Bơm xăng lên máy bay ở sân bay Nội Bài (Hà Nội)

Trước hiện tượng xe bị cháy bất thường, xăng chất lượng kém được các nhà nghiên cứu xếp vào tốp nghi án đầu tiên.

Hiện nay, Bộ Khoa học và Công nghệ đang tích cực giám định 3.000 mẫu xăng lấy từ các xe bị cháy và các địa điểm bán xăng ở nhiều tỉnh, thành trong cả nước để tìm nguyên nhân. Trung tâm Nghiên cứu Công nghệ lọc hóa dầu của Trường Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh cũng ráo riết vào cuộc. Theo kết quả nghiên cứu ban đầu của Trung tâm, có thể loại trừ nguyên nhân gây cháy trực tiếp từ methanol, acetol.

Lãnh đạo Trung tâm cho biết, đã dùng 5 mẫu xăng của các công ty phân phối khác nhau tại khu vực TP Hồ Chí Minh; 6 mẫu xăng do Trung tâm pha trộn trong phòng thí nghiệm giữa xăng A92 với methanol, acetone, ethanol hàm lượng thay đổi từ 10%, 20%, 30% và 2 mẫu xăng đối chứng của Petrolimex và Saigon Petro. Từ kết quả ban đầu, các nghi vấn có thể là nguyên nhân gây cháy như rò rỉ nhiên liệu giàu methanol lên động cơ có nhiệt độ cao, pha trộn nhiều thành phần khác nhau vào xăng tạo ra phản ứng hóa học gây nổ, chập mạch dòng điện khi sử dụng xăng có hàm lượng cồn cao, cháy do tạo nên hỗn hợp hơi và khí hỗn hợp này nằm trong vùng giới hạn tự cháy.

Ở một thí nghiệm khác, Trung tâm Nghiên cứu Công nghệ lọc hóa dầu đưa ra kết luận 2 loại phụ gia này dễ làm hỏng các ống dẫn xăng bằng nhựa, cao su. Đây là nguyên nhân gây rò rỉ xăng. Nếu trong xăng có lượng methanol từ 15% trở lên thì khả năng ăn mòn kim loại tăng cao, làm rò rỉ xăng ở những vị trí nhạy cảm của động cơ và gây cháy xe.

Đồng tình với ý kiến này, các chuyên gia Honda Việt Nam cho rằng: Sử dụng xăng chứa trên 10% ethanol hoặc trên 5% methanol có thể làm hỏng lớp sơn thùng xăng, hỏng đường nhựa cao su dẫn xăng, gây hoen gỉ, rò rỉ, máy vận hành kém.
Cũng có ý kiến cho rằng, nếu xăng có pha 2 dung môi trên, nếu lượng xăng còn lại trong bình chỉ bằng 5% dung tích bình chứa thì trên bề mặt của lợp chất lỏng này sẽ hình thành hỗn hợp hydrocacbon, hỗn hợp này tự gây cháy nổ. Ngoài ra, còn nhiều nghi án khác do động cơ có nhiệt độ quá cao, hoặc xăng có chỉ số octan thấp, đặc biệt loại xăng này dùng cho các loại xe tay ga.

Vừa qua, lãnh đạo Petrolimex cho biết đã xác định danh tính 4 lái xe của Tổng Công ty bơm vào bồn xe chứa một khối lượng lớn chất lỏng phụ gia. Sự việc trên đã gây bức xúc và nghi ngờ trong dư luận về chất lượng xăng có thể là nguyên nhân gây hàng loạt xe cháy thời gian qua. Tại Công ty TNHH Xăng dầu Hàng không Việt Nam thì phát hiện và xử lý một số lái xe có hành vi rút ruột xăng trong xe bồn bán ra ngoài. Số lượng xăng bị rút ruột không nhiều nhưng đó là lý do mà nhiều người nghi ngại liệu xăng máy bay bị rút ruột đem pha trộn với xăng A92 bán ở các đại lý phải chăng là nguyên nhân cháy nổ xe?

 Ông Trần Hữu Phúc, Tổng Giám đốc Công ty Xăng dầu Hàng không Việt Nam khẳng định với phóng viên Báo Thanh tra: “Chất lượng xăng máy bay được vận hành theo quy trình nghiêm ngặt. Mặt khác, xăng máy bay nặng hơn xăng thông thường. Theo thang độ phân tích các thành phần của dầu mỏ sau khi được tách ra thành sản phẩm, xăng máy bay nằm ở vị trí trên dầu hỏa, nhưng lại dưới xăng ô tô và xe máy. Xăng máy bay có công suất tỏa nhiệt lớn hơn xăng dành cho ô tô và xe máy, nhưng không bốc nhanh như xăng dành cho ô tô và xe máy, cho nên khả năng gây cháy nổ thấp”.

Ông Phúc cũng cho biết thêm, xăng máy bay từ kho chứa chuyển tới các sân bay tỉnh lẻ có cung đường lên tới 300km, phải vận chuyển bằng xe bồn. Khi vận chuyển thì đi theo đoàn để giám sát lẫn nhau, việc thất thoát dọc đường cũng có nhưng không thể thất thoát nhiều để bán ra khắp nơi được. Đối với những lái xe vi phạm là bị đuổi việc ngay. Những bồn xăng khi được đưa vào sân bay để tra nạp, được các kỹ thuật viên kiểm tra chất lượng rất ngặt nghèo trước khi bơm xăng lên máy bay, cho nên không thể có loại xăng kém chất lượng gây cháy nổ như từng xảy ra ở xe máy và ô tô. “Hiện tại, doanh nghiệp cung cấp chủ yếu nhiên liệu bay cho các hãng hàng không nội địa và hơn 50 hãng hàng không nước ngoài. Điều đó buộc chúng tôi càng phải kiểm tra ngặt nghèo hơn ở tất cả các công đoạn. Khách hàng đi máy bay hãy yên tâm”, ông Phúc nói.

Box: Trước tình hình nhiều ô tô, xe máy cháy, nổ trong thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện hỏa tốc yêu cầu các Bộ: Khoa học và Công nghệ, Giao thông Vận tải, Công thương và Công an thực hiện ngay các nhiệm vụ nhằm tăng cường các biện pháp phòng, chống cháy, nổ xe cơ giới.

Bài và ảnh: Lộc Nga