Tại phiên thảo luận tổ chiều 14/2, đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng (quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị) dành thời gian góp ý cho Đề án bổ sung về phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên.

Mục tiêu tăng trưởng là thách thức rất lớn

Nhìn lại những năm trước, đại biểu Hà Sỹ Đồng cho biết, lần gần nhất Việt Nam đạt tăng trưởng kinh tế trên 8% là 30 năm trước, vào năm 1997. Sau giai đoạn đó, tốc độ tăng trưởng của Việt Nam chậm lại và từ đó đến nay chưa bao giờ đạt tốc độ cao như vậy.

Đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng. Ảnh: Như Ý

Năm 2022, Việt Nam tăng trưởng trên 8%, nhưng theo ông Đồng, đó là do sau 2 năm Covid-19. Ngay sau đó, năm 2023, tăng trưởng chỉ 5%.

“Có thể thấy mục tiêu tăng trưởng 8% năm 2025 và sau đó, tăng trưởng hai con số từ năm 2026 là thách thức rất lớn”, ông Đồng nhận định.

Đặt trong bối cảnh thế giới, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho rằng, Việt Nam vẫn là quốc gia có vị trí địa chính trị quan trọng, song rất khó tiên liệu năm 2025 Việt Nam có bị ảnh hưởng bởi chiến tranh thương mại thế giới hay không.

“Chính phủ đã chuẩn bị các kịch bản, cũng đã tìm cách vận động để tránh thương chiến, nhưng nếu Việt Nam bị Mỹ đánh thuế cũng khó mà tránh khỏi sụt giảm tăng trưởng”, đại biểu lưu ý.

Để đạt mức tăng trưởng 8%, Chính phủ đề xuất “trường hợp cần thiết cho phép điều chỉnh bội chi ngân sách Nhà nước lên mức khoảng 4-4,5% GDP để huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển; nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài có thể đến ngưỡng hoặc vượt ngưỡng cảnh báo khoảng 5% GDP”.

Với đề xuất này, theo ông Đồng, nếu tiết kiệm chi ngân sách được thì tốt, nhưng nếu không được mà phải tăng thu hoặc bội chi, nợ công thì cần hết sức cân nhắc.

Dính chiến tranh thương mại, Việt Nam khó đạt tăng trưởng 8%

Nhìn vào nguồn tăng thu hiện nay, đại biểu cho rằng, việc thu ngân sách đang đè nặng áp lực lên doanh nghiệp và cả ngành thuế và hải quan.

Cho hay doanh nghiệp phản ánh là trong khoảng vài năm trở lại đây, thuế và hải quan chịu áp lực thu quá lớn dẫn đến các trường hợp bất hợp lý mà vẫn thu, ông Đồng nêu quan điểm “cái này có thể giúp thu được ngân sách trong ngắn hạn, nhưng khi mà thuế không hợp lý sẽ không kích thích được doanh nghiệp đầu tư, phát triển”.

Về nguồn bội chi và nợ công, theo đại biểu, các biện pháp vay nợ sẽ khiến mặt bằng lãi suất tăng, càng gây khó khăn cho doanh nghiệp tư nhân khi vay vốn ngân hàng.

“Những vấn đề trên cho thấy, lý tưởng nhất là Việt Nam không bị dính thương chiến và có thể tiết kiệm chi để tăng đầu tư công, không phải tăng thu hay vay nợ. Khi đó, mục tiêu tăng trưởng 8% mới có thể đạt được”, ông Đồng nhấn mạnh.

Theo ông, tăng thu, nâng bội chi và trần nợ công chỉ là giải pháp ứng phó khi Việt Nam bị dính vào chiến tranh thương mại, chứ không phải là giải pháp để đạt tăng trưởng 8%.

Đại biểu đoàn Quảng Trị đề nghị Chính phủ tập trung tiết kiệm để có nguồn lực đầu tư công, không bội chi hay vay nợ khi chưa cần thiết.

Cạnh đó, ông đề nghị hoàn thiện thể chế, pháp luật, đặc biệt quan tâm cải cách hệ thống tư pháp, không hình sự hóa quan hệ dân sự, kinh tế để doanh nghiệp mở rộng đầu tư.

Trong nhóm giải pháp về thúc đẩy đầu tư công, ông Đồng góp ý nên tập trung vào chi đầu tư cho hạ tầng giao thông, hạ tầng công nghệ, cho chuyển đổi số trong Chính phủ, từ đó mới giúp tăng trưởng trong các năm sau.