Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc

Đừng để cháy nhà, chết người mới lo cải tạo chung cư

Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà, trong lĩnh vực đầu tư xây dựng, tất cả các giai đoạn từ chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án, đến kết thúc dự án đưa vào sử dụng đều còn những vướng mắc.

Trong lĩnh vực có tới 12 luật, hơn 100 nghị định, hàng trăm thông tư hướng dẫn, nhiều thông tư, nghị định còn "to" hơn luật, thủ tục rất rườm rà, dẫn tới chồng chéo trong quản lý và các văn bản pháp lý liên quan. Đây là những rào cản lớn nhất trong đầu tư xây dựng, buộc chúng ta phải tháo gỡ.

Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu cho rằng, cần những biện pháp tháo gỡ khó khăn về thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư xây dựng. Đồng thời, thiết lập các biện pháp chống đầu cơ, rửa tiền, tham nhũng trên thị trường bất động sản…

Quan tâm đến cải tạo chung cư cũ, theo ông Trần Ngọc Hùng, Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, hiện hai TP lớn nhất cả nước tỷ lệ chung cư cũ được cải tạo chỉ chiếm 3% tổng số nhà chung cư cũ, xuống cấp, đang de doạ tới an toàn và tính mạng của người dân.

Ông Hùng đề nghị, Nhà nước có cơ chế dành quỹ đất, kinh phí triển khai đồng bộ dự án, mặt khác có cơ chế kêu gọi, bảo đảm lợi ích của chủ đầu tư.

Nghe vậy, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc lưu ý, các cấp, các ngành cần đề xuất các giải pháp căn cơ để tập trung cải tạo chung cư cũ, “đừng để cháy nhà, chết người mới nói đến chuyện cải tạo chung cư cũ”.

Bày tỏ quan điểm đồng tình, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ chia sẻ thêm, việc thực hiện chủ trương cải tạo xây dựng lại chung cư cũ không chỉ dựa trên cơ sở pháp lý về luật pháp, nghị định mà cần được triển khai bằng các đề án cải tạo cụ thể.

“Nếu mỗi tỉnh, TP chủ động xây dựng đề án thì kết quả cải tạo chung cư cũng sẽ không chỉ dừng lại ở con số 3% như hiện nay”, ông Vương Đình Huệ nói.

Về phía cơ quan quản lý, cần xem lại tiêu chuẩn định mức kỹ thuật, đơn giá giá trị của công trình, đang gây nhiều bất cập cho đầu tư xây dựng.

“Hiện nay đơn giá thiết kế ra giá trị gia tăng cho công trình rất lớn nhưng Nhà nước lại trả tiền rất ít. Do vậy mới có chuyện các bên “vẽ” ra nhiều hạng mục để hưởng lợi ích nhiều mà không quan tâm tới ý tưởng”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ ví dụ.

Tư nhân làm nhanh, sao đầu tư công lại rất chậm?

Ông Vương Đình Huệ cũng bày tỏ băn khoăn khi chỉ số ICOR của Việt Nam, nhất là trong đầu tư công hiện vẫn đang cao trong khối ASEAN.

“Ở phạm vi trong nước, hiệu quả đầu tư của khối tư nhân nhanh và hiệu quả, nhưng đầu tư công lại rất chậm là điều mà các bộ quản lý và địa phương phải suy nghĩ cả về cơ chế, chính sách, tổ chức thực thi”, Phó Thủ tướng nói.

Theo Phó Thủ tướng, không chỉ tháo gỡ những vướng mắc, cắt giảm thủ tục hiện hành mà còn phải giải quyết được những vấn đề của tương lai. Xây dựng luật thì phải khắc phục những khoảng trống, phải đi trước một bước như mô hình đầu tư condotel, thiết kế - xây dựng - vận hành không gian ngầm…

Đặc biệt, các bộ, địa phương phải tăng cường kỷ luật, kỷ cương thực thi chính sách, chủ động rà soát, điều tra nguyên nhân giải ngân đầu tư xây dựng chậm để tháo gỡ khó khăn, phục vụ hiệu quả cho tăng trưởng kinh tế.

“Tại sao cùng mặt bằng pháp luật như nhau mà có tỉnh đã giải ngân từ đầu năm tới nay được 30- 40% kế hoạch, có tỉnh mới chỉ giải ngân được vài phần trăm, thậm chí chưa giải ngân được gì?”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nêu.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, quản lý đầu tư công chặt chẽ đồng thời chống phiền hà, sách nhiễu cho người dân, doanh nghiệp là rất quan trọng, là yêu cầu đối với tất cả cán bộ, công chức.

Thủ tướng còn chỉ ra tình trạng chọn nhà thầu tùy tiện, làm thất thoát lớn tài nguyên đất.

“Chúng ta bị thất thoát trong vấn đề này rất lớn, cần phải chấn chỉnh. Không được "quân xanh, quân đỏ", phải dẹp ngay tình trạng này”, Thủ tướng yêu cầu, phải đấu giá đất đai công khai để thu lợi cho Nhà nước.

Không để tình trạng “có ba trăm lạng việc này mới xuôi”

Còn gỡ vướng về thể chế, Thủ tướng nêu rõ, đối với luật thuộc thẩm quyền Quốc hội thì nghiên cứu, sớm trình Quốc hội. Đối với các nghị định, thông tư, những quy định do Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương ban hành thì cần sửa ngay, để tạo điều kiện cho phát triển, “nhất là sửa tinh thần, thái độ phục vụ nhân dân, doanh nghiệp của tất cả cán bộ, công chức”.

“Ai ngâm lâu hồ sơ, đúng quy chế kỷ luật thì phải xử lý”, Thủ tướng nêu rõ, “ta chống cái làm chậm, ngâm lâu, phải yêu cầu làm nhanh nhưng không được làm ẩu, trái pháp luật”.

Thủ tướng còn nhắc đến các tồn tại nổi cộm khác như hiện tượng lãng phí trong đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước còn lớn; tình trạng tham nhũng, bôi trơn, chi phí không chính thức còn nặng nề, diễn ra ở nhiều khâu, phức tạp, khó kiểm soát. Từ khâu quy hoạch, chủ trương dự án, nghiên cứu dự án, quyết định phê duyệt dự án, giải ngân, đấu thầu, thuế, kho bạc, nghiệm thu... đều có hình bóng của tiêu cực.

“Chúng ta phải chống cái này cho bằng được”, Thủ tướng nhấn mạnh, không để tình trạng “có ba trăm lạng việc này mới xuôi”. Do đó, vấn đề công khai, minh bạch trong đầu tư xây dựng rất quan trọng.

Tại hội nghị, Thủ tướng giao hàng loạt nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương, tập trung nhiều vào việc sửa đổi thể chế, chính sách pháp luật.

Sau hội nghị này, Văn phòng Chính phủ chủ trì xây dựng, hoàn thiện nghị quyết về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong đầu tư xây dựng.

Hương Giang