Thôn Thái An - nơi quy hoạch Nhà máy Điện hạt nhân 2 ở Ninh Thuận. Ảnh: Khoa Lê

Mong mỏi suốt 13 năm đã được giải tỏa

Suốt hơn 13 năm Dự án Xây dựng Nhà máy Điện hạt nhân 1, 2 tại xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam và xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải không triển khai đã đưa người dân vào cảnh “đi không được, ở không xong”.

Do “dính” dự án người dân không được sửa nhà cửa, không tách thửa, không được chuyển nhượng… nên nhiều thế hệ phải ở chung một căn nhà sập xệ. Nhiều gia đình khó khăn cũng không thể cầm cố đất để vay ngân hàng lấy vốn làm ăn...

Khi được địa phương thông tin tỉnh sẽ hủy thu hồi đất để bồi thường, GPMB thực hiện dự án, hàng nghìn hộ dân ở xã Phước Dinh và Vĩnh Hải rất vui mừng, phấn khởi vì từ nay sẽ có điều kiện khôi phục sản xuất, cải thiện đời sống.

Về thôn Vĩnh Trường, xã Phước Dinh chúng tôi nhận thấy không còn nét buồn, nỗi thấp thỏm lo âu hiện hữu trên khuôn mặt khắc khổ của những người dân vùng biển. Thay vào đó là sự hân hoan, vui mừng khi chuẩn bị được làm “sổ đỏ” cho mảnh đất, ngôi nhà mà họ đã gắn bó suốt bao đời.

Chị Trần Thị Nghiêng (ở thôn Vĩnh Trường) vui vẻ cho biết: “Nghe tin hủy thu hồi đất tại Dự án Nhà máy Điện hạt nhân bà con ai cũng hồ hởi. Từ nay bà con ở thôn Vĩnh Trường đã được sửa chữa nhà cửa, được đăng ký giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, vay ngân hàng làm ăn, chia đất cho các con xây nhà để ở…”.

Ngược về thôn Thái An, xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải, hơn 800 hộ dân vùng dự án ai nấy cũng hồ hởi vì tới đây sẽ mạnh dạn tư phát triển cây nho, sửa nhà cửa, tách thửa, chuyển nhượng, cầm cố để vay ngân hàng lấy vốn làm ăn.

Ông Phạm Thanh Dân (ở thôn Thái An, xã Vĩnh Hải) bày tỏ: “Thôn Thái An xưa nay cây nho là một trong những cây trồng chủ lực, đem lại kinh tế cao cho bà con. Tuy nhiên, hơn 13 năm qua, bà con trong vùng dự án sợ bị thu hồi đất nên không đầu tư giếng nước, trồng mới cây nho chỉ dám trồng những cây ngắn ngày dẫn đến thu nhập giảm sút, đời sống gặp nhiều khó khăn”.

Mấy hôm nay được xã thông báo hủy thu hồi đất tại Dự án Nhà máy Điện hạt nhân bà con ai cũng vui mừng và bắt đầu xuống lại giống nho, đầu tư khoan giếng… để phát triển kinh tế.

Còn ông Võ Văn Bảy cùng thôn bộc bạch: “Hơn 13 năm qua người dân sống trong vùng dự án gặp rất nhiều khó khăn, nhiều thế hệ phải ở chung trong một căn nhà sập xệ vì không thể sửa chữa hay tách thửa để tặng cho con cháu xây nhà. Do nằm trong vùng dự án không thể đầu tư các công trình thủy lợi, công trình phục vụ dân sinh nên bà con chịu rất nhiều thiệt thòi và kinh tế giảm rất nhiều.

Nhân dân cũng mong chờ các ngành, các cấp sớm đầu tư cơ sở hạ tầng, công trình thủy lợi, đầu tư nâng cấp ao Bầu Chó, kè chắn sóng, chắn lũ, xây dựng trường học, đường giao thông nội đồng, nội thôn… để nhân dân an tâm phát triển kinh tế - xã hội và đời sống được nâng cao.

Ngăn chặn việc đầu cơ đất

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Thành Mỹ, Bí thư Đảng ủy xã Vĩnh Hải cho biết: Khi nhận được thông báo về việc hủy các thông báo thu hồi đất để bồi thường, GPMB thực hiện dự án xây dựng Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2, địa phương đã khẩn trương thông báo rộng rãi cho người dân được biết. Người dân khu vực dự án có giấy tờ hợp lệ cứ trình theo đúng quy định của Luật Xây dựng và Luật Đất đai, địa phương giải quyết cấp quyền sử dụng đất để người dân được tặng cho, thừa kế, chuyển nhượng, làm sổ đỏ….

Ông Nguyễn Thành Mỹ, Bí thư Đảng ủy xã Vĩnh Hải (giữa) thông báo việc hủy bỏ Dự án Nhà máy Điện hạt nhân đến người dân. Ảnh: Khoa Lê

Ông Mỹ dự báo, thời gian tới việc thực hiện các quyền lợi về đất đai cho nhân dân sẽ phát sinh nhiều mâu thuẫn, đặc biệt đối tượng kinh doanh bất động sản khi nghe tin này mà tiếp cận người dân để mua - bán làm xáo động thị trường. Địa phương đang chỉ đạo các lực lượng theo dõi sát sao để có biện pháp ngăn chặn kịp thời các hành vi đầu cơ bất động sản.…

Ông Phan Tấn Cảnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết, mới đây vào ngày 13/7, UBND tỉnh Ninh Thuận đã có thông báo hủy Thông báo số 86/TB-UBND và 87/TB-UBND ngày 19/10/2010 về việc thu hồi đất tại xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam và xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải để bồi thường, GPMB thực hiện Dự án Xây dựng Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2. Đồng thời, hủy Thông báo số 49/TB-UBND ngày 18/12/2015 về việc điều chỉnh diện tích đất thu hồi tại 2 thông báo trên.

Lý do hủy thực hiện theo Nghị quyết số 31/2016/QH14 ngày 22/11/2016 của Quốc hội dừng thực hiện chủ trương đầu tư Dự án Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận.

UBND tỉnh Ninh Thuận giao UBND huyện Ninh Hải, Thuận Nam chỉ đạo UBND xã Vĩnh Hải và Phước Dinh thông báo đến các hộ gia đình, cá nhân có đất được biết.

Đồng thời, hướng dẫn các hộ gia đình, cá nhân thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai (kê khai, đăng ký đất đai; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất…) theo quy định pháp luật.

Trường hợp có kiến nghị, thắc mắc của người sử dụng đất trong vùng dự án, giao UBND huyện Ninh Hải và huyện Thuận Nam giải thích, trả lời cho người sử dụng đất; trường hợp vượt thẩm quyền, báo cáo đề xuất UBND tỉnh (thông qua Sở Tài nguyên và Môi trường) để xem xét, giải quyết.