Từ một hộ nghèo, nhờ sự chăm chỉ cộng với nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước, đến nay, gia đình anh Trần Trung Sức, thôn Khéo Lẹng, xã Lâm Thượng đã có được cơ ngơi khang trang. Ảnh: Bùi Bình

Phát huy được sức mạnh, vai trò chủ thể của người dân

Những năm qua, Yên Bái luôn quán triệt và thực hiện hiệu quả chính sách dân tộc phù hợp với thực tiễn của địa phương.

Bí thư Tỉnh ủy Đỗ Đức Duy cho biết, từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XIX Đảng bộ tỉnh 2020 - 2025 đến nay, Yên Bái đã ban hành, tổ chức thực hiện nhiều nghị quyết, đề án, chính sách về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025.

Đến năm 2025, Yên Bái đặt mục tiêu thu nhập bình quân của người dân tộc thiểu số tăng trên 2 lần so với năm 2020; 50% số xã, thôn ra khỏi địa bàn đặc biệt khó khăn. Hộ nghèo trong các dân tộc thiểu số, tỷ lệ hộ nghèo tại các xã đặc biệt khó khăn giảm bằng 1,5 lần so với mức giảm tỷ lệ hộ nghèo chung toàn tỉnh.

Để đạt mục tiêu này, tỉnh Yên Bái ưu tiên bố trí hơn 12.000 tỷ đồng phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, tập trung vào hỗ trợ sản xuất, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, giao thông, giáo dục, y tế, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới…

Riêng Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, trong giai đoạn 2021 - 2025, Yên Bái được hỗ trợ từ ngân sách Trung ương trên 1.384 tỷ đồng, chiếm 54% tổng vốn đầu tư ngân sách Trung ương thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025 của tỉnh.

Việc thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia đã phát huy được sức mạnh của cả hệ thống chính trị, nhất là vai trò chủ thể của người dân. Nhờ đó, kinh tế - xã hội vùng cao của tỉnh đã có bước phát triển tích cực, khởi sắc từng ngày.

Theo số liệu thống kê, đến nay, gần 100% xã trên địa bàn tỉnh Yên Bái đã có đường ô tô đến trung tâm xã. Hơn 95% đường từ các thôn, bản đến trung tâm xã được cứng hóa. Trên 97% người dân được sử dụng điện lưới quốc gia... Cùng với đó, hệ thống cơ sở giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số được quan tâm đầu tư với 8 trường phổ thông dân tộc nội trú, 47 trường phổ thông dân tộc bán trú, 30 trường có học sinh bán trú. Học sinh dân tộc thiểu số được học tại các trường nội trú, bán trú đạt 40,7%.

Chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số không ngừng được nâng lên. Yên Bái là tỉnh thứ 24 trong cả nước được công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3 và là tỉnh thứ 18 được công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục trung học cơ sở mức độ 2.

Đời sống vật chất, tinh thần và chỉ số hạnh phúc của người dân vùng cao được cải thiện rõ rệt. Hộ nghèo toàn tỉnh năm 2022 giảm còn 12,9% (giảm 5,15% so với 2021); trong đó hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số giảm còn 22,2% (giảm 8,15% so với 2021), vượt mục tiêu đề ra.

Điểm tựa hỗ trợ người nghèo vươn lên

Công tác giảm nghèo của Yên Bái những năm qua đã đạt được kết quả tích cực với tỷ lệ giảm bình quân trên 4%/năm. Đây là thành quả từ sự linh hoạt trong việc lồng ghép các chương trình, dự án, chính sách hỗ trợ của Nhà nước dành cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để người nghèo phát huy nội lực vươn lên thoát nghèo bền vững. Năm 2023, tỉnh đặt mục tiêu giảm 3,5% hộ nghèo, 1,22% hộ cận nghèo so với năm trước.

Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Trần Huy Tuấn khẳng định, những chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền, các tổ chức đoàn thể của các địa phương trong công tác vận động đã tạo cho đồng bào các dân tộc trong tỉnh thêm niềm tin với Đảng, khơi dậy ý thức tự lực, tự cường, nỗ lực vượt qua những định kiến lạc hậu, tư tưởng trông chờ ỷ lại, tự vươn lên phát triển kinh tế gắn với giảm nghèo bền vững.

Là địa phương được đánh giá có bước đột phá trong công tác giảm nghèo, ông Lê Viết Đại, Bí thư Đảng ủy xã Lâm Thượng, huyện Lục Yên, cho biết, năm 2021 xã có tỷ lệ hộ nghèo 49,1%, với sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền xã, đặc biệt ý thức vươn lên của người dân, đến năm 2022 giảm xuống còn 22,1%, năm 2023 giảm còn 12,32%, tỷ lệ hộ nghèo giảm trong 2 năm (2021 - 2023) là 36,78%.

Để có được kết quả ấn tượng như vậy, Đảng ủy xã đã tập trung chỉ đạo ban hành nghị quyết, UBND xã ban hành kế hoạch triển khai thực hiện, trong đó, phân công cụ thể cho từng đoàn thể, cán bộ phụ trách, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo và xác định hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp để tuyên truyền sâu rộng các chính sách hỗ trợ mà người dân được thụ hưởng đảm bảo 100% Nhân dân được biết, được tiếp cận với các chính sách, đồng thời, tập trung các nguồn lực để hỗ trợ, phát triển sản xuất.

Còn tại huyện vùng cao Mù Cang Chải, triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia, huyện đã xác định trọng tâm là thay đổi phương thức sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân, tập trung huy động, lồng ghép các nguồn lực, ưu tiên đầu tư nâng cấp hạ tầng cơ sở thiết yếu phục vụ phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội. Đến nay, tỷ lệ giảm nghèo bình quân của huyện đạt trên 8,44%/năm. Tổng số hộ nghèo còn 6.344 hộ, chiếm 48,28%. Số hộ cận nghèo là 1.452 hộ, chiếm 11,05%.

Bí thư Huyện ủy Mù Cang Chải Nông Việt Yên chia sẻ, đáng mừng là nhờ những nghị quyết, chính sách kịp thời của Trung ương và tỉnh, người dân trong huyện đã từng bước hình thành tư duy kinh tế trong sản xuất nông nghiệp, phát triển nông nghiệp gắn với du lịch và giữ gìn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa dân tộc.