Tại dự thảo này, Bộ Y tế yêu cầu người lái tàu phải đáp ứng nhiều tiêu chuẩn sức khỏe, trong đó có nhiều quy định gây tranh cãi trong dư luận.

Theo nội dung của dự thảo, nhân viên trực tiếp phục vụ chạy tàu (đường sắt quốc gia, đô thị, chuyên dùng) gồm 3 nhóm: Nhóm 1 gồm: Lái tàu, phụ tàu; Nhóm 2 gồm: Trưởng tàu, trực ban chạy tàu ga, nhân viên điều độ chạy tàu tuyến, điều độ chạy tàu ga, nhân viên gác ghi, nhân viên ghép nối đầu máy, toa xe; Nhóm 3 gồm: Nhân viên tuần đường, cầu, hầm, gác hầm; nhân viên gác đường ngang, cầu chung.

Tiêu chuẩn sức khỏe, gồm 2 tiêu chí về thể lực và tiêu chuẩn về chức năng sinh lý, bệnh tật. Với từng tiêu chí riêng dành cho khám tuyển dụng nhân viên hoặc khám sức khỏe định kỳ.

Về tiêu chuẩn thể lực, các đối tượng đều phải đạt chỉ số tối thiểu về chiều cao, cân nặng, vòng ngực trung bình, lực bóp tay thuận, lực bóp tay không thuận, lực kéo thân. Riêng tiêu chuẩn chiều cao trong khám định kỳ không áp dụng đối với những trường hợp vào làm việc trước khi tiêu chuẩn này được ban hành.

Cụ thể, với vị trí lái tàu, phụ lái tàu, tiêu chuẩn của nam giới là cao từ 1,64m trở lên, cân nặng từ 52kg, vòng ngực trung bình từ 80cm, lực bóp tay thuận từ 37kg... Tương tự với nữ là cao từ 1,58m, cân nặng từ 47kg, vòng ngực trung bình từ 75cm, lực bóp tay thuận từ 25kg trở lên.

Về chức năng sinh lý, bệnh tật gồm 13 mục như mắt, răng hàm mặt, tai mũi họng, tim, phổi, máu, hệ tiêu hóa, tâm thần, hệ tuần hoàn, hệ tiết niệu-sinh dục, ngoài da - da liễu, nội tiết, u các loại và ngoại hình. Ví dụ, các trường hợp bị lác, tăng nhãn áp, đục thuỷ tinh thể, dị dạng vành tai, viêm đa xoang mãn tính, bệnh tâm thần phân liệt, rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng rượu và ma túy, cắt một thận...

Bên cạnh đó, trong mục liên quan đến hệ tiết niệu - sinh dục, nam giới bị tràn dịch màng tinh hoàn, thiếu tinh hoàn hoặc tinh hoàn ẩn, mắc bệnh niệu đạo, dương vật phải can thiệp... được xếp vào không đủ điều kiện cho vị trí lái tàu, phụ lái tàu.

Với nữ, các trường hợp bị sa âm đạo, tử cung, biểu hiện viêm cạnh tử cung, viêm mạn tính vòi trứng với các cơ quan bên cạnh điều trị không kết quả, rong kinh, băng kinh, đa kinh, mổ lấy thai, u xơ tử cung chưa mổ hoặc đã mổ... cũng không được chấp thuận.

Đặc biệt, với những hạng mục liên quan đến chức năng sinh lý, sinh dục có các chỉ số cụ thể như: Tràn dịch tinh hoàn nam; rò bàng quang âm đạo, các biểu hiện viêm, viêm cạnh tử cung, viêm mạn tính vòi trứng; u nang buồng trứng, trĩ, ruột thừa...

Dự thảo cũng nêu rõ, người có một trong các tình trạng bệnh tật theo bộ tiêu chí về sức khỏe nêu trên là không đủ sức khỏe của nhân viên đường sắt trực tiếp phục vụ chạy tàu. Quy định về tiêu chuẩn sức khỏe trên (trong trường hợp thông tư được ban hành) không áp dụng đối với nhân viên đường sắt trực tiếp phục vụ chạy tàu đã được tuyển dụng trước ngày thông tư có hiệu lực thi hành.

Trước đó, năm 2014, Bộ Y tế cũng từng công bố dự thảo gây tranh cãi khi quy định về tiêu chuẩn sức khỏe với người lái xe trong đó người có chiều cao cân nặng thấp, vòng ngực "lép"… không được lái xe. Tuy nhiên, sau đó quy định này đã được bãi bỏ.

Phương Anh