(Thanh tra) - Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân với quan điểm chỉ đạo xuyên suốt là tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, dễ thực thi, chi phí thấp… cùng giải pháp chuyển từ nền hành chính công vụ, quản lý là chủ yếu sang phục vụ, kiến tạo phát triển, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm… đang được lan tỏa rộng rãi. Câu chuyện về ứng xử của lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh khu vực 2 là một minh chứng cho điều này.
Tại Hội nghị Đối thoại Doanh nghiệp - Chính quyền TP Hồ Chí Minh nhằm giải đáp khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp xuất khẩu về lĩnh vực ngân hàng (ngày 27/6/2025), đại diện Công ty TNHH Decotex đã công khai chia sẻ những khó khăn khi làm việc với Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Chi nhánh khu vực 2.
Cụ thể, đại diện doanh nghiệp này phản ánh, cán bộ Chi nhánh đã “hành dấu chấm, dấu phẩy” (được hiểu là có thái độ cứng nhắc, bắt bẻ tiểu tiết, gây phiền hà) khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký thay đổi khoản vay nước ngoài.
Theo phản ánh, công ty gặp vướng mắc trong thủ tục hành chính, nhất là việc hướng dẫn không rõ ràng dẫn đến phải bổ sung, chỉnh sửa nhiều lần.
Vấn đề này xảy ra trong bối cảnh doanh nghiệp đang xử lý 41 khoản vay cần thực hiện thủ tục tại Chi nhánh để đáp ứng nhu cầu chuyển từ vay ngắn hạn sang vay dài hạn, khiến quy trình bị kéo dài, gây tâm lý bức xúc cho người làm việc trực tiếp (nhân viên kế toán mới)
Tại Hội nghị, ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc NHNN Chi nhánh khu vực 2 thừa nhận vấn đề doanh nghiệp nêu liên quan trực tiếp tới dịch vụ công đơn vị đang phụ trách.
Đó là, thủ tục hành chính liên quan đến vay, trả nợ nước ngoài cần xác nhận gồm: Đăng ký khoản vay trung và dài hạn; Thay đổi khoản vay chuyển từ ngắn hạn sang trung và dài hạn; Thay đổi khoản vay, thời hạn vay, lãi suất vay, hạn mức vay hay tổ chức cung ứng dịch vụ.
Ông Nguyễn Đức Lệnh khẳng định, hình ảnh cán bộ không niềm nở, thiếu thân thiện là sai quan điểm đã, đang lãnh đạo, chỉ đạo bởi cơ quan ngân hàng luôn chủ trương tiếp nhận hồ sơ, tư vấn, hướng dẫn đầy đủ cho các doanh nghiệp đến thực hiện dịch vụ công, công khai, minh bạch trong xử lý hồ sơ, không gây nhũng nhiễu, không làm tăng chi phí giao dịch cho doanh nghiệp.
Trực tiếp xin lỗi doanh nghiệp, lãnh đạo Chi nhánh NHNN khu vực 2 hứa “sẽ xử lý ngay”.
Theo thông tin trên báo chí, ít ngày sau, NHNN Chi nhánh khu vực 2 gửi văn bản tới doanh nghiệp cho biết, đã tiếp thu nghiêm túc phản ánh và tiến hành rà soát toàn bộ quá trình tiếp nhận, xử lý hồ sơ của Công ty TNHH Decotex.
Kết quả kiểm tra cho thấy, tại Chi nhánh, tất cả hồ sơ đã được xử lý trước hạn và có nhiều hồ sơ đã được tiếp nhận, thẩm định, hướng dẫn và hoàn thiện đúng quy định.
Đáng chú ý, phía Chi nhánh cho biết chuyên viên phụ trách đã chủ động hỗ trợ doanh nghiệp bằng nhiều hình thức linh hoạt như: Rà soát hồ sơ qua Zalo trước khi đại diện doanh nghiệp ký đóng dấu để tránh sai sót; hướng dẫn cụ thể qua từng bước thay vì để nộp đồng loạt cả 41 bộ hồ sơ dễ gây bất tiện nếu sai; thậm chí còn khuyến nghị doanh nghiệp nên hoàn thiện thủ tục vay trước rồi mới thay đổi địa chỉ công ty để tránh phát sinh rủi ro pháp lý hoặc thủ tục rườm rà.
Về nội dung phản ánh "bị hành", Chi nhánh khẳng định rằng, quá trình trao đổi, tương tác giữa chuyên viên và nhân viên kế toán của công ty rất tốt đẹp và thái độ làm việc của cán bộ là hợp tác, hỗ trợ, có trách nhiệm trong từng bước tiếp nhận và xử lý hồ sơ.
Tính đến cuối tháng 6, một bộ hồ sơ đã được hoàn thiện, 40 bộ còn lại đang được phối hợp tiếp tục xử lý.
