hướng dẫn một số quy định về đối tượng áp dụng, nội dung đã được giải trình hoặc đã được cơ quan có thẩm quyền thụ lý giải quyết. Trường hợp nhiều người yêu cầu giải trình về cùng một nội dung. Việc thu thập xác minh và tiếp nhận, xử lý thông tin, tài liệu; Việc công khai văn bản giải trình. Việc lập, quản lý hồ sơ giải trình và thanh tra, kiểm tra việc thực hiện trách nhiệm giải trình.

Trong trình tự thủ tục giải trình, đối với trường hợp nhiều người (tức 5 người trở lên) yêu cầu giải trình cùng một nội dung thì cơ quan đại diện có quyền hướng dẫn cử đại diện để trình bày nội dung yêu cầu. Việc cử đại diện sẽ được thực hiện như sau, 5 đến 10 người yêu cầu giải trình thì cử 1 hoăc 2 người đại diện; trường hợp có 10 người yêu cầu giải trình trở lên thì có thể cử thêm đại diện nhưng không quá 5 người.

Văn bản yêu cầu giải trình có thể gửi đến cơ quan Nhà nước có trách nhiệm theo 2 hình thức gửi trực tiếp hoặc gửi bảo đảm qua dịch vụ bưu chính.

Dự thảo quy định, trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được yêu cầu giải trình thuộc thẩm quyền mà không thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 5 của Nghị định số 90/2013/NĐ-CP và bảo đảm các điều kiện tiếp nhận yêu cầu giải trình tại Điều 6 của Nghị định số 90/2013/NĐ-CP, người giải trình phải tiếp nhận và thực hiện giải trình.

Khi tiếp nhận thông tin, tài liệu do người yêu cầu giải trình hoặc người được ủy quyền thực hiện yêu cầu giải trình cung cấp trực tiếp thì người giải trình phải lập Giấy biên nhận (Mẫu ban hành kèm theo Thông tư).

Tại Dự thảo, căn cứ quy định của pháp luật và các tài liệu có liên quan, người giải trình ban hành văn bản giải trình. Trong thời gian 3 ngày làm việc, kể từ ngày có văn bản giải trình, người giải trình có trách nhiệm gửi văn bản giải trình cho người yêu cầu giải trình.

Khi cần thiết, người giải trình có trách nhiệm công khai văn bản giải trình theo hình thức, niêm yết tại trụ sở làm việc hoặc nơi tiếp công dân của cơ quan có trách nhiệm giải trình hoặc thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng.

Quy định tại Dự thảo, đối với việc thanh, kiểm tra, cơ quan Nhà nước cấp trên thanh tra, kiểm tra việc thực hiện trách nhiệm giải trình của cơ quan cấp dưới. Thanh tra Chính phủ giúp Chính phủ thanh tra, kiểm tra việc thực hiện trách nhiệm giải trình của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và UBND các tỉnh, thành phố thuộc Trung ương.

Phát biểu tại Hội thảo, các đại biểu khẳng định việc cần thiết phải sớm xây dựng Dự thảo Thông tư lần này đáp ứng nhu cầu thực tiễn trong thời gian tới. Đồng thời, các đại biểu tập trung đóng góp ý kiến vào các nội dung như đối tượng áp dụng, quy định cụ thể số người đại diện trong trường hợp nhiều người cùng yêu cầu giải trình một nội dung, văn bản cử người đại diện, 7 mẫu văn bản kèm theo Thông tư, công khai văn bản giải trình …

Tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Viện trưởng Viện Khoa học thanh tra Nguyễn Quốc Hiệp cho biết sẽ chọn lọc ý kiến của các đại biểu đã đóng góp để xây dựng Thông tư lần này phù hợp với thực tiễn nhất.

 Phạm Duy