(Thanh tra) - Dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo được xây dựng nhằm giải quyết những bất cập, vướng mắc trong thực tế, đồng thời hoàn thiện hành lang pháp lý đồng bộ, đáp ứng yêu cầu cải cách trong giai đoạn mới. Quá trình xây dựng dự thảo đã được thực hiện đúng trình tự, thủ tục, với sự tham gia góp ý của nhiều cơ quan liên quan, trong đó có ý kiến từ Thanh tra Chính phủ về phân định thẩm quyền xử phạt.
Việc xây dựng dự thảo Nghị định này được coi là cần thiết để thay thế Nghị định số 38/2021/NĐ-CP và các văn bản sửa đổi, bổ sung, nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ và đồng bộ, đáp ứng yêu cầu cải cách trong giai đoạn mới.
Dự thảo được xây dựng dựa trên cơ sở pháp lý vững chắc, bao gồm Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, cùng với các nghị quyết về việc sắp xếp tổ chức bộ máy Nhà nước, dẫn đến sự thay đổi về chức danh và thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của nhiều lực lượng như công an, quản lý thị trường, hải quan, thanh tra.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức lấy ý kiến rộng rãi từ 72 cơ quan, bao gồm các bộ, cơ quan ngang bộ và Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh, nhằm đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng và nhất quán của văn bản.
Trong dự thảo Nghị định, thẩm quyền xử phạt của thanh tra đã được quy định cụ thể tại Điều 84, tập trung vào các thanh tra viên, trưởng đoàn thanh tra và Chánh Thanh tra thuộc Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam, Cục Hàng không Việt Nam.
Theo đó, thanh tra viên thuộc hai cục này có quyền phạt cảnh cáo, phạt tiền tối đa 5.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa; phạt tiền đến 10.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực quảng cáo. Đồng thời, tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính có giá trị không vượt quá 10.000.000 đồng trong lĩnh vực văn hóa; 20.000.000 đồng trong lĩnh vực quảng cáo.
Đối với trưởng đoàn thanh tra của các cơ quan này, thẩm quyền phạt tiền được nâng lên mức tối đa là 25.000.000 đồng (lĩnh vực văn hóa) và 50.000.000 đồng (lĩnh vực quảng cáo), cùng với việc tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính và áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả.
Điều 84 quy định Chánh Thanh tra của các cục này có quyền phạt tiền tối đa 40.000.000 đồng (lĩnh vực văn hóa) và 80.000.000 đồng (lĩnh vực quảng cáo), đồng thời có thẩm quyền tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn, cũng như tịch thu tang vật, phương tiện.
Trong quá trình xem xét dự thảo Nghị định do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì soạn thảo, Thanh tra Chính phủ đã chỉ rõ điểm cần được hoàn thiện liên quan đến việc phân định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính.
Cụ thể, Điều 90 của dự thảo quy định về phân định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính, chưa quy định phân định thẩm quyền xử phạt của Thanh tra Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam và Thanh tra Cục Hàng không Việt Nam. Do đó, Thanh tra Chính phủ đã đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung thẩm quyền xử phạt cho các cơ quan thanh tra này vào Nghị định.
Việc bổ sung này nhằm đảm bảo rằng các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo xảy ra trong phạm vi quản lý sẽ được xử lý kịp thời và đúng phân định thẩm quyền.
Bên cạnh đó, Cục Di sản văn hóa đề nghị bổ sung thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của Cục trưởng Cục Di sản văn hóa trong lĩnh vực di sản văn hóa để đảm bảo thống nhất và đồng bộ với quy định của pháp luật về thanh tra, Nghị định số 216/2025/NĐ-CP ngày 5/8/2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và hướng dẫn thi hành Luật Thanh tra và pháp luật về di sản văn hóa. Ý kiến này đã được cơ quan soạn thảo tiếp thu và chỉnh sửa.
Đề nghị bổ sung thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của Cục trưởng Cục Di sản văn hóa trong việc trong lĩnh vực di sản văn hóa để đảm bảo thống nhất và đồng bộ với quy định của pháp luật về thanh tra, Nghị định số 216/2025/NĐ-CP ngày 5/8/2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và hướng dẫn thi hành Luật Thanh tra và pháp luật về di sản văn hóa.
Các góp ý từ 72 cơ quan, bao gồm các bộ, cơ quan ngang bộ và Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh cho thấy nỗ lực của các cơ quan chức năng trong việc hoàn thiện khung pháp lý về xử phạt vi phạm hành chính, đặc biệt là trong việc xác định thẩm quyền của thanh tra, đảm bảo tính khả thi và không chồng chéo trong thực tiễn thi hành Nghị định.
