(Thanh tra) - Năm 2025 ghi dấu nhiều chuyển biến quan trọng, mang tính nền tảng và đột phá của ngành Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT). Trên cơ sở những kết quả nổi bật đạt được trong năm, Báo Thanh tra trân trọng giới thiệu 10 kết quả nổi bật trong lĩnh vực GD&ĐT năm 2025.
1. Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 về đột phá phát triển GD&ĐT, khẳng định GD&ĐT là nhân tố quyết định tương lai của dân tộc, là động lực then chốt cho sự phát triển bứt phá của đất nước.
Tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện các nghị quyết của Trung ương, trong đó có Nghị quyết số 71-NQ/TW, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: Đầu tư cho giáo dục chính là đầu tư, bồi đắp, nâng cao “nguyên khí quốc gia”, là đầu tư cho tương lai của dân tộc.
2. Đảng và Nhà nước thể hiện sự quan tâm đặc biệt tới giáo dục thông qua nhiều chủ trương và quyết sách quan trọng
Ngoài Nghị quyết số 71-NQ/TW, Bộ Chính trị đã thống nhất đưa ra nhiều chủ trương, quyết sách chiến lược về GD&ĐT. Đó là quyết định thực hiện miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến hết THPT công lập trên phạm vi cả nước; thống nhất chủ trương xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng GD&ĐT giai đoạn 2026 - 2035; thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng 248 trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và THCS tại các xã biên giới đất liền, trong đó hoàn thành 100 trường trong năm 2026.
3. Đột phá về xây dựng thể chế giáo dục, với số lượng luật, nghị quyết, nghị định, thông tư được ban hành trong một năm lớn nhất từ trước đến nay
Năm 2025 được coi là một năm đột phá về xây dựng thể chế giáo dục với 99 văn bản luật, nghị quyết, nghị định, thông tư được ban hành, trình ban hành cho thấy nỗ lực và quyết tâm lớn của Bộ GD&ĐT.
Lần đầu tiên trong một năm 4 dự án Luật thuộc lĩnh vực GD&ĐT được Quốc hội thông qua, gồm: Luật Nhà giáo; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục; Luật Giáo dục đại học (sửa đổi); Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi).
4. Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ GD & ĐT lần thứ I, nhiệm kì 2025 - 2030 mở ra giai đoạn phát triển với thế, lực và vận hội mới
Ngày 21/8, Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ GD&ĐT lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 được tổ chức trong bối cảnh đất nước ta đạt được nhiều thành tựu to lớn, khẳng định cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế ngày càng vững mạnh.
Đại hội có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đặt ra những định hướng chiến lược để ngành GD&ĐT tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong nhiệm kì 2025 - 2030.
5. Tổ chức thành công chuỗi các sự kiện, hoạt động quan trọng, ý nghĩa nhân kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống ngành Giáo dục
Lễ kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành Giáo dục được tổ chức cùng với Lễ khai giảng năm học mới vào sáng 5/9 là một sự kiện đặc biệt chưa từng có khi có sự tham dự của đông đủ của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các tỉnh, thành phố; của khoảng 26 triệu học sinh, sinh viên và 1,6 triệu thầy cô giáo đang học tập, giảng dạy tại trên 50.000 cơ sở giáo dục trên cả nước.
Đó là triển lãm “80 năm Giáo dục phát triển đất nước” trong khuôn khổ Triển lãm Thành tựu đất nước với chủ đề “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”; Đại hội Thi đua yêu nước ngành Giáo dục lần thứ VIII (2020 - 2025) được tổ chức cùng với lễ kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11; Đại hội không chỉ là dịp để tôn vinh hơn 300 tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến của các cơ sở GD&ĐT mà còn là nguồn động viên tinh thần to lớn, khơi dậy niềm tin, lòng tự hào, khát vọng, ý chí vươn lên của mỗi thầy, cô giáo, của mỗi cán bộ, nhân viên trong ngành giáo dục và mỗi học sinh, sinh viên.
6. Bộ GD&ĐT sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và cùng cả nước thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp
Năm 2025, thực hiện Kế hoạch của Ban Chỉ đạo về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, Bộ GD&ĐT đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 37/2025/NĐ-CP ngày 26/2/2025 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ. Theo đó, cơ cấu tổ chức của Bộ GD&ĐT gồm 18 đơn vị, giảm 1 tổng cục thành cục. Bộ cũng đã hoàn thành việc tiếp nhận chức năng quản lí nhà nước về giáo dục nghề nghiệp từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; sắp xếp cơ quan Thanh tra thuộc Bộ về Thanh tra Chính phủ.
Thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ GD&ĐT đã tham mưu ban hành và ban hành theo thẩm quyền 2 Nghị định và 6 Thông tư về phân cấp, phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp (trong đó, Bộ GD&ĐT phân cấp, phân quyền cho địa phương là 87/181 nhiệm vụ, đạt tỉ lệ 46,5%); thành lập 6 đoàn kiểm tra và ban hành nhiều văn bản tháo gỡ khó khăn; tổ chức tập huấn trực tuyến cho 50.000 cán bộ cấp xã, hiệu trưởng trường phổ thông ở 3.343 điểm cầu.
