Các đại biểu dự đối thoại. Ảnh: Nguyễn Trường

Nội dung kiến nghị của các hộ dân thôn Xuân Áng Nội, xã Ninh Xuân tập trung vào 3 vấn đề chính, đó là: UBND xã Ninh Xuân tự ý thu hồi diện tích đất mạ Núi Dê của nhân dân thôn Xuân Áng Nội là thiếu dân chủ, không thông qua dân; Hợp tác xã Xuân Áng nhận 128 triệu đồng tiền đền bù, giải phóng mặt bằng đối với kênh mương, bờ vùng, bờ thửa là tài sản của tập thể hợp tác xã bị ảnh hưởng khi thu hồi đất phục vụ dự án, nhưng xã viên và nhân dân chưa được biết cụ thể số tiền trên được đền bù cho những tài sản gì; việc thu hồi 78.480m2 đất ruộng tại Đồng Sắn, Lấm Trong của Đội Sản xuất số 1, Hợp tác xã Xuân Áng để phục vụ dự án Khu Du lịch sinh thái Tràng An, UBND xã mới đền bù cho dân có 60.912m2.

Tại buổi đối thoại, ông Hoàng Văn Tuấn - Phó Chủ tịch UBND huyện Hoa Lư đã trình bày toàn bộ quá trình xem xét, giải quyết đơn kiến nghị của các hộ dân thôn Xuân Áng Nội liên quan đến 3 nội dung trên. UBND huyện Hoa Lư đã nhiều lần tổ chức hội nghị để đối thoại với công dân, đồng thời lấy ý kiến của các sở, ban, ngành của tỉnh. Trên cơ sở kết quả điều tra, xác minh của các cơ quan chức năng, đến nay UBND huyện Hoa Lư đã ban hành 2 kết luận giải quyết đối với các nội dung khiếu kiện, nhưng các hộ dân thôn Xuân Áng Nội không đồng ý và tiếp tục có đơn khiếu nại lên cấp tỉnh và Trung ương.

Tại buổi đối thoại lần này, ý kiến của các hộ dân chủ yếu tập trung xoay quanh nội dung: Đề nghị được Nhà nước bồi thường phần diện tích 24m2/khẩu ở xứ đồng mạ Núi Dê của các hộ dân thôn Xuân Áng Nội.

Trên cơ sở kết quả xác minh toàn bộ hồ sơ về công tác quản lý, sử dụng đất đai qua các thời kỳ đối với đất ruộng mạ tại xứ đồng Núi Dê, kể từ khi thực hiện giao đất nông nghiệp ổn định và lâu dài theo Nghị định số 64/CP của Chính phủ và Quyết định 313/QĐ-UB ngày 6/4/1993 của UBND tỉnh Ninh Bình, về việc ban hành quy định giao quyền sử dụng ruộng đất nông nghiệp ổn định 20 năm (1993 - 2013) cho hộ nông dân (gọi tắt là giao đất 313). Khi đó, các hộ dân thuộc khu vực hợp tác xã Xuân Áng, gồm cả 2 thôn là thôn Xuân Áng Nội (Đội 1) và thôn Xuân Áng Ngoại (Đội 2) được giao cùng định mức với diện tích bình quân là 967m2/khẩu (trong đó có 24m2/khẩu tại xứ đồng mạ Núi Dê).

Đến năm 2000, sau khi tiến hành đo đạc, kiểm tra hiện trạng sử dụng đất trên địa bàn toàn xã, UBND xã Ninh Xuân đã làm thủ tục đề nghị UBND huyện Hoa Lư cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) cho các hộ dân. Trên GCNQSDĐ các hộ dân thôn Xuân Áng Nội, xã Ninh Xuân được UBND huyện Hoa Lư cấp năm 2000, bao gồm các vị trí, diện tích đất ở (đất thổ cư) và vị trí diện tích đất nông nghiệp giao theo Quyết định 313 năm 1993 (trong đó có ghi phần diện tích đất tại xứ đồng mạ Núi Dê, bình quân 24m2/khẩu).

