Doanh nghiệp du lịch “kết bè” vượt bão Covid-19. Ảnh minh họa (Nguồn Internet)

Doanh nghiệp du lịch liên tục lỗ

Có thể nói, đợt dịch lần này bùng phát được ví như một cơn bão cuốn phăng những nỗ lực hồi phục của ngành Du lịch trong suốt 3 tháng qua. Tại Hà Nội, có khoảng 28.199 lao động trong ngành Du lịch tạm thời nghỉ việc. Còn ở TP Hồ Chí Minh, doanh nghiệp du lịch cũng lập tức bị ảnh hưởng nghiêm trọng do đợt dịch Covid-19 lần này gây ra, khối doanh nghiệp lữ hành 90% tạm dừng hoạt động, 10% làm ở nhà hoặc trực tuyến; hầu hết các doanh nghiệp cho nhân viên tạm nghỉ việc không lương. Các khách sạn cũng cho nhân viên nghỉ lên tới 80 - 90%.

Đặc biệt, theo báo cáo tài chính bán niên của các doanh nghiệp du lịch, dịch vụ niêm yết trên sàn chứng khoán vừa công bố cho thấy có sự sụt giảm mạnh về doanh thu và lợi nhuận ở nhóm ngành này.

Đơn cử như: Công ty Cổ phần Công viên nước Đầm Sen (Daseco) vừa có công văn gửi Sở Giao dịch Chứng khoán TP Hồ Chí Minh giải trình lợi nhuận 6 tháng năm 2020 có sự sụt giảm mạnh so với cùng kỳ. Lũy kế 6 tháng đầu năm nay, doanh thu bán hàng hóa và dịch vụ của công ty chỉ 35 tỷ đồng, đạt 25,7% so với cùng kỳ (mức giảm tương đương hơn 102 tỷ đồng). Trong khi đó, dù khoảng thời gian công ty tạm dừng hoạt động khá dài nhưng các khoản chi phí cố định như bảo dưỡng, bảo trì, chi phí thuê đất, lương của người lao động… vẫn phải thanh toán đầy đủ.

Công ty Cổ phần Du lịch Dịch vụ Hội An đã thông báo phải thu hẹp hoạt động kinh doanh của chi nhánh Khách sạn Hội An kể từ ngày 31/8/2020. Hội đồng quản trị của công ty cũng tạm thời thông qua kế hoạch quý 3/2020 với tổng doanh thu dự kiến 8,7 tỷ và lỗ gần 6,2 tỷ đồng. Còn báo cáo kinh doanh riêng giữa niên độ 2020 của Công ty Cổ phần Du lịch Dịch vụ Hội An ghi nhận lỗ sau thuế hơn 8,8 tỷ đồng do phải tạm ngưng mọi hoạt động ở khách sạn và công ty thành viên.

Công ty Cổ phần Du lịch Vietravel cũng công bố kết quả kinh doanh khá ảm đạm trong quý 2/2020 khi lỗ tới 38 tỷ đồng, giảm 283% so với cùng kỳ. Tính chung 2 quý đầu năm nay, Vietravel ghi nhận doanh thu 996 tỷ đồng, giảm hơn 72% so với cùng kỳ. Hiện công ty ghi nhận mức lỗ ròng hơn 76 tỷ sau nửa đầu năm, mức lỗ thực tế vượt xa so với dự kiến.

Ngoài ra, theo thống kê hết tháng 8/2020, tỷ lệ hủy phòng các khách sạn vào khoảng 98 - 100% ở hầu hết các địa phương. Lượng tour hủy của Hà Nội 32.000 lượt, TP Hồ Chí Minh hủy 35.000 lượt, hầu hết các doanh nghiệp có đoàn khách lớn nhỏ đều bị hủy, gây ra thiệt hại lớn với doanh nghiệp.

Trước những áp lực mà doanh nghiệp đang phải gánh, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Du lịch (HHDL) Việt Nam Vũ Thế Bình cho rằng, phần lớn doanh nghiệp du lịch trong nước là vừa và nhỏ sau đợt dịch đầu nhiều đơn vị đã kiệt quệ. Khi dịch bùng phát trở lại, vấn đề quan trọng là làm sao giữ cho số doanh nghiệp này không bị “khai tử” trước khi dịch được kiểm soát và phục hồi lại lần nữa.

Tương trợ nhau vượt khủng hoảng

Theo ông Vũ Thế Bình, khó khăn lớn nhất hiện nay của doanh nghiệp đều liên quan đến vấn đề tài chính. Để giải quyết khó khăn trước mắt, trong khi chưa tiếp cận được các gói hỗ trợ giảm thuế, giảm lãi suất, cho vay lãi suất thấp... của Nhà nước, HHDL Việt Nam tiếp tục đề xuất giảm tiền điện, nước, thuê đất cho doanh nghiệp du lịch. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp du lịch có nhu cầu vay vốn cần giải trình rõ nguyên nhân vay, từ đó sẽ lập danh sách kiến nghị với Chính phủ, với Ngân hàng Nhà nước cho vay với lãi suất thấp để hỗ trợ trong giai đoạn khó khăn hiện nay.

