(Thanh tra) - Trước những phản ánh kéo dài của doanh nghiệp và chủ đầu tư về việc giá vật liệu xây dựng (VLXD) công bố chưa sát thực tế, thậm chí có mỏ “niêm yết giá nhưng không bán hàng”, UBND tỉnh Thanh Hóa vừa ban hành văn bản yêu cầu chấn chỉnh toàn diện công tác công bố giá VLXD, siết trách nhiệm từ chủ mỏ, chính quyền cơ sở đến cơ quan quản lý chuyên ngành nhằm minh bạch hóa thị trường và tháo gỡ điểm nghẽn cho đầu tư xây dựng.
Thanh Hóa có nơi công bố giá chưa sát thực tế, mỏ “có tên nhưng không có hàng”
Thời gian qua, việc công bố giá VLXD được xác định là một trong những căn cứ quan trọng để lập, quản lý chi phí đầu tư xây dựng và tổ chức thực hiện các dự án trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, dù giá đã được công bố định kỳ theo quy định, thị trường VLXD vẫn tiềm ẩn nhiều bất cập, gây khó khăn cho doanh nghiệp, nhà thầu và chủ đầu tư.
Ngày 23/12/2025, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Công văn số 22895/UBND-CNXDKH yêu cầu các sở, ngành, địa phương, đơn vị liên quan tăng cường, nghiêm túc thực hiện việc công bố thông tin giá VLXD, bảo đảm kịp thời, đầy đủ, chính xác và sát với diễn biến thị trường. Đây được xem là động thái chấn chỉnh mạnh mẽ, nhằm khắc phục những “điểm mù” lâu nay trong công tác công bố giá.
Theo báo cáo của Sở Xây dựng Thanh Hóa tại Công văn số 11923/SXD-KTVL ngày 21/12/2025, thời gian qua, đơn vị đã thực hiện công bố thông tin giá VLXD theo đúng quy định, góp phần hỗ trợ các chủ đầu tư trong lập và quản lý chi phí xây dựng. Tuy nhiên, qua phản ánh từ doanh nghiệp và chủ đầu tư, việc công bố giá vẫn còn nhiều hạn chế.
Đáng chú ý, có tình trạng giá VLXD ở Thanh Hóa được công bố nhưng không phản ánh đúng diễn biến thị trường tại một số thời điểm; một số mỏ đã được công bố giá nhưng thực tế không bán hàng hoặc không còn trữ lượng khai thác; thông tin do chủ mỏ và UBND cấp xã cung cấp chưa đầy đủ, thiếu cập nhật, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng tổng hợp và công bố giá.
Hệ lụy là nhiều dự án, nhất là các công trình đầu tư công, gặp khó trong việc lập dự toán, điều chỉnh giá hợp đồng; nhà thầu lúng túng khi giá trên giấy khác xa giá mua thực tế, phát sinh khiếu nại, kiến nghị kéo dài. Trong bối cảnh Thanh Hóa đang đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, những bất cập này càng trở thành “nút thắt” cần sớm tháo gỡ.
Siết trách nhiệm từ chủ mỏ đến chính quyền cơ sở
Để khắc phục những tồn tại trên, UBND tỉnh Thanh Hóa yêu cầu các chủ mỏ VLXD phải thực hiện chế độ báo cáo định kỳ nghiêm túc hơn. Cụ thể, trước ngày 20 của tháng cuối quý, các chủ mỏ phải gửi báo cáo về Sở Xây dựng và UBND cấp xã nơi có mỏ, trong đó nêu rõ giá bán, hóa đơn thuế GTGT, trữ lượng còn lại, công suất khai thác và kế hoạch khai thác trong thời gian tiếp theo; trường hợp mỏ không đủ điều kiện hoạt động phải báo cáo cụ thể, không để tình trạng “treo mỏ” nhưng vẫn xuất hiện trong bảng giá công bố.
UBND các xã, phường được giao thành lập đoàn khảo sát thông tin giá VLXD, tổ chức khảo sát trong khoảng thời gian từ ngày 10 đến ngày 18 của tháng cuối quý. Kết quả khảo sát phải được tổng hợp, lập biên bản và gửi về Sở Xây dựng Thanh Hóa làm cơ sở đối chiếu, công bố giá. Đây là khâu then chốt nhằm đưa vai trò giám sát của chính quyền cơ sở vào thực chất, tránh tình trạng thông tin một chiều từ chủ mỏ.
Bên cạnh đó, các ban quản lý dự án chuyên ngành và chủ đầu tư cũng được yêu cầu chủ động thu thập thông tin giá VLXD từ các nhà thầu, gửi định kỳ về Sở Xây dựng để phục vụ công tác công bố giá. Cách làm này nhằm mở rộng nguồn dữ liệu, phản ánh sát hơn giá giao dịch thực tế trên thị trường.
Tăng kiểm tra thuế, minh bạch hóa thị trường VLXD
Không dừng lại ở khâu công bố giá, UBND tỉnh Thanh Hóa còn yêu cầu tăng cường kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm trong hoạt động kinh doanh VLXD. Theo đó, Công an tỉnh và Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa được giao phối hợp kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý các trường hợp không xuất hóa đơn thuế GTGT, xuất hóa đơn không đúng với giá bán thực tế – một trong những nguyên nhân khiến giá công bố và giá thị trường “vênh” nhau trong thời gian qua.
UBND tỉnh Thanh Hóa cũng giao Sở Xây dựng lấy ý kiến của Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh và Hiệp hội Đá Thanh Hóa trong quá trình công bố thông tin giá VLXD; đồng thời yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường định kỳ công bố trữ lượng, công suất khai thác còn lại của các mỏ khoáng sản đang hoạt động. Việc công khai đồng bộ cả giá bán và năng lực khai thác được kỳ vọng sẽ góp phần minh bạch hóa thị trường, hạn chế tình trạng đầu cơ, găm hàng hoặc “làm giá”.
Với những chỉ đạo cụ thể, rõ trách nhiệm và tăng cường kiểm tra, UBND tỉnh Thanh Hóa đang phát đi thông điệp mạnh mẽ về việc lập lại kỷ cương trong công bố giá VLXD. Nếu được triển khai nghiêm túc, đây không chỉ là giải pháp kỹ thuật về quản lý chi phí xây dựng, mà còn là bước đi quan trọng nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, đẩy nhanh tiến độ các dự án và bảo đảm môi trường đầu tư minh bạch, lành mạnh trên địa bàn tỉnh.
