Đất từ ngọn đồi bên trái sạt lở xuống SVĐ. Ảnh: N.P

Đầu tháng 12/2022, chúng tôi có mặt tại Khu Liên hợp thể dục, thể thao huyện Đông Giang, chứng kiến cảnh những ngọn đồi cao phía trái và phía sau SVĐ bị sạt lở hàng ngàn m³ đất, tràn xuống những dãy ghế khán đài và chảy tràn ngập cả mặt SVĐ, nhà vệ sinh, công trình phụ trợ…

Theo người dân thị trấn Prao, DA này thi công ì ạch nhiều năm qua và vừa mới hoàn thành một số hạng mục, trong đó có SVĐ để đưa vào phục vụ việc tổ chức Hội thi Thể thao các dân tộc thiểu số tỉnh Quảng Nam lần thứ II năm 2022 (ngày 15/7/2022), sau đó gặp mưa lớn thì xảy ra sự cố sạt lở đất.

Nhiều hạng mục công trình như: Khuôn viên xung quanh khán đài, khu vực kè hoa taluy, mương thoát nước cũng bị sạt lở, hư hỏng nặng; chỉ có hạng mục nhà làm việc là không bị ảnh hưởng và đến nay chưa khắc phục xong các hạng mục bị hư hỏng do mưa lũ gây ra.

DA trên được UBND huyện Đông Giang phê duyệt chủ trương đầu tư từ đầu năm 2017, với tổng kinh phí 43 tỷ đồng; chia thành 4 giai đoạn với nhiều hạng mục công trình phức hợp.

Nhiều hạng mục bị đất tràn lấp. Ảnh: N.P

Riêng sân bóng đá chính, khán đài, mương thoát nước, khu vệ sinh, tường rào (thuộc giai đoạn 2 DA) xây dựng trên diện tích 3,5ha, với tổng mức đầu tư hơn 14,9 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ năm 2017 đến 2018, nhưng phải đến năm 2022 mới hoàn thành. Giai đoạn 3 của DA thi công bị ngưng trệ, nhiều công trình phụ trợ chưa hoàn thành và không biết bao giờ mới xong.

Giai đoạn 1, 2 và 3 của DA đều do Công ty TNHH Tư vấn và Xây dựng Nguyên Trung (xã Ba, Đông Giang) thi công.

Nói về nguyên nhân bị sạt lở, một cán bộ Ban Quản lý (BQL) cho biết, DA triển khai xây dựng nằm trên một vùng toàn đồi núi cao nhưng thiết kế chưa đúng với địa hình thực tế, không có phương án xây bờ kè bảo vệ đất đồi phía sau các hạng mục, dẫn đến gặp mưa lớn đất bị phân hoá và sạt lở tràn xuống công trình.

Một nguyên nhân nữa là do nguồn vốn ít, nếu xây dựng thêm bờ kè bảo vệ phía sau các hạng mục thì kinh phí đội thêm cả chục tỷ đồng, trong khi nguồn kinh phí đầu tư chủ yếu của địa phương, ngân sách tỉnh hỗ trợ rất ít.

Các dãy ghế ngồi mới lót gạch men đã bị bong tróc, hư hỏng. Ảnh: N.P

Ông Hồ Hiệp, Giám đốc BQL các DA đầu tư xây dựng - phát triển quỹ đất Đông Giang cho biết, qua kiểm tra, tình hình sạt lở mái taluy dương sau 2 nhà vệ sinh và khán đài với tổng chiều dài 150m, chiều cao 8m, khối lượng đất sạt lở khoảng 1.000m³, đã chảy tràn vào đường pitch SVĐ, 2 nhà vệ sinh và hệ thống mương thoát nước xung quanh SVĐ.

Sạt lở bờ kè ốp mái bằng tấm lát bê tông đoạn từ mặt bằng nhà thi đấu đa năng tiếp giáp với sân bóng đá chiều dài 250m, cao 6m, sạt lở mái taluy dương sau nhà thi đấu đa năng tổng chiều dài 120m, chiều cao taluy 7m, khối lượng đất sạt lở khoảng 800m³ tràn lấp mương thoát nước phía sau nhà thi đấu.

Về biện pháp khắc phục, theo ông Hồ Hiệp, sau sự cố sạt lở, BQL các DA đầu tư xây dựng - phát triển quỹ đất Đông Giang đã phối hợp với đơn vị tư vấn xây dựng khảo sát, kiểm tra lại toàn bộ khu vực đồi xung quanh, có phương án cụ thể như: Hạ cao trình đỉnh mái taluy tới cao trình khoảng 508 - 516,8m có độ dốc và đổ bê tông gia cố phần tạo độ dốc, bố trí các hệ thống mương thoát nước trên mặt bằng để gom nước về các dốc nước tại vị trí tường chắn bê tông sau nhà vệ sinh.

Đầu tư xây dựng hệ thống kè bê tông, hạ bớt độ cao của ngọn đồi, phần bờ kè ốp mái bằng tấm lát bê tông đoạn từ mặt bằng nhà thi đấu đa năng tiếp giáp với SVĐ, xây dựng hệ thống kè bê tông...

Hiện, phương án trên đã được huyện trình lên UBND tỉnh chờ phê duyệt.

Vấn đề dư luận quan tâm là với DA thúc đẩy phát triển văn hoá, thể thao cho người đồng bào các dân tộc thiểu số không riêng huyện Đông Giang mà còn các huyện phía Tây Bắc tỉnh Quảng Nam, nhưng nhà thầu thi công chậm tiến độ nhiều năm, nhiều hạng mục như những hàng ghế ngồi trên khán đài vừa ốp gạch men đã bị bong tróc, vỡ vụn, đất lở lùa vào; một số lan can nhà thi đấu cũng bị nứt, hư hỏng. Đây có phải là do năng lực nhà thầu thi công yếu hay không?

Về lâu dài, huyện Đông Giang cùng các ngành chức năng của tỉnh Quảng Nam cũng cần tính đến giải pháp căn cơ nhất là tính toán, điều chỉnh một số hạng mục có khả năng nằm trong khu vực bị ảnh hưởng sạt lở. Bên cạnh đó, cần hạ độ cao các ngọn đồi, xây dựng hệ thống bờ kè kiên cố mới đảm bảo cho toàn DA phát huy hiệu quả đầu tư được.

Được biết, Thanh tra tỉnh Quảng Nam cũng đang vào cuộc xác minh, làm rõ những vấn đề liên quan đến DA để có hướng xử lý theo đúng quy định.