Thực tế thời điểm này nhiều chủ khách sạn đã buộc phải rao bán hoặc chuyển nhượng. Đợt kích cầu vừa qua, các doanh nghiệp lữ hành, khách sạn đã liên kết giảm giá dịch vụ sâu nhất có thể, nhờ đó khách hàng cũng được hưởng lợi. Song, nguồn thu sau chương trình kích cầu mới chỉ đủ giúp khởi động và duy trì lại bộ máy doanh nghiệp, chứ chưa kịp thu lợi nhuận.

Mặt khác, các doanh nghiệp hiện đang chịu áp lực rất lớn trong việc bồi hoàn tiền tour cho khách. Bởi lữ hành là trung gian đứng ra tổ chức tour, ứng trước chi phí cho các đối tác cung ứng dịch vụ như nhà hàng, khách sạn, hàng không... các doanh nghiệp du lịch đang phải chịu ảnh hưởng kép khi dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp ở nhiều địa phương trên cả nước.

Do đó, theo ông Bình lúc “sóng gió” này rất cần cả 2 phía là người đi du lịch và người làm du lịch cùng chia sẻ khó khăn. Đồng thời, tăng cường hỗ trợ giữa doanh nghiệp du lịch với nhau cùng vượt qua giai đoạn khó khăn; tăng cường truyền thông cho khách du lịch để họ cảm thông; ngược lại, các doanh nghiệp lữ hành cũng cần cam kết rõ ràng thời gian hoàn, hủy, đảm bảo lợi ích cho khách; các doanh nghiệp du lịch cũng cần hỗ trợ nhau vượt “bão”.

Cũng theo ông Bình, doanh nghiệp lữ hành chỉ là đầu mối, không thể ngay lập tức hoàn tiền hết cho khách hàng mà cần phụ thuộc vào các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ. Chỉ một số doanh nghiệp lớn có khả năng thanh toán lại cho khách hàng, còn phần lớn các doanh nghiệp nhỏ và các khách sạn hiện nay không có khả năng và không còn nguồn tiền.

Tại hội nghị trực tuyến “Tháo gỡ khó khăn cho ngành Du lịch", bà Nguyễn Hồng Nga, đại diện Vietnam Airlines chia sẻ, dịch bệnh Covid-19 xảy ra lần này Vietnam Airlines đã có kinh nghiệm xử lý nên nhanh chóng có chính sách với đại lý, khách lẻ trong hệ thống, cho phép đổi vé, đổi hành trình tùy từng loại vé; cho phép tiền cọc được bảo lưu đến hết tháng 6/2021. Với vé hoàn cũng đưa ra voucher để mua cho các đoàn khách mới. Sau khi dịch bệnh Covid-19 lần này được kiểm soát, Vietnam Airlines sẽ có kịch bản kích cầu lần 2, vì vậy cần định hướng của Tổng cục Du lịch, Hiệp hội Du lịch Việt Nam để Vietnam Airlines xây dựng nhiều kịch bản kích cầu du lịch đến năm 2021.

Còn đại diện Vietjet Air cho biết, vẫn cố gắng đảm bảo quyền lợi cho các hãng lữ hành, bảo lưu vé trong 180 ngày và nghiên cứu để thời gian dài hơn, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp lữ hành hoạt động. Nhận định ảnh hưởng của dịch còn kéo dài, để khôi phục hoạt động, hàng không cần thời gian từ 3 - 5 năm.

Bên cạnh đó, gần 200 CEO của các doanh nghiệp, đơn vị lữ hành (Sun Group, Hanoitourist, AZA Travel, Hanoitourism, Evivatour, Travelogy, Threeland Travel...) đã lập ra từng nhóm trên facebook để kết nối và trao đổi các vấn đề liên quan đến xây dựng sản phẩm, marketing, truyền thông, cung cấp dịch vụ, khách sạn, tàu lưu trú du lịch, vé máy bay, homestay…; thống nhất giá và cùng bán sản phẩm, cùng chia sẻ lợi ích, cạnh tranh bằng chất lượng và cùng tương trợ nhau vượt “bão” Covid-19.

Ngoài ra, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch xem xét, kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp hoạt động trong du lịch như giãn thuế, giãn thời hạn thực hiện nghĩa vụ thuế, cho phép doanh nghiệp chậm nộp thuế; giảm phí đường bộ cho các doanh nghiệp vận chuyển… Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Nguyễn Trùng Khánh đề nghị sở quản lý du lịch các địa phương cần tiếp tục theo dõi tình hình dịch, đảm bảo an toàn cho cộng đồng, du khách, nhất là các nơi chưa có người nhiễm dịch...

Thái Hải