(Thanh tra) - Nhấn mạnh đề xuất phụ nữ sinh đủ 2 con hoặc nam giới có 2 con mà không còn vợ được ưu tiên mua nhà ở xã hội để giúp các gia đình có thêm điều kiện sinh hoạt, Bộ trưởng Bộ Y tế cho rằng, nếu không có quy định thì “không biết bao giờ mới đủ điều kiện để mua nhà”.
Lý do đề xuất đàn ông có 2 con không có vợ được ưu tiên mua nhà ở xã hội, được Bộ trưởng Bộ Y tế nêu rõ tại phiên Quốc hội thảo luận tổ Dự thảo Luật Dân số sửa đổi, ngày 23/10.
Nhấn mạnh đây là dự luật khó, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, các vấn đề đưa ra đã cân nhắc kỹ.
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, Việt Nam đang đối mặt với tình trạng già hóa dân số và tỷ lệ mức sinh thay thế ngày càng giảm, đặt ra yêu cầu phải có những giải pháp căn cơ, cấp bách.
Dân số có vai trò quan trọng liên quan đến sự tồn vong của dân tộc, đất nước, còn là nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội, bà Lan nhấn mạnh.
Vì vậy, các chính sách liên quan đến cơ cấu, chất lượng dân số, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, mức sinh thay thế và già hóa dân số là những nội dung cốt lõi của chính sách.
Bộ trưởng Lan cho biết, Bộ Y tế rất mong muốn có những chính sách cụ thể, đặc biệt là chính sách hỗ trợ bằng tiền. Song chính sách này cần được cân đối trên nhiều phương diện, đặc biệt là nguồn lực tài chính.
Với chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội cho các gia đình sinh đủ 2 con, dự thảo luật đề xuất bổ sung thêm đối tượng ưu tiên.
Hiện nay, các nhóm được ưu tiên mua, thuê mua nhà ở xã hội gồm: gia đình người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ, người khuyết tật, người được bố trí tái định cư.
Chính phủ đề nghị bổ sung thêm đối tượng ưu tiên được mua nhà xã hội là những gia đình mà phụ nữ sinh đủ 2 con hoặc nam giới có 2 con đẻ mà không có vợ hoặc vợ đã chết. Mục tiêu nhằm giúp các gia đình sinh đủ 2 con có thêm điều kiện sinh hoạt.
“Khi mà chấm điểm thì điểm của nhóm này ở mức cao giống với các nhóm đối tượng ưu tiên khác. Chứ còn bây giờ cứ xếp hàng thì không biết bao giờ mới đủ điều kiện để mua nhà. Luật Dân số tiếp cận góc độ như vậy”, Bộ trưởng Bộ Y tế giải thích.
Nhận định nhu cầu mua nhà ở xã hội hiện nay rất lớn, không phải tất cả đối tượng đăng ký đều được mua, nhưng theo Bộ trưởng Bộ Y tế, với ý kiến đề xuất mở rộng thêm với nhóm đối tượng có con ngoài giá thú thì phải cân nhắc.
Về mang thai hộ, bà Lan thông tin nội dung này đã được quy định trong Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014.
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, khi đưa vấn đề mang thai hộ thời điểm đó đã được bàn luận rất kỹ, bởi liên quan đến nhiều mặt của xã hội, pháp lý, quyền lợi của những người mang thai hộ, hệ lụy tâm lý xã hội...
Việt Nam là một trong ít nước có quy định về mang thai hộ, bà Lan cho biết.
Bộ trưởng nêu, khi đó phân tích quyền được làm mẹ của phụ nữ hiếm muộn thì xác định mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, với tính chất tự nguyện. Quốc hội đã thảo luận rất kỹ và lựa chọn quy định để khi triển khai tránh việc lợi dụng, lạm dụng mang thai hộ.
Nhấn mạnh sự cần thiết xây dựng Luật Phòng bệnh, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho hay, đại dịch Covid-19 đã bộc lộ những lỗ hổng trong hệ thống pháp luật về y tế, trong khi Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm có phạm vi quá hẹp và không còn phù hợp.
Một trong những điểm cốt lõi là dự thảo luật đã mở rộng phạm vi điều chỉnh. Theo bà Lan, lần đầu tiên, các bệnh không lây nhiễm phổ biến như tiểu đường, cao huyết áp sẽ được đưa vào luật một cách cụ thể, giúp các quy định trở nên dễ hiểu và dễ triển khai hơn trong thực tế.
Dự thảo luật cũng có những giải pháp đột phá để khuyến khích sự tham gia của y tế tư nhân, từ bệnh viện, cơ sở y tế đến các lĩnh vực sản xuất dược phẩm và trang thiết bị.
Minh chứng cho sự thành công của chiến lược này, theo bà Lan, là năng lực sản xuất vaccine trong nước. Hiện nay, Việt Nam đã tự chủ được 11 trên 12 loại vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng.
Năng lực sản xuất này không chỉ đến từ hệ thống công lập mà còn có sự đóng góp ngày càng lớn của các đơn vị ngoài công lập, bà Lan nhấn mạnh.
Bộ trưởng cho biết thêm, Bộ Y tế đang tích cực phối hợp với các đối tác Pháp, Nga, Cuba để triển khai các chương trình sản xuất vaccine và thuốc, trong đó vai trò của hệ thống ngoài công lập được đặc biệt khuyến khích.