7. Hoàn thành chu trình đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông; tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT đầu tiên theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với nhiều điểm “đặc biệt”
Năm 2025 đánh dấu việc hoàn thành một chu trình triển khai chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông trọn vẹn từ lớp 1 đến lớp 12, đạt được nhiều kết quả cả chiều rộng và chiều sâu, đáp ứng mục tiêu đổi mới toàn diện ở bậc học phổ thông. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 có nhiều yếu tố khác biệt, “phi truyền thống”, đòi hỏi sự thích ứng mạnh mẽ, chuyển từ truyền thụ kiến thức sang phát triển phẩm chất và năng lực người học. Sách giáo khoa được chuyển hóa từ “gói kiến thức” sang học liệu mở, giúp giáo viên dẫn dắt học sinh phát triển năng lực.
Năm 2025 cũng là năm Bộ GD&ĐT bắt tay vào triển khai thực hiện chủ trương dùng một bộ sách giáo khoa thống nhất trên cả nước từ năm học 2026 - 2027 và tới năm 2030 cung cấp miễn phí cho tất cả học sinh theo Nghị quyết 71-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết của Quốc hội.
Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 là kỳ thi đầu tiên dành cho học sinh theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, đồng thời vẫn phải đảm bảo công tác thi cho học sinh thi theo Chương trình giáo dục phổ thông 2006. Đây là kỳ thi có số lượng thí sinh dự thi lớn nhất từ trước đến nay với trên 1,1 triệu thí sinh đăng kí dự thi, tăng gần 100.000 thí sinh so với năm 2024.
8. Giáo dục mũi nhọn tiếp tục được phát huy và đạt nhiều kết quả đáng tự hào
Trong năm 2025, Việt Nam có 7 đoàn với 37 lượt học sinh tham dự các kì thi Olympic quốc tế và khu vực. Kết quả, toàn bộ thí sinh đều đoạt giải, gồm 13 Huy chương Vàng, 16 Huy chương Bạc và 8 Huy chương Đồng - tăng 1 Huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc so với năm 2024 và cao nhất trong nhiều năm qua.
Trong lần đầu tiên “xuất quân”, tất cả 8 thành viên đội tuyển quốc gia Việt Nam tham dự Olympic Trí tuệ nhân tạo quốc tế 2025 đều đoạt giải, gồm 3 Huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc, 3 Huy chương Đồng và 1 Bằng khen, đưa Việt Nam xếp thứ 4/60 nước tham dự.
Ngoài ra, học sinh Việt Nam còn đạt kết quả nổi bật tại nhiều kỳ thi khác như: Olympic Toán học quốc tế lần thứ 2 tại Turkmenistan; Olympic Vật lí Châu Âu lần thứ IX tại Bungari; Olympic Hóa học quốc tế Mendeleev; Olympic Hóa học quốc tế Abu Rayhan-Beruni; Olympic Trí tuệ nhân tạo tại Trung Quốc.
Đặc biệt, năm 2025 đánh dấu lần đầu tiên đoàn Việt Nam đạt thành tích cao nhất tại Hội thi Khoa học Kỹ thuật quốc tế (ISEF) tại Hoa Kỳ với 2 giải Nhì, 1 giải Ba, 3 giải Tư và 4 giải Đặc biệt từ các nhà tài trợ. Đây là thành tích cao nhất kể từ khi Việt Nam bắt đầu tham dự ISEF vào năm 2013.
9. Giáo dục đại học có sự bứt phá, nâng cao vị thế quốc gia, phát triển nguồn lực then chốt cho tương lai đất nước
Giáo dục đại học ghi nhận bước bứt phá rõ nét khi lần đầu tiên có đến 16 cơ sở giáo dục đại học Việt Nam lọt bảng xếp hạng THE Impact Rankings. Tuyển sinh các ngành STEM tăng mạnh, với số thí sinh đăng kí nguyện vọng 1 tăng 10,5%.
Điểm chuẩn các ngành sư phạm đào tạo giáo viên, nhóm ngành công nghệ chiến lược, khoa học kỹ thuật, đào tạo bán dẫn tăng cao thể hiện niềm tin xã hội và sức hấp dẫn trở lại của ngành sư phạm và khối ngành khoa học kĩ thuật; tỷ lệ giảng viên là giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ đạt trên 35%...
10. Dấu ấn chuyển đổi số trong giáo dục, thực hiện đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học và đào tạo nhân lực chất lượng cao
Năm 2025, hoạt động chuyển đổi số của ngành Giáo dục tiếp tục ghi nhiều dấu ấn quan trọng. Hệ thống cơ sở dữ liệu ngành Giáo dục đã cơ bản hoàn thiện với 24,55 triệu hồ sơ kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia. Hệ thống đăng ký thi và tuyển sinh trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công quốc gia đã được hoàn thiện ở mức độ “toàn trình”, cho phép 100% thí sinh đăng kí dự thi tốt nghiệp THPT và xét tuyển đại học, cao đẳng hoàn toàn trực tuyến.
Hơn 10 triệu học bạ và hơn 1,5 triệu văn bằng tốt nghiệp THPT đã được cấp văn bằng số và đã hoàn thiện quy trình số hóa văn bằng, đồng bộ về Cơ sở dữ liệu tập trung của Bộ và tiến hành kết nối đồng bộ với Cơ sở dữ liệu quốc gia, ví điện tử VNeID. Người học có thể tra cứu được thông tin học bạ và văn bằng trên VneID.
Năm học 2025 - 2026, Bộ GD&ĐT triển khai đại trà học bạ số toàn quốc ở tất cả các bậc học và văn bằng số từ cấp THPT đến sau đại học, đồng thời tiến hành số hóa dữ liệu đối với các văn bằng đã được cấp trước đây.
