Ảnh minh họa

Theo báo cáo gửi QH, Chính phủ khẳng định, thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã rất quan tâm, chỉ đạo quyết liệt công tác xây dựng thể chế, triển khai thi hành Hiến pháp, luật, pháp lệnh và ban hành văn bản quy định chi tiết.

Tuy nhiên, tính đến tháng 8/2018, còn 21/23 dự án luật thuộc trách nhiệm của Chính phủ nằm trong danh mục ban hành kèm theo Nghị quyết số 718 của Ủy ban Thường vụ (UBTV) QH khoá 13 về kế hoạch tổ chức triển khai thi hành Hiến pháp chưa được ban hành. Trong đó, có 17/21 dự án luật, pháp lệnh chưa được đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2018, 2019.

Theo báo cáo của Chính phủ, dù vẫn còn tình trạng nợ ban hành văn bản quy định chi tiết, nhưng số lượng nợ đã giảm dần so với các năm trước. Tính đến ngày 15/9/2018, Chính phủ đã ban hành được 140/152 văn bản quy định chi tiết các luật đã có hiệu lực, đạt 92,11%. 12 văn bản nợ chưa ban hành, đa số có nội dung khó, phức tạp cần xin ý kiến chỉ đạo của nhiều cấp.

Một số luật về quyền con người, quyền công dân như Luật về Hội, Luật Biểu tình, Nghị quyết của QH về tham gia gìn giữ hòa bình… là những vấn đề mới, phức tạp, chưa có tiền lệ, bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp. Ý kiến của đại biểu QH, các cán bộ lão thành, chuyên gia, nhà khoa học và cử tri về một số nội dung của những dự án luật này còn khác nhau trong quá trình thảo luận cần tiếp tục nghiên cứu, làm rõ để bảo đảm phù hợp với nội dung, tinh thần của Hiến pháp, bảo đảm tính khả thi, phù hợp điều kiện thực tiễn của Việt Nam. Vì thế, Chính phủ đã đề nghị QH lùi để có thời gian chuẩn bị kỹ hơn.

Một số dự án luật không rõ phạm vi điều chỉnh hoặc đã được quy định trong các luật liên quan như Luật Bảo đảm trật tự, an toàn xã hội không xác định được phạm vi điều chỉnh, Luật Chủ tịch nước thì nội dung liên quan đến thẩm quyền, nhiệm vụ của Chủ tịch nước đã được quy định trong dự án Luật Quốc phòng,…

Chính phủ cũng thẳng thắn nhận, một số dự án luật đã được QH cho ý kiến, nhưng cơ quan chủ trì soạn thảo chưa dự tính được hết các tác động nếu được thông qua, chưa thống nhất được các quy định và trách nhiệm của các bộ, ngành có liên quan, phạm vi điều chỉnh chưa được xác định rõ. Dẫn đến khi QH thảo luận vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau nên phải lùi thời hạn thông qua dự án.

Kỷ cương, kỷ luật trong xây dựng văn bản ở một số nơi còn chưa nghiêm. Việc đầu tư thời gian và nguồn lực, kinh phí cho công tác xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật được Chính phủ đánh giá là còn hạn chế, chưa tương xứng với yêu cầu, tính chất phức tạp của công việc này.

Nhiệm vụ thời gian tới, Chính phủ xác định ưu tiên soạn thảo, trình một số dự án luật gồm: Luật Sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức Chính quyền địa phương, Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức. Các dự án luật hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh cho các nhà đầu tư và tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp cũng nằm trong ưu tiên của Chính phủ.

Chính phủ cũng cho biết sẽ tổ chức thi hành kịp thời, hiệu quả các luật, đặc biệt là các luật quy định về quyền con người, quyền công dân đã được QH ban hành để các quy định của Hiến pháp thực sự phát huy hiệu quả trên thực tế như Luật Tiếp cận thông tin, Luật Tín ngưỡng, tôn giáo, Luật Tố cáo....

Tán thành với đánh giá về những hạn chế, bất cập, nguyên nhân, cũng như các nhiệm vụ trên Ủy ban Pháp luật của QH đề nghị, Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các cơ quan có liên quan khẩn trương tiến hành rà soát toàn diện, đồng bộ các văn bản pháp luật đã ban hành nhằm phát hiện những quy định trái Hiến pháp để tổng hợp báo cáo QH khi tổng kết 05 năm triển khai thi hành Hiến pháp.

Cũng theo Ủy ban Pháp luật, Chính phủ cần tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm nhiệm vụ xây dựng văn bản pháp luật ở các Bộ, ngành và địa phương; khắc phục một số hạn chế, vướng mắc trong quy trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật hiện nay.

Vì “vẫn còn dự án luật tuy đã được Chính phủ thống nhất trình UBTVQH, QH, nhưng tại phiên họp UBTVQH, một số bộ, ngành vẫn nêu ý kiến khác nhau. Trong công tác xây dựng văn bản, một số bộ, ngành còn tình trạng chưa thực hiện đúng và đầy đủ quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật để Thủ tướng Chính phủ phải có văn bản chấn chỉnh", cơ quan thẩm tra lưu ý.

Từ tháng 8/2017 đến tháng 7/2018, Bộ Tư pháp đã tiến hành kiểm tra theo thẩm quyền 6.732 văn bản (1.086 văn bản của Bộ, cơ quan ngang Bộ; 5.646 văn bản của địa phương), phát hiện 03/74 thông tư có sai sót về hiệu lực và nội dung.

“Tuy nhiên, báo cáo của Chính phủ chưa thể hiện đầy đủ kết quả xử lý đối với các văn bản có sai sót trong giai đoạn này”, Ủy ban Pháp luật của QH nêu quan điểm thẩm tra.

H.Giang