Trao đổi với Báo Thanh tra, TS Nguyễn Mai Dung (Khoa Luật, Học viện Ngân hàng) cho biết, trong công tác, cán bộ ngân hàng phải thực hiện 6 chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp gồm: Tính tuân thủ; sự cẩn trọng; sự liêm chính; sự tận tâm, chuyên cần; tính chủ động, sáng tạo, thích ứng và ý thức bảo mật thông tin. Trong đó, chuẩn mực liêm chính là: Luôn tu dưỡng, rèn luyện, xây dựng bản lĩnh nghề nghiệp, giữ gìn sự liêm chính, minh bạch trong các mối quan hệ, trung thực, thẳng thắn, nghiêm túc; có tinh thần trách nhiệm, tránh lãnh phí, không tham ô, lợi dụng hoặc tiếp tay cho hành vi tham ô, vụ lợi.
Đồng thời, trong ứng xử phải thể hiện phong cách giao dịch chuyên nghiệp, thân thiện; tác phong nhanh nhẹn, chu đáo, thái độ niềm nở, tận tình, tạo ấn tượng tích cực, tin tưởng; trang phục gọn gàng, lịch sự, có thái độ nghiêm túc, đúng mực trong lúc làm việc, tôn trọng và đối xử công bằng đối với đối tác và khách hàng.
TS Dung cho rằng, nội dung phản ánh của đại diện doanh nghiệp tại Đối thoại không chỉ liên quan đến quy trình nghiệp vụ mà còn phản ánh thái độ ứng xử của cán bộ tiếp nhận hồ sơ, đây là vấn đề đạo đức công vụ và văn hóa ứng xử là thước đo năng lực công quyền.
Câu chuyện trên là một ví dụ điển hình cho thấy việc xử lý mâu thuẫn trong quan hệ công tư không chỉ dựa trên quy định pháp lý mà còn cần sự chuẩn mực trong văn hóa ứng xử, nhất là từ phía cán bộ nhà nước.
Trong vụ việc này, có thể thấy cách phản ứng từ lãnh đạo NHNN Chi nhánh khu vực 2 mang tính cầu thị, minh bạch và không né tránh trách nhiệm.
Không đổ lỗi cho doanh nghiệp, cũng không phản bác gay gắt phản ánh từ Decotex mà chủ động xin lỗi trước rồi rà soát quy trình, giải trình rõ ràng và cung cấp thông tin cụ thể bằng văn bản. Hành động này đẽ thể hiện tinh thần làm việc chuyên nghiệp, đúng quy chuẩn hành chính.
Đặc biệt, người bị "tố hành dấu chấm, dấu phẩy" được cho biết là làm đúng quy trình, thậm chí có những hành động hỗ trợ kỹ, sâu như: Hướng dẫn từng bước chi tiết, chia nhỏ quy trình để giảm rủi ro, hỗ trợ rà soát từ xa để giảm thời gian đi lại của doanh nghiệp.
Đây chính là biểu hiện của văn hóa công vụ lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, hướng đến tinh thần “phục vụ” thay vì “quản lý”.
Luật sư Phạm Thanh Dạ Quỳnh (Trưởng Văn phòng Luật sư Vạn Bảo) nhận định, trong bối cảnh doanh nghiệp thay đổi nhân sự phụ trách, việc nắm chưa kỹ, đầy đủ về thủ tục là điều dễ xảy ra.
Thái độ hợp tác, kiểm tra, xử lý kịp thời của lãnh đạo Chi nhánh giúp hạn chế tối đa xung đột và tạo niềm tin cho doanh nghiệp trong quá trình xử lý công việc. Điều này cho thấy văn hóa ứng xử tốt giữ khu vực công và tư không phải là thứ xa xỉ, mà là nền tảng quan trọng để xây dựng bộ máy hành chính hiệu quả, thân thiện.
Khi sự việc tưởng như căng thẳng giữa doanh nghiệp và cơ quan nhà nước được xử lý bằng minh bạch và thiện chí, cả hai bên đều có cơ hội hiểu và hỗ trợ nhau tốt hơn.
Qua câu chuyện này, có thể thấy rằng kỹ năng nghiệp vụ giỏi phải đi đôi với văn hóa ứng xử đúng mực, nhất là ở những vị trí tiếp xúc thường xuyên với người dân, doanh nghiệp như trong hệ thống NHNN.
“Đây chính là thông điệp tích cực cần lan tỏa rộng rãi trong môi trường công vụ hiện nay”, Luật sư Phạm Thanh Dạ Quỳnh mong muốn.
Cùng với Thanh tra, Vụ Chính sách tiền tệ, Cục Phòng, chống rửa tiền…, NHNN Chi nhánh khu vực 2 cũng là một trong số các đơn vị hành chính của NHNN.
Sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, đơn vị này thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tiền tệ, hoạt động ngân hàng, ngoại hối trên địa bàn TP Hồ Chí Minh và tỉnh Đồng Nai.
Các dịch vụ công được thực hiện tại đây gồm: Chấp thuận, đăng ký, cấp phép liên quan đến ngoại tệ, tổ chức kinh tế; cấp phép liên quan đến tài khoản, giao dịch ngoại hối; cấp giấy chứng nhận liên quan đến ngoại tệ, vàng.
Đây là những dịch vụ công phổ biến theo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2015 cơ quan này đang thực hiện và xử lý theo nguyên tắc “không qua trung gian, không gây nhũng nhiễu và được niêm yết công khai, không thu phí”.
