Ngày 30/8/2023 tới đây, TAND TP Cần Thơ đưa vụ án ra xét xử sau 7 năm gia đình đương sự chờ đợi. Ảnh: Ngân Nga

Như chúng tôi phản ánh, gia đình bà Bùi Thị Quỳnh Hoa (con gái bà Lộc, trú tại 37 đường Trần Văn Hoài, phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ) bị một số đối tượng mượn đất làm đường đi. Tuy nhiên, họ không những không trả đất lại, mà còn cố tình chiếm đoạt thửa đất đã được Nhà nước công nhận. Hàng chục năm người chiếm đất hưởng lợi, còn mẹ con bà “trật trầy” kêu cứu nhiều nơi nhưng vẫn “án binh bất động”.

Sự việc kéo dài nhiều năm, mặc dù TAND TP Cần Thơ đã thụ lý nhưng không thể tiến hành xét xử do thiếu thông tin xác thực từ Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) TP Cần Thơ. Đáng nói, UBND TP Cần Thơ đã 3 lần gửi văn bản yêu cầu Giám đốc Sở TN&MT khẩn trương thực hiện các nội dung đề nghị của TAND TP nhưng sở này vẫn im lặng.

Theo bà Hoa, năm 1982, cha mẹ bà nhận chuyển nhượng từ ông Trần Phước Đại (phường Xuân Khánh, TP Cần Thơ) diện tích 1.511m²  tại đường Trần Văn Hoài. Tất cả có giấy mua bán và một phần có xác nhận của chính quyền địa phương.

Gia đình đã sinh sống ổn định và đóng thuế cho Nhà nước đầy đủ.

Đến năm 1999, quy hoạch mở rộng đường Trần Văn Hoài, đất bà bị chia cắt thành 3 phần. Nhà nước thu hồi phần giữa (diện tích 954,68m²) để làm đường. Phần đất còn lại ở phía Nam đường Trần Văn Hoài bà Lộc phân chia cho 4 người con, thuộc thửa 64, tờ bản đồ số 04.

Phần đất phía Bắc con đường, năm 2002, bà Lộc được UBND TP Cần Thơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) số 01267, diện tích 35,1m², thuộc thửa 62, tờ bản đồ 04. Vị trí đất tiếp giáp đường Trần Văn Hoài, nằm phía trước đất của 3 hộ gia đình ông Võ Văn Tỏ, ông Nguyễn Hữu Bỉnh và ông Diệp Văn Sừng.

Năm 2005, 3 hộ ông Tỏ, ông Bỉnh và ông Sừng vì muốn chiếm thửa đất này, họ đã khởi kiện yêu cầu TAND quận Ninh Kiều hủy bỏ GCNQSDĐ số 01267 cấp cho bà Lộc năm 2002.

Tháng 8/2006, TAND quận Ninh Kiều có văn bản yêu cầu Phòng TN&MT quận đo đạc lại. Kết quả đo đạc cho thấy ở thửa 62, ngoài phần đất tranh chấp còn có một phần diện tích thuộc đất bà Lộc chưa được đưa vào sổ. Phần đất này tiếp giáp đường Trần Văn Hoài và nằm ngay trước 3 hộ ông Tỏ, ông Bỉnh, ông Sừng.

Thấy tình hình bất lợi, 3 hộ rút đơn và nhờ chính quyền địa phương thương lượng xin bà Lộc cho mở lối đi ra đường Trần Văn Hoài. Bà Lộc đồng ý cho mở lối đi, cho mượn tạm thửa đất 35,1m² đã được cấp giấy để họ kinh doanh.

Tuy nhiên, một thời gian sau, 3 hộ gia đình xây dựng nhà cửa kiên cố và chiếm dụng phần đất nằm ngoài sổ, đồng thời chiếm luôn thửa đất 35,1m² đã được Nhà nước cấp GCNQSDĐ cho bà.

Năm 2016, bà Lộc khởi kiện lên TAND quận Ninh Kiều, yêu cầu công nhận phần đất còn lại theo bản trích đo địa chính năm 2006. Tiếp đó, bà Bùi Thị Quỳnh Hoa đệ đơn khởi kiện bổ sung yêu cầu công nhận phần đất theo bản trích đo địa chính số 95 của Trung tâm Kỹ thuật TN&MT ngày 24/12/2018; yêu cầu các hộ tháo dỡ công trình ra khỏi phần đất 35,1m² đã được công nhận; yêu cầu hủy bỏ một phần GCNQSDĐ đã cấp cho hộ ông Tỏ, ông Bỉnh, ông Sừng.

Vụ việc đã được TAND TP Cần Thơ thụ lý, nhưng việc xét xử nhiều năm vẫn “dậm chân tại chỗ” bởi thiếu thông tin xác thực nguồn gốc đất từ Sở TN&MT TP Cần Thơ.

