TS. Nguyễn Tuấn Khanh trình bày kết quả nghiên cứu đề tài. Ảnh: TH

Trình bày kết quả nghiên cứu, TS. Nguyễn Tuấn Khanh nhấn mạnh, kết luận thanh tra là văn bản hành chính quan trọng trong hoạt động thanh tra. Nội dung kết luận thanh tra và việc thực hiện kết luận thanh tra phản ánh kết quả cuối cùng của hoạt động thanh tra và mức độ đạt được mục đích thanh tra.

Mặc dù vậy, trải qua nhiều giai đoạn phát triển của ngành Thanh tra, vẫn còn nhiều vấn đề đặt ra đối với kết luận thanh tra cả trên phương diện lý luận, pháp luật và thực tiễn thi hành. Việc nghiên cứu đề tài nhằm cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả ban hành, thực hiện kết luận thanh tra.

Theo chủ nhiệm đề tài, đề tài gồm 3 chương: Chương 1: Những vấn đề lý luận, pháp luận về kết luận thanh tra; Chương 2: Thực trạng ban hành và thực hiện kết luận thanh tra; Chương 3: Quan điểm, giải pháp nâng cao chất lượng ban hành và thực hiện kết luận thanh tra.

Đánh giá về những kết quả đạt được, chủ nhiệm đề tài nêu rõ, cơ sở pháp luật về ban hành và thực hiện kết luận thanh tra ngày càng được hoàn thiện; chất lượng các kết luận thanh tra ngày càng được nâng cao…

Theo đó, trong giai đoạn thực hiện Luật Thanh tra năm 2010, Chính phủ, Thanh tra Chính phủ, các bộ, ngành đã kịp thời ban hành mới và sửa đổi, bổ sung nhiều văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết hơn, chặt chẽ, đầy đủ hơn về thẩm quyền, nội dung, trình tự, thủ tục, thời hạn ban hành, công khai kết luận thanh tra, đặc biệt là quy định về thẩm định dự thảo kết luận thanh tra, công khai kết luận thanh tra, xử lý kết luận thanh tra và theo dõi, đôn đốc, kiểm tra trong việc thực hiện kết luận thanh tra.

Bên cạnh những kết quả đạt được, đề tài cũng chỉ ra những hạn chế, bất cập trong quy định của pháp luật về ban hành và thực hiện kết luận thanh tra, trong thực tiễn ban hành và thực hiện kết luận thanh tra và nguyên nhân của những bất cập, hạn chế này.

Kết quả đề tài chỉ ra ba nhóm giải pháp nhằm nâng cao chất lượng ban hành và thực hiện kết luận thanh tra, bao gồm: Nhóm giải pháp về nhận thức: Xác định rõ địa vị pháp lý, thẩm quyền của cơ quan thanh tra trong hệ thống cơ quan Nhà nước - cơ sở xác định giá trị pháp lý của kết luận thanh tra; xác định trọng tâm của hoạt động thanh tra trong quản lý Nhà nước; thống nhất nhận thức về giá trị pháp lý của kết luận thanh tra.

Nhóm giải pháp hoàn thiện pháp luật về ban hành và thực hiện kết luận thanh tra, gồm: Hoàn thiện quy định về địa vị pháp lý, thẩm quyền của cơ quan thanh tra và loại hình, phạm vi, đối tượng, nội dung thanh tra; bổ sung quy phạm giải thích và quy định giá trị pháp lý kết luận thanh tra, sửa đổi quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục ban hành kết luận thanh tra; sửa đổi, bổ sung quy định về thực hiện kết luận thanh tra, về bảo đảm thực hiện và cưỡng chế thi hành kết luận thanh tra.

Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng ban hành và bảo đảm thực hiện kết luận thanh tra, gồm: Đổi mới phương thức, nâng cao chất lượng hoạt động công vụ trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị; tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các quy định về ban hành và thực hiện kết luận thanh tra; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, chuyên môn, ý thức trách nhiệm của đội ngũ làm công tác thanh tra; tăng cường sự phối hợp giữa các chủ thể, tăng cường kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động thanh tra nói chung và ban hành, thực hiện kết luận thanh tra nói riêng…

Toàn cảnh hội nghị nghiệm thu. Ảnh: TH

Tại hội nghị, TS. Đinh Văn Minh, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ cho rằng, đề tài rất có ý nghĩa trong giai đoạn sửa đổi Luật Thanh tra hiện nay, trong đó có vấn đề về kết luận thanh tra; các vấn đề được đặt ra trong đề tài được luận giải rõ, có căn cứ, dẫn chứng cụ thể và có tính khoa học cao; các giải pháp đưa ra rất rõ ràng, giải quyết tốt các vấn đề đặt ra và có tính khả thi cao.

Theo TS. Nguyễn Huy Hoàng, Phó Hiệu trưởng Trường Cán bộ thanh tra, đề tài đã giải quyết rõ ràng về việc ban hành và thực hiện kết luận thanh tra; kết quả đề tài có giá trị tham khảo, giá trị thực tiễn cao trong nghiên cứu, giảng dạy và xây dựng thể chế của ngành Thanh tra.

Tuy nhiên, tại Chương 2, về nội dung “kết quả ban hành và việc thực hiện kết luận thanh tra”, đề tài cần xử lý, bổ sung thêm số liệu về báo cáo tổng kết, thanh tra hành chính và thanh tra, kiểm tra chuyên ngành để làm nổi bật kết quả đạt được trong nội dung này.

ThS. Lê Thị Thúy - Trưởng phòng Quản lý Khoa học, Viện CL&KHTT cho rằng, Chương 1 và Chương 2 có nhiều nội dung bị trùng lắp giữa lý luận và thực tiễn, do đó, đề tài cần có sự điều chỉnh lại theo hướng tách bạch giữa lý luận và thực tiễn quy định pháp luật tại 2 chương này.

TS. Lê Tiến Hào, nguyên Phó Tổng Thanh tra Chính phủ, Chủ tịch Hội đồng Nghiệm thu cũng đánh giá cao về kết quả nghiên cứu đề tài. Về tính cấp thiết, việc ban hành và thực hiện kết luận thanh tra còn nhiều vấn đề vướng mắc cả về lý luận và thực tiễn, nhằm giải quyết các vấn đề đặt ra, việc nghiên cứu đề tài này là cần thiết.

Kết quả nghiên cứu tương đối toàn diện, nội dung nghiên cứu về giá trị pháp lý của kết luận thanh tra có giá trị khoa học; kết quả nghiên cứu có nhiều đóng góp mới cả về lý luận, thực trạng và giải pháp. Nhóm giải pháp đề ra mang tính toàn diện, có giá trị ứng dụng thực tiễn trong xây dựng pháp luật, trong thực tiễn thực hiện pháp luật về thanh tra.

Góp ý hoàn thiện kết quả nghiên cứu, Chủ tịch Hội đồng cho rằng, tại Chương 3, đề tài bổ sung thêm quan điểm về việc ban hành và thực hiện kết luận thanh tra phải tuân theo pháp luật. Bên cạnh đó, Ban Chủ nhiệm đề tài có thể cân nhắc hoàn thiện các ý kiến góp ý của các thành viên Hội đồng để hoàn thiện sản phẩm.

Với kết quả đạt được, Hội đồng Nghiệm thu đánh giá đề tài đạt kết quả xếp loại xuất sắc.