(Thanh tra) - Nêu rõ mục tiêu không thay đổi, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu phải khởi công dự án Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng trong năm 2025 và khởi công đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trong năm 2026.
Thời hạn khởi công đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam được Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ khi phát biểu kết luận phiên họp thứ hai của Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt, ngày 26/4.
Tại cuộc họp, các đại biểu đã báo cáo tình hình thực hiện: 3 tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Hà Nội - Lạng Sơn và Hải Phòng - Móng Cái; tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam; các dự án đường sắt đô thị Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.
Triển khai đồng bộ các dự án đường sắt
Phát biểu kết luận, Thủ tướng yêu cầu các thành viên Ban Chỉ đạo, các bộ, ngành, địa phương, đơn vị "thần tốc, thần tốc hơn nữa; tạo bạo, táo bạo hơn nữa" trong triển khai các dự án đường sắt với tinh thần phân công "rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ kết quả, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền", "nhìn xa, trông rộng, nghĩ sâu, làm lớn".
Theo người đứng đầu Chính phủ, phát triển đường sắt có nhiều khâu, nhiều phần việc, nhiều hạng mục, với mức đầu tư đầu tư lớn. Trong khi đó, thời gian có hạn, công việc nhiều, đòi hỏi cao, sự hiểu biết và năng lực công nghệ chưa cao.
Ông yêu cầu, tiếp tục tập trung triển khai đồng bộ các dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, các tuyến đường sắt tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.
Tinh thần là vừa phải triển khai công việc trước mắt, vừa phải triển khai các công việc lâu dài, xây dựng, hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách, đào tạo nhân lực…, Thủ tướng quán triệt.
Ông đồng thời nêu rõ mục tiêu không thay đổi là phải khởi công dự án Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng trong năm 2025 và khởi công tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trong năm 2026.
Vì vậy, các bộ ngành, địa phương căn cứ các mốc tiến độ tổng thể và nhiệm vụ được giao, xây dựng kế hoạch của ngành, lĩnh vực, địa phương để trển khai dự án đường sắt tốc độ cao Bắc- Nam.
Cạnh đó, tiếp tục trao đổi, làm việc, thúc đẩy phía Trung Quốc để sớm hoàn thành công tác đàm phán hiệp định vay, đáp ứng tiến độ triển khai dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.
Với các dự án đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần phân cấp, yêu cầu các địa phương vận dụng các cơ chế, chính sách đặc thù đã có trong tổ chức thực hiện, Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường hướng dẫn thêm nếu có vướng mắc.
UBND TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh phải khẩn trương xây dựng kế hoạch chi tiết, tiến độ công việc triển khai các cơ chế chính sách của Nghị quyết số 188 áp dụng cho hai thành phố và ban hành kế hoạch riêng của mỗi thành phố thuộc thẩm quyền của địa phương.
Huy động doanh nghiệp tư nhân làm dự án đường sắt
Về giải phóng mặt bằng cho các dự án, Thủ tướng nêu rõ, luật, cơ chế, chính sách đã có, các địa phương phải chủ động giải phóng mặt bằng, huy động cả hệ thống chính trị và các lực lượng vào cuộc; đặc biệt cần hoàn thành giải phóng mặt bằng cho dự án Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng trong tháng 9 năm nay.
Thủ tướng chỉ đạo huy động đa dạng các nguồn vốn, gồm vốn tự có của Trung ương, địa phương, vốn vay, phát hành trái phiếu của Chính phủ và doanh nghiệp, hợp tác công tư…
Bộ Xây dựng, Bộ Tư pháp được giao khẩn trương hoàn thiện nghị quyết thống nhất các cơ chế đặc thù cho tất cả dự án đường sắt, trình Chính phủ trong tháng 4 và trình Quốc hội trước ngày 5/5.
Với 4 nghị định của Chính phủ, Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng Nghị định về thiết kế tổng thể kỹ thuật và các cơ chế đặc thù, đặc biệt; Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng Nghị định về tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp đặt hàng cung cấp dịch vụ, hàng hóa; Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì xây dựng Nghị định về phát triển khoa học công nghệ đường sắt; Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì xây dựng Nghị định về tạm sử dụng, hoàn trả rừng.
Các nghị định hoàn thành trong tháng 5/2025, Thủ tướng yêu cầu.
Nêu rõ phát triển công nghiệp đường sắt, phục vụ phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Thủ tướng lưu ý phải chuyển giao và làm chủ công nghệ hiện đại; quản trị khoa học, thông minh; đào tạo nhân lực chất lượng cao.
Ông giao Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng quyết định của Thủ tướng về danh mục dịch vụ hàng hóa công nghiệp đường sắt. Nội dung này hoàn thành chậm nhất trong nửa đầu tháng 6/2025.
Bộ Công Thương chủ trì xây dựng Đề án về phát triển công nghiệp đường sắt. Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì xây dựng Đề án về phát triển nguồn nhân lực. Thời gian hoàn thành của 2 đề án trong quý III năm 2025.
Người đứng đầu Chính phủ cũng nhấn mạnh phải huy động các tập đoàn, doanh nghiệp Nhà nước và tư nhân có năng lực công nghệ và sản xuất tham gia các dự án và phát triển công nghiệp đường sắt.
Trong đó, Bộ Xây dựng giao các tập đoàn như VNPT, Viettel nghiên cứu tiếp nhận, phát triển, làm chủ công nghệ hệ thống thông tin, tín hiệu và hệ thống điều khiển của các dự án đường sắt.
Trước đó, Quốc hội đã ban hành các Nghị quyết số 172, 187, 188 liên quan phát triển đường sắt, gồm: Nghị quyết chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam; Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội, TPHCM.
Tại phiên họp lần thứ nhất ngày 29/3, Thủ tướng Chính phủ đã giao 24 nhiệm vụ cho các bộ, ngành và địa phương tập trung vào tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh thủ tục chuẩn bị đầu tư các dự án.
Theo các báo cáo, ý kiến tại phiên họp, trong 19 nhiệm vụ theo tiến độ, có 12 nhiệm vụ chưa đến hạn, đã hoàn thành 6 nhiệm vụ, còn 1 nhiệm vụ chậm; cùng với 5 nhiệm vụ thường xuyên.