Sau khi Báo Thanh tra phản ánh, ngày 31/7/2023, Văn phòng UBND TP Cần Thơ có Công văn số 2916/VPUB-KT yêu cầu Sở TN&MT giải quyết.

Đến ngày 2/8/2023, làm việc trực tiếp với chúng tôi, liên quan đến câu hỏi bản trích đo địa chính năm nào là chính xác trong vụ việc này, Thanh tra Sở TN&MT cho biết, các bản trích đo địa chính đã nhiều năm nên không còn chính xác, tòa án và các đương sự có thể mời đơn vị đo đạc tiến hành đo đạc lại để khách quan, bởi bản trích đo địa chính gần nhất mà đương sự cung cấp là bản trích đo năm 2018.

Tại buổi làm việc, cán bộ Văn phòng Đăng ký đất đai (Sở TN&MT Cần Thơ) cho biết: “Nguyên nhân chậm phản hồi bởi TAND TP hỏi không rõ ràng nên Sở TN&MT không thể rà soát được hồ sơ để trả lời. Tuy nhiên, Sở TN&MT đã có Báo cáo số 2480/STNMT-VPDKĐ ngày 27/7/2023, báo cáo nội dung theo yêu cầu của TAND TP gửi cho Văn phòng UBND TP”.

Bà Hoa cho rằng, nội dung của Văn bản 3063/UBND-KT ngày 9/8/2023 của UBND TP Cần Thơ gửi TAND TP Cần Thơ dựa trên Công văn số 2480/STNMT-VPDKĐ ngày 27/7/2023 của Sở TN&MT về việc báo cáo nội dung theo yêu cầu của TAND TP tại Công văn số 85/CV.TA ngày 8/2/2023, không biết do vô tình hay cố ý nhưng có một vài số liệu ở văn bản trên không chính xác, không cụ thể, rõ ràng.

Cụ thể, diện tích đất của cha mẹ bà Hoa nhận chuyển nhượng từ vợ chồng ông Nguyễn Phước Đại năm 1982 là 1.511m² có đăng ký và đóng thuế. Văn bản 3063/UBND-KT ngày 9/8/2023 ghi “năm 1982 ông Đại nhượng phần đất khoảng 1.240m² cho bà Lộc và ông Bảo”. Trong khi đó, phần đất (diện tích 1.240m²) là phần đất còn lại của cha mẹ bà sau khi đã cho chị gái bà 271m² vào năm 1989, không phải diện tích đất bà Lộc mua năm 1982.

Ngoài ra, diện tích đất của ông Bùi Quốc Chính tờ bản đồ 40, thửa số 11 theo GCNQSDĐ số H00888.QSDĐ là 147,60m², nhưng trong văn bản ghi là 158,9m^2.. Bên cạnh đó, trong Văn bản 3063/UBND-KT ngày 9/8/2023 trả lời nội dung câu hỏi Công văn số 85/CV.TA về “trình tự thủ tục, vị trí đất, đối tượng được cấp đúng pháp luật hay không đối với GCNQSDĐ đất cấp cho ông Võ Văn Tỏ, Nguyễn Hữu Bỉnh và Diệp Văn Sừng/Phạm Thị Thu”. Nội dung trả lời không cụ thể rõ ràng như trong Báo cáo số 2363/BC-STNMT của Sở TN&MT TP Cần Thơ ngày 1/10/2014; Báo cáo số 714/BC-TTr của Thanh tra TP Cần Thơ ngày 15/10/2014.

“Là gia đình có công với cách mạng, cha và mẹ tôi đều được Nhà nước trao tặng Huân chương Kháng chiến hạng Nhì và hạng Ba, nhưng họ không được hưởng chế độ cấp đất của Nhà nước mà tự tạo lập đất bằng mồ hôi và nước mắt. Hơn thế, để mở rộng đường Trần Văn Hoài, mẹ tôi đã tự nguyện hiến 2/3 diện tích với gần 1.000m² đất, vậy mà bà không nhận được sự ghi nhận nào của Nhà nước, ngược lại chính quyền các cấp còn làm hao hụt diện tích, cấp chồng lấn và “làm khó” không giải quyết. Khiến một người góa phụ như mẹ tôi hơn 20 năm trật trầy kêu cứu trong vô vọng”, bà Hoa chia sẻ.

Điều đáng mừng, sau 7 năm gia đình bà Hoa chờ đợi, mới đây TAND TP Cần Thơ đã ban hành Quyết định số 31/2023/QĐXXST-DS đưa ra xét xử sơ thẩm vụ án dân sự “về việc tranh chấp quyền sử dụng đất, hủy GCNQSDĐ và công nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất” giữa các đương sự là bà Hoa, ông Bỉnh, ông Sừng, ông Tỏ và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.