Cỏ dại đã mọc trên vách đá sau thời gian dài mỏ dừng khai thác

Đơn cầu cứu (không ghi ngày, tháng, năm) gửi Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình của bà N.T.T và một số người dân xóm Trúc Sơn, xã Toàn Sơn, huyện Đà Bắc, có đoạn viết: “Chúng tôi thấy việc trú ẩn mỗi khi nổ mìn phá đá không khác gì tránh bom đạn thời chiến tranh, tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ mất an toàn, thậm chí đe dọa đến tính mạng... Chúng tôi luôn sống trong sợ hãi, nơm nớp lo lắng… những nhà sát cạnh mỏ đá, bên ngoài xuất hiện rất nhiều vết lõm trên tường vì bị đá bắn, mái tôn bị móp méo, phải lợp lại, tường trong nhà bị nứt toác…”.

Ông Trần Đình Tú (52 tuổi), nhà cách mỏ đá núi Tran khoảng 200m, nói: Như thế là quá lời. Không đúng sự thật. Mỏ đá này (núi Tran) đã dừng khai thác từ cuối năm 2021 đến nay (8/2022). Mỏ không hoạt động thì làm gì có nổ mìn, tường nứt toác, mái tôn móp méo. Nếu nhà cửa bị hư hỏng thì nhà tôi bị trước.

Ông Trần Văn Tài, cựu Trưởng xóm Trúc Sơn cho biết: Mấy năm trước, mỏ đá đang trong giai đoạn thăm dò, khi nổ mìn bóc vỉa, đôi khi có ảnh hưởng đến một số gia đình gần mỏ đá. Nhưng không nghiêm trọng như phản ánh trong đơn. Không có nhà nào bị nứt nẻ, phải lợp lại mái. Từ cuối năm 2021 đến nay, mỏ đá tạm dừng sản xuất để xây dựng công trình xử lý môi trường. Tôi làm trưởng xóm đã hai nhiệm kỳ, nên nắm chắc hoạt động của mỏ đá, tâm tư của người dân trong xóm. Nếu trong sản xuất, mỏ đá có gây ảnh hưởng đến hộ dân nào thì chính quyền xóm phối hợp với mỏ tổ chức đối thoại với các hộ, giải quyết mọi vướng mắc ngay tại cơ sở không để sảy ra tình trạng đơn thư khiếu nại gửi lên xã, huyện. Thực tế, từ khi dự án mới thăm dò đến khi được cấp phép hoạt động, không có một lá đơn nào phản ánh mỏ đá gây thiệt hại tài sản, ảnh hưởng đến môi trường nghiêm trọng như đơn.

Ông Tài khẳng định: 8 người ký tên trong đơn không thể ghi là “tập thể người dân xóm Trúc Sơn”. Vì, xóm Trúc Sơn có chính quyền xóm. Chính quyền, người dân xóm Trúc Sơn không bao giờ làm đơn, gửi đơn vượt cấp.

Sau khi gặp gỡ tìm hiểu thông tin một số người dân trong xóm Trúc Sơn, chúng tôi có cuộc trao đổi với lãnh đạo Đảng ủy, UBND xã Toàn Sơn. Ông Đặng Thái Sơn, Bí thư Đảng ủy cho biết: Thực hiện sự chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), Sở Công thương, Công an tỉnh, UBND huyện Đà Bắc và UBND xã, Công an xã Toàn Sơn đã trực tiếp kiểm tra, xác minh tại hiện trường mỏ đá, làm việc với những người ký tên trong đơn và chủ đầu tư dự án mỏ đá núi Tran theo đúng quy trình, quy định.

Kết luận số 07/KL-STNMT ngày 7/1/2022 của Sở TN&MT; Báo cáo số 154/UBND-VP ngày 8/2/2022 của UBND huyện Đà Bắc và gần đây nhất là biên bản làm việc ngày 3/8/2022 của Phòng Khoáng sản, Sở TN&MT, có nêu: Từ ngày 31/12/2021 đến nay (8/2022), doanh nghiệp không thực hiện khai thác khoáng sản tại mỏ đá Tran. Doanh nghiệp đã tiến hành xây dựng các hạng mục của dự án và đang thực hiện xây dựng các công trình xử lý môi trường để vận hành thử nghiệm các công trình bảo vệ môi trường và lập hồ sơ đề nghị kiểm tra, xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Quan điểm của Sở TN&MT, UBND huyện Đà Bắc và UBND xã Toàn Sơn đối với dự án mỏ đá núi Tran là: “Quản lý, giám sát thường xuyên, nghiêm túc việc thực hiện các quy định của pháp luật về khai thác khoáng sản đối với doanh nghiệp. Đảm bảo chủ đầu tư chỉ được phép đưa dự án vào hoạt động sau khi được cơ quan có thẩm quyền xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường và hoàn thiện các thủ tục khác theo quy định của pháp luật”.

Như vậy, nội dung phản ánh trong đơn thư của một số công dân xóm Trúc Sơn là chưa đúng sự thật.

Được biết, dự án mỏ đá núi Tran do Công ty Cổ phần Đầu tư năng lượng xây dựng thương mại Hoàng Sơn (Cty Hoàng Sơn) làm chủ đầu tư. Mỏ đá này nằm trên địa bàn xóm Trúc Sơn, xã Toàn Sơn, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình.

Sau khi hết thời hạn thăm dò, theo Luật Khoáng sản năm 2010, năm 2016, Cty Hoàng Sơn đã lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, dự án cải tạo phục hồi môi trường mỏ đá núi Tran, trình cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền và đã được UBND tỉnh Hòa Bình phê duyệt tại Quyết định số 1933/QĐ-UBND, ngày 01/8/2016.

Đến ngày 03/01/2018, UBND tỉnh Hòa Bình đã cấp Giấy phép khai thác khoáng sản số 01/CP-UBND cho Cty Hoàng Sơn. Thời gian được cấp phép khai thác mỏ là 30 năm; công suất thiết kế theo sản phẩm nguyên khai 25.000 m3/năm.

Ngày 19/10/2020, UBND tỉnh Hòa Bình đã ban hành Quyết định giao đất số 2506/QĐ-UBND cho chủ đầu tư dự án.

Căn cứ quyết định giao đất của UBND tỉnh, ngày 26/01/2021, Sở TN&MT đã có Hợp đồng thuê đất số 08/HĐTĐ/2021/TNMT với Cty Hoàng Sơn.

Do dừng khai thác trong thời gian dài, nên cỏ dại đã mọc um tùm