Toàn cảnh hội nghị thuyết minh phê duyệt. Ảnh: TH

Trình bày thuyết minh đề tài, TS Cung Phi Hùng cho biết, việc xây dựng dữ liệu quốc gia về thanh tra sẽ có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong hoạt động thanh tra. Xây dựng thành công cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về thanh tra sẽ tạo thành CSDL chung về thanh tra, thống nhất từ Trung ương đến địa phương; tạo thành hồ sơ điện tử duy nhất về từng cuộc thanh tra; khắc phục được tình trạng chồng chéo, trùng lặp, kéo dài trong hoạt động thanh tra; công khai, minh bạch trong hoạt động thanh tra; nâng cao chất lượng hoạt động thanh tra; phục vụ việc tra cứu, tìm kiếm thông tin…

Do vậy, theo TS Cung Phi Hùng, việc xây dựng CSDL quốc gia về thanh tra là thực sự cần thiết.

Tại hội nghị thuyết minh, ThS Văn Tiến Mai, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tổng hợp, Thanh tra Chính phủ, cho rằng, đề tài có phạm vi khá rộng, không chỉ về chuyên môn nghiệp vụ thanh tra mà còn cả công nghệ thông tin (CNTT).

Về tính cấp thiết, cần bổ sung tình hình nghiên cứu là chưa có đề tài nào nghiên cứu về vấn đề này; pháp luật thanh tra cũng chưa quy định rõ điều này, cần có nghiên cứu; các ngành khác có cơ sở dữ liệu chuyên ngành nhưng ngành Thanh tra thì chưa có, do đó, cần thiết nghiên cứu đề tài này.

Về mục tiêu nghiên cứu, nghiên cứu về đánh giá thực tiễn, đánh giá yêu cầu để đi đến giải pháp hoàn thiện pháp luật thanh tra. Đối tượng nghiên cứu hơi hẹp, cần nghiên cứu thêm. Ngoài ra, thuyết minh cần làm rõ nội hàm của từng CSDL (thanh tra, khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng) nhằm cụ thể hóa mục tiêu nghiên cứu mà đề tài đưa ra.

Theo TS Trần Văn Tuấn, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ, nhiều nội dung trong tính cấp thiết cần được làm rõ hơn. Cụ thể, thuyết minh cần làm rõ một số quan niệm: Quan niệm về CSDL quốc gia; quan niệm CSDL về khiếu nại, tố cáo; quan niệm CSDL về phòng, chống tham nhũng.

Khi xác định CSDL về thanh tra, khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng cần đi vào nội hàm CSDL đó. Cần làm rõ CSDL quốc gia là gì; ứng dụng CNTT vào những lĩnh vực nào là cần thiết. Phần giải pháp cần bám vào cơ sở lý luận đưa ra. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài cần hướng vào việc ứng dụng CNTT trong hoạt động thanh tra.

Ông Lê Xuân Chương, Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin, cho rằng, cần phải xác định thông tin trong CSDL quốc gia về thanh tra chính là nhằm mục tiêu để khai thác, kết nối trong hoạt động thanh tra của Thanh tra Chính phủ nói riêng và trên phạm vi toàn quốc nói chung.

TS Nguyễn Tuấn Khanh, Phó Viện trưởng Viện CL&KHTT cũng nhấn mạnh vấn đề mà đề tài đưa ra có tính cấp thiết, tuy nhiên thuyết minh cần điều chỉnh một số nội dung. Giải pháp cần hướng vào mục tiêu thực tiễn nhiều hơn.

Theo đó, việc áp dụng trong thực tiễn cần hướng tới một số nội dung chính như: Việc ứng dụng CSDL cần gắn với thẩm quyền, đối tượng nhất định; trụ cột thông tin (đối tượng quản trị, khai thác); yếu tố con người.

Nội dung 1: Không nên khảo cứu kinh nghiệm quốc tế vào nội dung này; nên tham khảo kinh nghiệm của một số bộ, ngành tại Việt Nam sẽ phù hợp hơn. Phần giải pháp cần hướng tới trách nhiệm thực thi của (bộ máy, con người) trong hoạt động thanh tra.

TS Nguyễn Quốc Văn, Chủ tịch Hội đồng cho ý kiến và kết luận về kết quả thuyết minh. Theo đó, để hoàn thiện thuyết minh đề tài cần chỉnh sửa một số nội dung.

Trước tiên, đề tài cần có cách tiếp cận đúng, theo đó cần xác định mục tiêu chính là việc xác lập cơ sở khoa học thực tiễn để xây dựng CSDL quốc gia với mục tiêu ứng dụng CNTT vào hoạt động thanh tra phục vụ việc quản lý điều hành. Cụ thể, làm rõ CSDL, CSDL quốc gia; xác định thông tin đầu vào (trường thông tin, quản lý thông tin, khai thác, bảo mật thông tin…); điều kiện nhân lực; hạ tầng cơ sở, vật chất…

Về mục tiêu chung của đề tài, cần tiếp cận theo hướng cung cấp luận cứ khoa học và thực tiễn xây dựng CSDL quốc gia về thanh tra. Về mục tiêu cụ thể, cần đưa ra thực trạng quản lý, khai thác về CSDL quốc gia về thanh tra hiện nay. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu cần làm rõ hơn (tổ chức và hoạt động xây dựng CSDL quốc gia phục vụ hoạt động thanh tra).

Về phạm vi nghiên cứu, có thể nghiên cứu về tổ chức và hoạt động về CSDL quốc gia về thanh tra từ năm 2010 đến nay. Phạm vi nghiên cứu có thể khoanh lại cho hợp lý (chỉ trong hoạt động thanh tra).

Về tính cấp thiết, cần làm hướng vào các mục tiêu: Yêu cầu xây dựng Chính phủ điện tử; tăng cường công khai, minh bạch trong hoạt động thanh tra và phòng, chống tham nhũng; nâng cao hiệu quả trong quản lý, điều hành trong hoạt động thanh tra; Kiểm soát hoạt động thanh tra từ phía người dân…