(Thanh tra) - Đại biểu Quốc hội đề nghị tạm dừng Luật Đấu thầu, Luật Quy hoạch vì vướng mắc. Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng giải trình khẳng định, không thể dừng.
Ngày 28/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường Dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch.
Luật Quy hoạch sửa rất nhiều mà “vẫn rối”
Nêu ý kiến, đại biểu Quốc hội Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương) nói, Luật Quy hoạch ban hành từ năm 2017 nhưng đến năm 2020 mới bắt đầu thực hiện. Tức là, ngay khi thực hiện đã thấy rất nhiều vấn đề cần phải xem xét.
Năm 2022, khi Quốc hội giám sát về vấn đề quy hoạch, đã ban hành Nghị quyết 61, yêu cầu đánh giá, rà soát để sửa toàn diện luật này. Sau đó, chúng ta chủ yếu sửa một số chương, điều.
Đồng tình với nhiều đại biểu chỉ ra rất nhiều khúc mắc trong Luật Quy hoạch, theo ông, nếu lần này tiếp tục sửa một vài điều thì không thể tháo gỡ một cách căn cơ các điểm nghẽn cho phát triển như Tổng Bí thư Tô Lâm nhiều lần chỉ đạo, phải từ bỏ tư duy không quản được thì cấm, từ quản lý sang kiến tạo.
"Thể chế phải kiến tạo. Thế mà kiến tạo làm sao được nếu Luật Đấu thầu, Luật Quy hoạch vẫn tiếp tục thực hiện", ông Huân nêu.
Đại biểu đoàn Bình Dương đồng thời cho biết, tại phiên thảo luận về sửa đổi Luật Đấu thầu, ông cũng đã có ý kiến.
“Chúng ta quy định quá chi tiết từng khâu, từng công đoạn thực hiện của từng địa phương, từng bộ, ngành. Thực hiện trái luật là không được, còn thực hiện theo luật thì không còn không gian để sáng tạo, mà không sáng tạo thì làm sao kiến tạo được”, ông Huân băn khoăn.
Ông Huân dẫn chứng, sắp tới TP Hồ Chí Minh sẽ sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu. Về quy hoạch, không thể tiếp tục thực hiện song song 3 quy hoạch của 3 tỉnh, thành trước đây. Tuy nhiên, cũng không thể gộp một cách cơ học quy hoạch của 3 tỉnh, thành với nhau.
Từ đó, ông Huân cho rằng, nếu cứ cố gắng duy trì thực hiện Luật Quy hoạch thì sẽ “rất kìm hãm” sự phát triển. Theo ông, có địa phương có quỹ đất rất lớn, Thủ tướng đã phê duyệt cho sử dụng nhưng 10 năm nay không làm được vì vẫn chờ hội đồng thẩm định nhiệm vụ quy hoạch của bộ, gây lãng phí nguồn lực.
“Nếu chuyển tư duy từ quản lý sang kiến tạo, có nghĩa phải quản trị các nguồn lực để phát huy các nguồn lực, chứ không phải quản lý các nguồn lực như hiện nay”, theo lời ông Huân.
Cùng Luật Đấu thầu, ông Huân đề nghị "tạm dừng Luật Quy hoạch”, hoặc chí ít dừng một số điều đang vướng mắc trong triển khai thực hiện mà nhiều đại biểu đã nêu.
“Trong thời gian ngắn, chúng ta sửa quy định có thể phát sinh vướng mắc khác. Dục tốc bất đạt, chúng ta có thể tạm dừng một thời gian xem cái gì thực sự vướng thì sửa một cách căn cơ, toàn diện”, ông Huân kiến nghị.
Đại biểu Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) nói, ông và một số đại biểu rất thắc mắc tại sao Luật Quy hoạch quan tâm sửa rất nhiều mà “vẫn rối”, cấp cơ sở rất khó triển khai thực hiện.
Theo ông, cần phải có thời gian để rà soát, tìm nguyên nhân của các vướng mắc, để xem xét chỉnh sửa luật cho thật sự căn bản. “Chúng ta phải bình tĩnh xem xét lại và có những chỉnh sửa căn bản, lúc bấy giờ mới giải quyết được bài toán về quy hoạch”, ông Hạ nêu quan điểm.
Các quốc gia đều có Luật Đấu thầu
Trước đề xuất tạm dừng Luật Quy hoạch và Luật Đấu thầu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng giải trình sau đó nhấn mạnh, “như vậy không được”
“Vì sao? Vì mình không kiểm soát được mình lại dừng thì không ổn, sẽ hỗn loạn ngay. 100% quốc gia trên thế giới đều có Luật Đấu thầu. Khi chúng ta đã sử dụng vốn đầu tư công, sử dụng vốn ngân sách là phải đấu thầu. Không thể nói bây giờ mình bỏ Luật Đấu thầu hay dừng Luật Đấu thầu được”, ông Thắng nói.
Tương tự với Luật Quy hoạch, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho rằng, một đất nước phải có luật, phải có quy hoạch. Còn cái gì chưa phù hợp, vướng mắc thì phải điều chỉnh để có thể thực hiện được.
“Bây giờ chúng ta dừng Luật Quy hoạch thì Chính phủ có điều hành được không, các địa phương có triển khai được không?", ông Thắng nêu.
Việc Chính phủ gấp rút trình Quốc hội sửa Luật Quy hoạch, theo ông Thắng, là để điều chỉnh được ngay các quy hoạch ở tất cả các cấp khi thực hiện sáp nhập.
"Khi việc sáp nhập tỉnh, thành có hiệu lực từ 1/7 thì tất cả các quy hoạch tắc hết. Tất cả việc triển khai các dự án ở địa phương không làm được. Cho nên, phải gấp rút sửa Luật Quy hoạch”, ông Thắng cho hay.
Theo ông, sửa Luật Quy hoạch lần này giúp các quy hoạch đang được triển khai tiếp tục được thực hiện cho đến khi quy hoạch điều chỉnh của các địa phương sau sáp nhập có hiệu lực.
Thêm nữa, luật dự kiến sửa đổi để phân cấp, phân quyền tối đa, nhằm tăng cường tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của địa phương. “Theo quy định hiện hành thì phân cấp rất khó khăn, cái gì ở dưới địa phương thay đổi cũng phải trình lên Chính phủ và trình Quốc hội", ông Thắng cho hay.
Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh thêm, việc sửa luật còn nhằm tháo gỡ các vướng mắc phát sinh trong thực tiễn để triển khai các dự án trọng điểm, nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng trên 8% trong năm 2025 và tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn tiếp theo.
Dù vậy, ông thừa nhận, Luật Quy hoạch từ khi ban hành "đã rất vướng chứ không phải không". Do đó, Chính phủ sẽ nghiên cứu trình Quốc hội để sửa tổng thể luật này trong thời gian tới.
Theo chương trình nghị sự kỳ họp 9, Quốc hội sẽ xem xét biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật (Đấu thầu; Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Hải quan Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Đầu tư; Đầu tư công; Quản lý, sử dụng tài sản công) vào ngày 17/6; biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch vào ngày 25/6.
