Ông Lê Lương Minh trả lời phỏng vấn báo chí hồi tháng 11.2012 tại Phnom Penh (Campuchia) sau khi được chính thức bổ nhiệm chức Tổng thư ký ASEAN - Ảnh: Thục Minh

Tại đây, cựu TTK người Thái Lan Surin Pitsuwan đã chính thức bàn giao lại công việc cho tân TTK Lê Lương Minh, với nhiệm kỳ 5 năm, bắt đầu từ ngày 1.1.2013.

Tham dự lễ nhậm chức của tân TTK ASEAN có Ngoại trưởng Indonesia Marty Natalegawa cùng nhiều nhà ngoại giao, đại diện các tổ chức và doanh nghiệp từ khắp thế giới.

Vị trí TTK ASEAN được luân phiên mỗi 5 năm giữa 10 quốc gia thành viên của khối.

Đây là lần đầu tiên người Việt Nam làm TTK ASEAN, và cũng là lần đầu tiên một quốc gia không nằm trong số các thành viên thành lập ASEAN có người giữ chức TTK.

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Lương Minh được Việt Nam đề cử và được lãnh đạo 10 quốc gia ASEAN phê chuẩn bổ nhiệm tại Hội nghị Cấp cao lần thứ 21 diễn ra hồi tháng 11.2012 ở Phnom Penh, Campuchia.

Phát biểu tại lễ nhậm chức, TTK Lê Lương Minh nhìn nhận ASEAN trong quá trình 46 năm tồn tại đã tạo dựng được những thành tựu đáng kể về các mặt chính trị - an ninh, kinh tế, và văn hóa - xã hội. Ông cũng chỉ ra những thách thức trước mắt trong mỗi lĩnh vực, những “khoảng mở” để cải thiện và phát triển.

Trong đó, biển Đông là một vấn đề chính trị - an ninh nổi cộm mà bên cạnh những kết quả đạt được trong hơn 10 năm qua, “ASEAN cần đẩy nhanh nỗ lực để bắt đầu thương lượng với Trung Quốc với mục tiêu sớm đạt được một bộ Quy tắc ứng xử biển Đông”, TTK Lê Lương Minh nhấn mạnh.

Ông Lê Lương Minh cũng xác định mục tiêu và phương hướng hoạt động của Ban Thư ký ASEAN trong nhiệm kỳ của ông là: Cải thiện việc thực thi các chính sách trong cả 3 lĩnh vực kể trên; nâng cao hiệu quả hoạt động của các đơn vị; thúc đẩy các ưu tiên hướng tới việc cải thiện sự phối hợp hành động tầm quốc gia và khu vực.

Sau lễ nhậm chức, chiều nay tân TTK Lê Lương Minh sẽ có cuộc họp báo và trả lời phỏng vấn báo chí tại Jakarta.

Nhà ngoại giao có năng lực

Kênh truyền hình Channel News Asia (CNA, Singapore) nói rằng ông Lê Lương Minh “là một nhà ngoại giao được kính trọng rộng rãi trên thế giới”.

Trả lời phỏng vấn của CNA qua điện thoại từ Bangkok, Phó tổng biên tập Báo The Nation (Thái Lan) Kavi Chongkittavorn thể hiện sự kính trọng và đặt nhiều kỳ vọng vào tân TTK Lê Lương Minh.

“Cựu TTK Surin Pitsuwan đã để lại một nhiệm kỳ xuất sắc, nhưng ông ấy là một chính trị gia. Còn tân TTK Lê Lương Minh là nhà ngoại giao chuyên nghiệp và đã có những thành công nhất định”, nhà quan sát thời sự Chongkittavorn nhận định.

Hôm 2.1, ông Chongkittavorn cũng có bài xã luận trên báo Straits Times (Singapore) ghi nhận dấu ấn đặc biệt của ông Lê Lương Minh trong vai trò Trưởng Phái đoàn Đại diện Thường trực Việt Nam tại Liên Hiệp Quốc (từ 2004 -2011), kiêm Đại diện Việt Nam tại Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc khi Việt Nam chính thức làm ủy viên không thường trực Hội đồng nhiệm kỳ 2008 - 2009.

Ông Chongkittavorn cũng chỉ ra một loạt thách thức trước mắt đối với vị tân TTK, từ vấn đề tổ chức và quyền hạn của Ban thư ký ASEAN cho đến những vấn đề nội bộ giữa các thành viên trong khối và trong mối quan hệ với những đối tác đối thoại của khối.

Theo website Ban thư ký ASEAN, TTK Lê Lương Minh sinh ngày 1.9.1952, quê Thanh Hóa. Ông từng học ngành Ngoại giao tại ĐH Ngoại giao (nay là Học viện Ngoại giao Việt Nam), tốt nghiệp năm 1974. Sau đó ông học Ngữ văn và Văn chương Anh tại ĐH Jawaharlal Nehru University, New Delhi, Ấn Độ.

Ông bắt đầu hoạt động trong ngành ngoại giao năm 1975 và trở thành Thứ trưởng Bộ Ngoại giao từ tháng 12.2008. Trước đó, ông từng làm Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao, Vụ trưởng Vụ Hợp tác kinh tế đa phương, giảng viên Đại học Ngoại giao… Từ năm 1995, ông là Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Đại diện Thường trực Việt Nam bên cạnh Văn phòng Liên Hiệp Quốc và các tổ chức quốc tế khác tại Genève. Từ năm 2004 - 2011, ông là Trưởng Phái đoàn Đại diện Thường trực Việt Nam tại Liên Hiệp Quốc.

Với kinh nghiệm ngoại giao đa phương, làm việc tại các tổ chức quốc tế lớn, ông Lê Lương Minh có nhiều quan hệ ngoại giao quốc tế sâu rộng.

Theo TNO