Ông Nguyễn Đức Quyền, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa (đứng thứ 2 từ trái qua phải) thăm mô hình sản xuất đậu tượng tại huyện Thiệu Hóa. Ảnh: Văn Thanh

+ Là địa phương được đánh giá có nhiều thành tích trong xây dựng NTM, ông có thể cho biết vai trò của Ban Chỉ đạo (BCĐ) và cách làm của các cấp chính quyền tỉnh Thanh Hóa trong công tác này?

- Chương trình xây dựng NTM triển khai thực hiện trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa được hơn 3 năm. Trong điều kiện nguồn lực của tỉnh còn hạn chế, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn, nhưng với sự nỗ lực, cố gắng của cả hệ thống chính trị, các cấp ủy Đảng, chính quyền, các thành phần kinh tế và sự đồng tình ủng hộ, tham gia của các tầng lớp nhân dân, Chương trình xây dựng NTM ở Thanh Hóa đã đạt được những kết quả bước đầu quan trọng. 

Để đạt được kết quả như vậy, trước hết phải khẳng định vai trò quan trọng của công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền. Thanh Hóa đã sớm thành lập và củng cố BCĐ Chương trình Phát triển nông nghiệp và Xây dựng NTM các cấp do Bí thư cấp ủy làm Trưởng ban, cùng với các thành viên là lãnh đạo các ban, ngành và các tổ chức chính trị - xã hội; BCĐ các cấp đã ban hành kế hoạch, nội dung công việc cụ thể cho từng đơn vị, tổ chức có liên quan để tổ chức triển khai, coi đây là nhiệm vụ, là tiêu chí xét mức độ hoàn thành nhiệm vụ của từng năm và toàn khóa. Đồng thời, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, kịp thời, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.

Là tỉnh có số đơn vị hành chính cấp xã nhiều nhất so với các tỉnh, thành trong cả nước (có 637 xã, phường, thị trấn, trong đó, số xã xây dựng NTM là 573 xã), cùng với sự chỉ đạo của Trung ương và căn cứ tình hình thực tế, Thanh Hóa đã có nhiều cách làm sáng tạo, phù hợp và hiệu quả, như: Tiến hành phân công, phân cấp, hướng dẫn từng nội dung từ tỉnh đến huyện, xã, thôn, bản và người dân; chủ động ban hành hướng dẫn lập quy hoạch "3 trong 1" nên đã đáp ứng kịp thời tiến độ, cũng như tiết kiệm được thời gian và chi phí công tác lập quy hoạch; ban hành cơ chế, chính sách về hỗ trợ đầu tư NTM; cơ chế để lại 100% kinh phí chuyển quyền sử dụng đất; hỗ trợ xi măng; hỗ trợ cho các xã đạt chuẩn NTM…

+ Việc triển khai thực hiện Chương trình NTM trên địa bàn Thanh Hóa được gắn với phát triển các mô hình sản xuất, ngành nghề kinh doanh, xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn, từng bước nâng cao thu nhập, ổn định đời sống cho người dân như thế nào, thưa ông ?

- Xác định phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân là gốc, xây dựng kết cấu hạ tầng là khâu đột phá trong xây dựng NTM. Trong 3 năm qua, tỉnh đã dành 35,506 tỷ đồng để hỗ trợ các địa phương xây dựng mô hình phát triển sản xuất và ngành nghề nông thôn. Qua đó, toàn tỉnh đã lựa chọn và triển khai xây dựng được hơn 600 mô hình mô hình phát triển sản xuất, với khoảng hơn 20 nghìn hộ tham gia. Tổng kinh phí đã huy động được từ nhân dân đóng góp và lồng ghép khoảng 180 tỷ đồng, tăng gấp 5 lần so với kinh phí được Nhà nước hỗ trợ. Một số mô hình mới đã phát huy hiệu quả, như: Măng Tây, ớt xuất khẩu, nuôi thỏ, chim trĩ, chim bồ câu, gà thả vườn, lợn cỏ và mô hình cơ giới hóa đồng bộ...

Việc triển khai dự án hỗ trợ phát triển sản xuất và ngành nghề nông thôn đã giúp nâng cao trình độ và năng lực sản xuất, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nhờ đó góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động, đáp ứng được yêu cầu thực tế, phù hợp với nguyện vọng của người dân.

Bên cạnh đó, hơn 2 năm qua, Thanh Hóa đã thực hiện hỗ trợ xi măng cho xây dựng NTM. Với tổng số hơn 65 nghìn tấn xi măng được hỗ trợ các địa phương đã huy động nhân dân đóng góp và các nguồn vốn hợp pháp khác tăng gấp từ 5 - 7 lần để xây dựng mới và nâng cấp đường giao thông nông thôn, giao thông nội đồng, kênh mương nội đồng, nhà văn hóa thôn, bản… 

Có thể nói, việc tập trung hỗ trợ phát triển sản xuất, ngành nghề nông thôn, hỗ trợ, kích cầu để xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn là bước đi đúng đắn, phù hợp với điều kiện của tỉnh và mang lại hiệu quả rõ nét.

+ Ông có thể cho biết kết quả thực hiện các tiêu chí NTM và mục tiêu phấn đấu của tỉnh Thanh Hóa về xây dựng Chương trình MTQG trong thời gian tới như thế nào?

- Khi bắt đầu triển khai thực hiện Chương trình xây dựng NTM (năm 2010) bình quân toàn tỉnh đạt 4,74 tiêu chí/xã; đến nay, bình quân toàn tỉnh đạt 9,5 tiêu chí/xã, tăng 4,76 tiêu chí so với cuối năm 2010. Chủ tịch UBND tỉnh công nhận 7 xã đạt chuẩn NTM. 10 xã đang thực hiện các thủ tục công nhận xã đạt chuẩn NTM trong năm 2013. 

Đạt 19 tiêu chí có 17 xã, chiếm 2,97% (gồm 7 xã đã được công nhận đạt chuẩn NTM, 10 xã đang hoàn thiện thủ tục để xét công nhận đạt chuẩn). Đạt 18 tiêu chí có 1 xã, chiếm 0,17%; đạt từ 16 - 17 tiêu chí có 21 xã, chiếm 3,66 %; đạt từ 10 - 15 tiêu chí có 239 xã, chiếm 41,71%; đạt từ 5 - 9 tiêu chí có 230 xã, chiếm: 40,15%; đạt dưới 5 tiêu chí có 65 xã, chiếm 11,34%. 

Năm 2014, Thanh Hóa phấn đấu có thêm 24 xã đạt chuẩn NTM, các xã đăng ký đạt chuẩn NTM vào năm 2015 mỗi xã tăng bình quân 3 tiêu chí trở lên, các xã còn lại tăng ít nhất 2 tiêu chí/xã. 

+ Xin cảm ơn ông!