Năm 2003, thực hiện công tác dồn điền đổi thửa, với nguyên tắc chung là giữ nguyên diện tích của các hộ dân đã được giao theo Quyết định 313, chỉ thực hiện chuyển đổi vị trí để tránh xé lẻ ruộng đất, tạo thuận lợi cho việc canh tác, sản xuất của các hộ. Khi thực hiện việc dồn điền đổi thửa, đất nông nghiệp 313 của các hộ dân thôn Xuân Áng Nội không còn diện tích tại xứ đồng mạ Núi Dê, nhưng vẫn bảo đảm quyền lợi và đủ diện tích là 967m2/khẩu như đã được giao năm 1993. Số diện tích đất mạ Núi Dê thuộc quỹ đất công ích do UBND xã Ninh Xuân quản lý, và thực tế năm 2004, UBND xã Ninh Xuân đã xác nhận trên hợp đồng về việc giao cho thôn Xuân Áng Nội cho cá nhân đấu thầu số diện tích tại Núi Dê để lấy kinh phí sử dụng tại thôn.

Tuy nhiên, từ năm 2003 đến nay, UBND xã Ninh Xuân chưa thực hiện đầy đủ các bước trong đề án về công tác dồn điền đổi thửa theo chỉ đạo, hướng dẫn của tỉnh và huyện. Không lập hồ sơ điều chỉnh để chỉnh lý hồ sơ địa chính, thu lại GCNQSDĐ cũ để cấp lại GCNQSDĐ mới cho các hộ dân. Do đó, dẫn đến việc sau khi đã dồn điền đổi thửa nhưng trên GCNQSDĐ cấp cho các hộ dân thôn Xuân Áng Nội năm 2000 vẫn thể hiện vị trí đất mạ Núi Dê.

Để thực hiện dự án xây dựng cơ sở hạ tầng Khu Du lịch sinh thái Tràng An, từ năm 2005 - 2010, UBND tỉnh Ninh Bình ban hành Quyết định số 154/QĐ-UBND ngày 13/7/2005 và Quyết định số 61/QĐ-UBND ngày 21/1/2010 về việc thu hồi đất, giao đất để thực hiện dự án xây dựng cơ sở hạ tầng Khu Du lịch Tràng An tại xã Ninh Xuân. Tổng diện tích thu hồi là 254.188m2 (trong đó có 17.100m2 đất thuộc xứ đồng mạ Núi Dê), UBND xã Ninh Xuân đã được nhận hỗ trợ theo đơn giá đã được phê duyệt với tổng số tiền là 556,6 triệu đồng. Toàn bộ số tiền này đã được thể hiện trong ngân sách xã Ninh Xuân, thời điểm này các hộ dân thôn Xuân Áng Nội không có ý kiến, đơn thư gì.

Như vậy, UBND huyện Hoa Lư đã xác minh và kết luận, tại thời điểm Nhà nước thu hồi đất, diện tích đất nông nghiệp theo tiêu chuẩn 313 giao cho các hộ xã viên và nhân dân đội 1 (thôn Xuân Áng Nội) không còn diện tích tại xứ đồng Núi Dê. Do đó không được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất là đúng quy định, vì sau khi thực hiện dồn điền đổi thửa năm 2003, các hộ đã được giao, nhận đủ diện tích đất 313 theo tiêu chuẩn tại các xứ đồng khác.

Tại hội nghị, ông Phạm Văn Hải cùng đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành của tỉnh Ninh Bình và huyện Hoa Lư đã trả lời và giải đáp những ý kiến thắc mắc của các hộ dân trên tinh thần thẳng thắn, trung thực, khách quan và công khai, đúng pháp luật.

Phát biểu kết thúc buổi đối thoại, ông Vũ Văn Huân - Chủ tịch UBND huyện Hoa Lư nhấn mạnh: Việc các hộ dân thôn Xuân Áng Nội, xã Ninh Xuân đề nghị được Nhà nước đề bù phần diện tích 24m2/khẩu ở xứ đồng mạ Núi Dê là không có cơ sở pháp lý để xem xét giải quyết. Những hộ nào chưa nhất trí thì có thể làm đơn riêng gửi UBND huyện để được xem xét giải quyết và UBND huyện sẽ ban hành quyết định giải quyết riêng đối với từng hộ.