(Thanh tra) - Với quyết tâm hoàn thành 100% kế hoạch vốn năm 2025, Thanh Hóa đang triển khai đồng bộ các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Cùng với việc cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 66.4 của Chính phủ về tháo gỡ khó khăn trong khai thác vật liệu xây dựng, tỉnh Thanh Hóa đang chỉ đạo quyết liệt các ngành, địa phương tập trung khơi thông nguồn cung vật liệu đất, đá, cát và đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng cho các dự án trọng điểm, coi đây là nhiệm vụ chính trị đặc biệt của quý IV/2025.
Thanh Hóa vướng GPMB và thiếu vật liệu khiến 112 chủ đầu tư chậm giải ngân vốn
Liên quan đến vấn đề giải ngân vốn đầu tư công trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, theo ông Lê Quang Hùng, Giám đốc Sở Tài chính, tính đến ngày 14/10/2025, toàn tỉnh đã giải ngân 14.692,7 tỷ đồng vốn đầu tư công, đạt 58,7% kế hoạch, cao hơn mức bình quân chung cả nước (49,2%) và vượt 4,2% so với mục tiêu đề ra tại Chiến dịch cao điểm 90 ngày đêm hoàn thành giải ngân vốn đầu tư công năm 2025.
Một số chủ đầu tư đạt kết quả nổi bật như: Ban Quản lý Dự án (QLDA) Đầu tư xây dựng khu vực Yên Định, Triệu Sơn; Bệnh viện Mắt; Sở Công Thương... Trong tổng số 221 chủ đầu tư, có 109 đơn vị đã đạt và vượt mục tiêu, góp phần quan trọng vào kết quả chung của tỉnh.
Tuy nhiên, vẫn còn 112 chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân chưa đạt yêu cầu, trong đó 79 đơn vị dưới mức trung bình. Đáng chú ý là một số đơn vị có tỷ lệ rất thấp như Bệnh viện Ung bướu (0,3%), Sở Y tế (4,4%), Ban QLDA khu vực Khu kinh tế Nghi Sơn và các khu công nghiệp (13,9%), cùng nhiều ban quản lý khu vực miền núi.
Nguyên nhân được lãnh đạo Sở Tài chính Thanh Hóa chỉ rõ, do công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) còn chậm, nhiều địa phương chưa kịp điều chỉnh chủ đầu tư sau khi vận hành mô hình chính quyền hai cấp; năng lực tổ chức thực hiện của một số ban QLDA còn yếu; đặc biệt, nguồn vật liệu xây dựng khan hiếm do thủ tục cấp phép mỏ kéo dài, giá đất, cát, đá liên tục biến động, gây ảnh hưởng lớn đến tiến độ thi công.
“Do đó, nhiệm vụ từ nay đến cuối năm là rất nặng nề, khi Thanh Hóa cần phải giải ngân thêm hơn 10.330 tỷ đồng, tương đương 41,3% kế hoạch năm”, ông Lê Quang Hùng, Giám đốc Sở Tài chính Thanh Hóa bộc bạch.
Đối với công tác GPMB ở các công trình, dự án, theo ông Cao Văn Cường, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Thanh Hóa, đến ngày 15/10, toàn tỉnh mới hoàn thành 1.334 ha, đạt 55,18% chỉ tiêu UBND tỉnh Thanh Hóa giao, trong khi nhiều dự án trọng điểm cần diện tích thu hồi lớn, phải bố trí tái định cư cho hàng trăm hộ dân. Khối lượng công việc còn lại vì vậy “rất áp lực”, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị.
Trong khi đó, tình hình vật liệu xây dựng đang là “nút thắt” đáng lo. Tổng nhu cầu hiện nay của các công trình ước khoảng 14,3 triệu m³ đất, 1,75 triệu m³ cát và 1,58 triệu m³ đá. Nếu như nguồn đá cơ bản đáp ứng đủ thì cát và đất san lấp lại đang thiếu nghiêm trọng, do thủ tục cấp phép mỏ mới kéo dài và vướng quy hoạch sử dụng đất.
Lấy hiệu quả giải ngân làm “thước đo” năng lực điều hành
Nhấn mạnh tại cuộc họp giao ban đánh giá tiến độ giải ngân vốn đầu tư công diễn ra vào ngày 17/10/2025, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa cho biết, kết quả giải ngân đầu tư công sẽ là thước đo đánh giá năng lực, hiệu quả công tác của từng đơn vị, từng người đứng đầu. Những đơn vị có năng lực tốt, khả năng hấp thụ vốn cao sẽ được ưu tiên phân bổ vốn lớn hơn trong thời gian tới.
Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Hoài Anh biểu dương 43 chủ đầu tư, đơn vị đã giải ngân toàn bộ nguồn vốn được giao, trong đó có 35 xã, phường và nhiều đơn vị cấp tỉnh đạt kết quả nổi bật. Tuy nhiên, đồng chí cũng thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, yêu cầu các chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân thấp phải nghiêm túc kiểm điểm, xác định rõ trách nhiệm, “không để chậm trễ làm ảnh hưởng đến tiến độ chung của tỉnh”.
Trên cơ sở đó, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương tiếp tục quán triệt tinh thần “90 ngày đêm nước rút”, coi đây là đợt hành động trọng tâm của quý IV; phát huy tối đa tinh thần trách nhiệm, kỷ luật, kỷ cương hành chính, chủ động phối hợp tháo gỡ các điểm nghẽn về mặt bằng, thủ tục đầu tư và vật liệu thi công.
Đặc biệt, với những xã, phường mới tiếp nhận nhiệm vụ nhưng thiếu cán bộ chuyên môn, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa giao Sở Nội vụ nghiên cứu cơ chế biệt phái cán bộ có năng lực xuống hỗ trợ cơ sở, bảo đảm tiến độ giải ngân. Đồng thời, Sở Tài chính được giao rà soát toàn bộ kế hoạch vốn, báo cáo kịp thời các nguồn vốn không thể giải ngân để tỉnh điều chuyển linh hoạt cho các dự án có khả năng hấp thụ nhanh, tránh tình trạng dồn ứ, chậm trễ cuối năm.
Cùng với đó, Sở Xây dựng có trách nhiệm công bố kịp thời giá vật liệu, giúp các chủ đầu tư và nhà thầu chủ động tính toán chi phí, không bị “nghẽn” vì biến động giá. Sở Nông nghiệp và Môi trường Thanh Hóa được giao theo dõi sát tình hình vật liệu xây dựng, đề xuất phương án triển khai hiệu quả Nghị quyết 66.4 của Chính phủ, tạo điều kiện khai thác hợp lý các mỏ vật liệu làm đất, cát, đá để phục vụ thi công các công trình để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.
Phá băng vật liệu và mặt bằng thi công
Hiện nay, thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa, các sở, ngành đang khẩn trương phối hợp triển khai các nhiệm vụ then chốt. Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng Văn phòng UBND tỉnh đang rà soát, điều chỉnh một số quy định về GPMB, giúp các địa phương có căn cứ pháp lý thống nhất khi thực hiện thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
UBND các xã, phường được yêu cầu kiện toàn lại Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thành lập các tổ công tác bám sát cơ sở, tăng cường tuyên truyền, vận động, giải thích cho người dân hiểu rõ chủ trương, chính sách, tạo sự đồng thuận cao trong GPMB. Trường hợp vướng mắc vượt thẩm quyền, phải báo cáo ngay UBND tỉnh Thanh Hóa để chỉ đạo xử lý, không để kéo dài.
Bên cạnh đó, các chủ đầu tư, đơn vị thi công cũng đang chủ động rà soát khả năng giải ngân vốn, đề xuất nhu cầu bổ sung vốn trước ngày 25/10 để Sở Tài chính tổng hợp, trình UBND tỉnh Thanh Hóa phân bổ lại cho phù hợp, đảm bảo tính khả thi và hiệu quả sử dụng vốn.
Ngoài việc chỉ đạo hành chính, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa cũng đặc biệt nhấn mạnh yếu tố trách nhiệm và tinh thần nêu gương của người đứng đầu. “Không thể hoàn thành mục tiêu 100% kế hoạch nếu người đứng đầu các sở, ngành, địa phương chưa thực sự quyết liệt, chưa sâu sát cơ sở. Cần chuyển từ tư duy ‘chờ chỉ đạo’ sang chủ động xử lý và chịu trách nhiệm”.
Thực tế những năm gần đây cho thấy, Thanh Hóa luôn nằm trong nhóm các tỉnh có tốc độ giải ngân vốn đầu tư công cao của cả nước. Kinh nghiệm rút ra là phải có người chỉ huy trực tiếp, quyết liệt, bám sát từng dự án, đồng thời tháo gỡ “nút thắt” về thủ tục và vật liệu ngay từ đầu.
Việc Chính phủ ban hành Nghị quyết 66.4/2025/NQ-CP và Thanh Hóa kịp thời cụ thể hóa thành hành động địa phương đã mở ra “cửa thoát” cho hàng loạt công trình, nhất là trong bối cảnh nhiều dự án giao thông, hạ tầng, khu tái định cư đang cần nguồn đất, cát san lấp lớn.
Với tinh thần hành động quyết liệt, sự phối hợp đồng bộ của các ngành, địa phương và quyết tâm chính trị cao của lãnh đạo tỉnh, Thanh Hóa đang hướng đến mục tiêu hoàn thành 100% kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công năm 2025, tạo nền tảng quan trọng thúc đẩy tăng trưởng, phát triển hạ tầng và an sinh xã hội bền vững.
Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.
