Những khẩu súng của người dân giao nộp cho Cơ quan Công an huyện Mai Châu. Ảnh: Đức Long

Già bản Sùng A Sa, nguyên Chủ tịch UBND xã Pà Cò, người có uy tín trong dòng họ, trong bản, trong xã, người tiên phong trong việc phá cây thuốc phiện, cho biết: Với người Mông, súng không chỉ dùng để săn bắn thú rừng bảo vệ ngô, lúa trên nương mà súng còn là vật thiêng, vật báu trong gia đình, dòng họ. Có những khẩu súng đã lưu truyền qua nhiều thế hệ trong một gia đình. Vì vậy người Mông luôn để súng ở nơi trang trọng nhất trong nhà. Súng bất ly thân. Đấy là cái lý của đồng bào.

Tuy nhiên, trong mấy năm gần đây tình trạng sử dụng súng ở hai xã Hang Kia, Pà Cò có phần phức tạp, trên địa bàn đã xảy ra án mạng vì súng. Đặc biệt một số đối tượng buôn bán, vận chuyển ma túy đã dùng súng chống lại lực lượng Công an khi bị truy đuổi, vây bắt.

Điển hình, ngày 5/2/2010, tại bản Hang Kia, xã Hang Kia, đối tượng  Vàng A Khua, đang bị truy nã đặc biệt về tội ma túy, khi bị lực lượng Công an tỉnh Hòa Bình vây bắt, đã dùng súng chống lại làm 3 sỹ quan, chiến sỹ công an hy sinh và một số chiến sỹ bị thương.

Già bản Pà Háng, xã Pà Cò Sùng A Lứ, năm nay đã ngoài 80 tuổi, ông nguyên là Phó Chủ tịch UBND huyện Mai Châu nói rằng: Cuộc vận động thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ do Đảng, Chính phủ phát động là đúng. Nhưng nói thế nào để người dân ưng cái bụng, sáng cái đầu từ đó tự giác thực hiện giao nộp súng cho chính quyền, đây là việc khó. Nhưng khó như phá cây thuốc phiện còn làm được thì việc thu hồi vũ khí cũng sẽ thành công.

Chủ tịch UBND xã Hang Kia Khà A Váu cho biết: Để cuộc vận động đem lại hiệu quả cao, ngoài việc gương mẫu của cán bộ, đảng viên, Đảng bộ, chính quyền xã xác định, tập trung tuyên truyền, vận động các hội viên Hội Người cao tuổi, đặc biệt là những già bản, người có uy tín trong cộng đồng, trong dòng họ, đây là nhân tố có tính quyết định vì họ là người trực tiếp quản lý “vật báu, vật thiêng” trong gia đình.

Người “nổ phát súng” đầu tiên trong cuộc vận động giao nộp vũ khí vật liệu nổ ở xã Hang Kia là ông Vàng A Tráng. Ông Tráng là đảng viên, cán bộ hưu trí, nhà có 3 khẩu súng. Trong đó có một khẩu tự chế, một khẩu một nòng, một khẩu hỏa mai.

Ông Vàng A Tráng cho biết: Trước khi giao nộp vũ khí vật liệu nổ cho Cơ quan Công an, ông nghĩ nhiều lắm, mấy đêm không nhắm được cái mắt, nằm rồi lại dậy lấy khẩu súng trên vách xuống ôm vào lòng, vuốt ve, nâng niu. Tiếc lắm, nhưng ông vẫn quyết định đem 3 khẩu súng giao nộp cho chính quyền.

Cái ngày ông Tráng cùng con trai khoác súng ra Văn phòng UBND xã giao nộp làm cho dân bản kính phục.

Cũng như ông Vàng A Tráng, xã Hang Kia, ông Mùa A Dê, bản Pà Háng, xã Pà Cò đã tự nguyện giao nộp khẩu súng 1 nòng cho Ban Công an xã.

Để có được khẩu súng này, ông Mùa A Dê phải đổi 3 con bò lớn. Vì nó là báu vật của gia đình, nên ông Mùa A Dê luôn đặt cây súng trên tường nhà, nơi cao nhất. Mỗi năm một lần vào đêm mồng 1 Tết, thời khắc chuyển giao năm cũ sang năm mới, ông Dê mới lấy súng xuống bắn một phát súng lên núi để xua đi mọi cái rủi ro năm cũ và chào đón năm mới.

Đem khẩu súng nộp cho chính quyền, nói rằng không buồn, không tiếc là không đúng. Ông Mùa A Dê nói: Khi giao nộp súng rồi, vui vì mình là người đầu tiên trong xã chấp hành đúng chủ trương của Đảng, Nhà nước, nhưng về nhà lại thấy trống trải, vắng vẻ như trong nhà thiếu một thành viên.

Việc làm của hai ông Vàng A Tráng và Mùa A Dê nhanh chóng lan tỏa khắp bản, khắp xã. Từ đó phong trào giao nộp vũ khí ở hai xã Hang Kia, Pà Cò trở nên rầm rộ. Trong một thời gian ngắn, hai xã đã thu hồi được hơn 300 khẩu súng các loại, trong đó xã Pà Cò gần 200 khẩu, có những người đã đem súng lên nương cất giấu, sau đó đã tự giác lấy về giao nộp cho chính quyền.

Cùng với việc thu hồi vũ khí, chính quyền và Cơ quan Công an còn vận động nhân dân phát hiện, tố giác những đối tượng cố tình tàng trữ, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ trái phép. Nếu trong bản còn có vũ khí, vật liệu nổ thì hiểm họa không chỉ cho người dân trong bản mà còn là hiểm họa khôn lường cho sự bình yên của toàn xã hội, đặc biệt ở địa bàn “nóng” về tệ nạn ma túy như Hang Kia, Pà Cò.

Già bản Sùng A Lứ rất tự hào về việc làm của các già bản hai xã Hang Kia, Pà Cò. Đấy là những tấm gương sáng để con cháu học tập, dẫu rằng phải xa rời một, hai thậm chí ba khẩu súng “vật báu, vật linh thiêng” của gia đình như ông Vàng A Tráng, xã Hang Kia, dù có nuối tiếc, nhưng đổi lại là sự bình yên của bản, của quê hương. Đấy là phần thưởng, là niềm vui lớn nhất của mỗi gia đình người Mông Hang Kia, Pà Cò.

Đức Long