Liệu dự án thành phần Cao Bồ - Mai Sơn có hoàn thành trong năm 2021? Ảnh: Trần Quý

Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2017-2020 gồm 11 dự án thành phần với chiều dài 654km đi qua 13 tỉnh, thành phố. Trong đó, có 8 dự án được đầu tư bằng vốn ngân sách và 3 dự án theo hình thức đối tác công tư (PPP).

Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Lê Đình Thọ, công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) được các địa phương bắt đầu thực hiện từ tháng 6/2019, đến nay đã cơ bản hoàn thành, bàn giao được 638,8/652,86km (đạt 97,8%).

Bộ GTVT đã khởi công xây dựng 7 dự án, gồm: 6 dự án đầu tư công (Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn, Mai Sơn - quốc lộ (QL) 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây, cầu Mỹ Thuận 2) và 1 dự án đầu tư theo hình thức PPP (Diễn Châu - Bãi Vọt). Sản lượng hoàn thành của 7 dự án đến hết tháng 6/2021 đạt hơn 6.666 tỷ đồng (đạt 16,6% giá trị hợp đồng).

4 dự án thành phần đang chuẩn bị khởi công xây dựng gồm: 2 dự án đầu tư công (QL45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu) và 2 dự án đầu tư PPP (Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo).

Trong 7 dự án đang triển khai thi công, theo kế hoạch, hai dự án Cao Bồ - Mai Sơn và Cam Lộ - La Sơn hoàn thành trong năm 2021; ba dự án hoàn thành năm 2022 (Mai Sơn - QL45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây); một dự án hoàn thành năm 2023 (cầu Mỹ Thuận 2) và một dự án hoàn thành năm 2024 (Diễn Châu - Bãi Vọt).

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Lê Đình Thọ, tiến độ hoàn thành các dự án cao tốc Bắc - Nam theo kế hoạch đề ra đang bị ảnh hưởng do gặp nhiều vướng mắc trong quá trình triển khai thi công như: Công tác di dời hệ thống hạ tầng kỹ thuật nằm trong phạm vi GPMB của các dự án còn chậm, giá thép biến động mạnh… Đặc biệt là tình trạng thiếu hụt nguồn vật liệu đất đắp.

Dự án thành phần Cam Lộ - La Sơn có 11 gói thầu xây lắp, dự kiến hoàn thành cuối năm 2022. Theo Cục Quản lý chất lượng và công trình giao thông (Bộ GTVT), sản lượng thi công dự án này đạt khoảng 51%, chậm 4% so với kế hoạch.

Tương tự, dự án Cầu Mỹ Thuận 2 đến nay mới đạt sản lượng 33% kế hoạch, chậm khoảng 2% kế hoạch.

Dự án thành phần Mai Sơn - QL45 sản lượng thi công đạt 10%, chậm hơn 2% so với kế hoạch. Ảnh: Trần Quý

Đoạn Mai Sơn - QL45 đang triển khai toàn bộ 5 gói thầu, sản lượng thi công đạt 10%, chậm hơn 2% so với kế hoạch.

Dự án Vĩnh Hảo - Phan Thiết đang triển khai 4 gói thầu, sản lượng thi công đạt 9%. Các gói đều bị chậm tiến độ do đường công vụ vướng mặt bằng, nền đường thiếu vật liệu đắp. Đoạn Phan Thiết - Dầu Giây đạt sản lượng thi công 6%, chậm gần 2% kế hoạch.

Bộ GTVT cho biết, đến nay vẫn còn khoảng 2,2% chiều dài tuyến chưa bàn giao, nguyên nhân chủ yếu là do chậm trễ trong công tác di dời hạ tầng kỹ thuật, xây dựng các khu tái định cư và một số ít vị trí người dân chưa đồng thuận về đơn giá đền bù.

Theo số liệu thống kê của Bộ GTVT, ngoài dự án Cao Bồ - Mai Sơn đã hoàn thành đắp nền, nhu cầu của 10 dự án còn lại cần khoảng 53,2 triệu m³. Trong khi đó, 79 mỏ đã cấp phép khai thác hiện nay mới đáp ứng được khoảng 30,4 triệu m³. Khối lượng còn thiếu khoảng 22,8 triệu m³ nằm tại 116 mỏ chưa được cấp phép khai thác.

“Nếu trong tháng 7/2021, không tháo gỡ được các thủ tục cấp phép khai thác các mỏ vật liệu đất đắp, một số dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam có nguy cơ chậm tiến độ” - Thứ trưởng Lê Đình Thọ khẳng định.

Để giải quyết nguồn vật liệu đắp nền đường phục vụ thi công, ngày 16/6/2021 Chính phủ đã có Nghị quyết số 60/NQ-CP về việc áp dụng cơ chế đặc thù trong cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường cung cấp cho dự án. Bộ GTVT đề nghị các địa phương tập trung nghiên cứu, triển khai. Về giá vật liệu, sắt thép, các sở, ngành ở địa phương có trách nhiệm ban hành bảng giá cụ thể, kịp thời hàng tháng cho các công trình.

Một nguyên nhân dẫn đến dự án chậm tiến độ do thiếu đất đắp nền. Ảnh: Trần Quý

Thị sát một số dự án thành phần vào ngày 30/6, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành đánh giá cao nỗ lực của Bộ GTVT, các ban quản lý dự án, nhà thầu và các bộ, ngành địa phương liên quan trong thời gian qua đã vào cuộc quyết liệt. Phó Thủ tướng cho rằng, những vướng mắc của dự án đều trong tầm tay giải quyết của các bộ, ngành, địa phương.

Thống nhất với những đề xuất của Bộ GTVT, Phó Thủ tướng cho biết, hàng tháng, Chính phủ sẽ họp giao ban kiểm điểm tiến độ thực hiện cao tốc Bắc - Nam. Riêng, Bộ GTVT sẽ họp giao ban hàng tuần về dự án trọng điểm này.

“Đối với phần mặt bằng còn lại của dự án còn vướng mắc, các địa phương có dự án đi qua phải hoàn thành dứt điểm, bàn giao trước ngày 30/7/2021”, Phó Thủ tướng chỉ đạo.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành yêu cầu các bộ, ngành và địa phương liên quan phải thực hiện nghiêm Nghị quyết 60/NQ-CP của Chính phủ. Chủ tịch UBND các tỉnh cần chỉ đạo giám đốc sở, ngành khẩn trương rà soát để nâng công suất các mỏ đang khai thác. Nếu phát hiện mỏ nào có hiện tượng ép giá nhà thầu, xem xét thu hồi ngay giấy phép khai thác và xử lý theo quy định.

Trần Quý