Đường đê đoạn qua xã Thiệu Dương, TP Thanh Hóa bị vỡ nát. Ảnh: Văn Thanh

Mặt đê lún vỡ vì xe quá tải

Đi dọc đê sông Chu đoạn qua huyện Thiệu Hóa và huyện Thọ Xuân, ai cũng thấy xót xa khi nhìn thấy tuyến đê làm bằng bê tông được Nhà nước đầu tư hàng chục tỷ đồng đang ngày đêm bị xe quá khổ, quá tải cày xới, ổ gà, ổ trâu xuất hiện, mặt đê vỡ nát... Đặc biệt xuống cấp vẫn là đoạn qua các xã Thọ Nguyên, Xuân Thành, Hạnh Phúc (Thọ Xuân) và xã Thiệu Tâm, Thiệu Minh, Thiệu Toán (Thiệu Hóa).

Ông Nguyễn Văn Thành, một người dân ở xã Thọ Nguyên cho biết: Khi Nhà nước đầu tư xây dựng mặt đê, dân ai cũng phấn khởi vì không phải đi trên đường đất nữa. Thế nhưng, những năm gần đây tuyến đê phải “oằn mình” gánh chịu các loại xe chở cát quá khổ, quá tải gây hư hỏng nặng, gây khó khăn cho người dân đi lại. Ngày mưa, nước úng đầy ổ gà, ổ trâu, các phương tiện tham gia giao thông cũng phải dè chừng. Ngày nắng, mặt đê phơi ra, từng mảng bê tông bị nứt gãy, sụt lún, phản cảm, gây khó khăn cho công tác hộ đê, phòng chống lụt bão mỗi khi mùa mưa lũ về. Mặt đê xuống cấp, chưa được khắc phục, gia cố, trong khi đó hầu hết các địa phương trên tuyến đê này đều có bãi tập kết cát nên lưu lượng xe ô tô đi lại vận chuyển vẫn không giảm. Vì thế, mặt đê đã xuống cấp nay còn xuống cấp hơn.

Càng thấy xót xa hơn khi tuyến đê hữu sông Mã (đê T.Ư dài khoảng 5km) qua địa bàn 2 xã Thiệu Dương và Thiệu Khánh (TP Thanh Hóa) bị xe quá tải cày gần như tan nát. Tại vị trí ngã ba làng Giàng thuộc thôn 8, xã Thiệu Dương, nền đê không còn bằng phẳng, mặt đê nứt toác, tạo thành rãnh sâu rất nguy hiểm cho người điều khiển xe đạp, xe mô tô.

Ông Dương Văn Tùng, thôn 8, xã Thiệu Dương, nhà ở gần đoạn đê này cho biết: Trung bình mỗi ngày có hàng chục lượt xe tải chở cát chạy qua đây, đê đã vỡ, xe chở nặng chạy ngày, đêm càng làm cho đê hư hỏng thêm.

Tại thôn 9, xã Thiệu Khánh, theo quan sát chỉ trên đoạn đê dài khoảng nửa cây số đã xuất hiện 5 ổ voi đọng nước thành các vũng bùn lớn trên mặt đê. Một cụ bà chăn bò bên triền đê bức xúc: Bà con ở gần đoạn đê này sống khổ sở vì việc xuống cấp của đê. Vào mùa mưa, đi ra là gặp bùn lầy, mùa nắng thì bụi mù mịt. Nhiều học sinh đi học qua đây, người lấm lem bùn đất trông rất thương tâm.

Theo tìm hiểu, trên địa bàn xã Thiệu Khánh hiện có 2 mỏ cát ở thôn 9 và thôn 6 khai thác từ nhiều năm nay. Vì vậy, mỗi ngày có khoảng từ 30 đến 40 lượt xe tải chở cát chạy qua góp phần tàn phá đoạn đê này.

Đừng để “đá ném ao bèo”

Điều đáng nói, tại xã Thiệu Khánh còn có tới 3 hộ vi phạm Luật Đê điều, cụ thể: Tại Km36+200, ông Nguyễn Sỹ Mực đã xây tường bao móng, làm đường vào quán trên mái đê phía đồng; tại km 37+010 đê hữu sông Mã, thuộc thôn 9, ông Hoàng Huy Mạc làm tường bao, đổ đất xây quán trên mái đê phía sông; tại km 37+330 thuộc thôn 9, bà Nguyễn Thị Ngọ xây bếp trên mái đê phía đồng. Mặc dù Chi cục Đê điều và Phòng, chống Lụt bão Thanh Hóa đã chỉ đạo Hạt Quản lý Đê điều Thiệu Hóa phối hợp với các phòng, ban chức năng của huyện (Thiệu Hóa trước đây) và các xã lập biên bản yêu cầu các hộ tự giác tháo dỡ, trả lại nguyên trạng ban đầu, nhưng đến nay các hộ vẫn chưa thực hiện.

Đối với tình trạng xe quá tải, khi 2 xã Thiệu Dương và Thiệu Khánh về TP Thanh Hóa, địa phương này đã tổ chức hội nghị bàn biện pháp xử lý xe quá tải đi trên đê. Sau thời gian này, tình trạng xe quá tải đi trên đê đoạn K36-K39,4 có giảm, thế nhưng theo phản ánh của người dân và lực lượng quản lý đê vẫn còn một số xe chở nguyên vật liệu quá tải chạy trên đê.

Trao đổi về tình trạng mặt đê bị xuống cấp, ông Đỗ Văn Nhân, Phó Chi cục Trưởng Chi cục Đê điều và Phòng, chống Lụt bão Thanh Hóa cho biết: Toàn tỉnh hiện có 315 km đê có bề mặt được gia cố bằng bê tông, rải nhựa, cấp phối được người dân sử dụng làm đường dân sinh. Tính đến cuối tháng 10/2014, đã có 22,54 km đê sông Chu, sông Mã bị hư hỏng nghiêm trọng, hơn 11,3 km đê khác đang có nguy cơ hỏng nặng. Tình trạng kết cấu mặt đê vỡ vụn, tạo thành nhiều ổ trâu, ổ gà, xuất hiện nhiều nhất tại đê hữu sông Mã đoạn qua xã Quý Lộc (Yên Định), các xã Thiệu Dương, Thiệu Khánh (TP Thanh Hóa), đê hữu sông Chu từ cầu Hạnh Phúc đi xã Thọ Nguyên (Thọ Xuân) có tới 1.072 tấm bê tông vỡ, gãy trên toàn tuyến. Nhiều đoạn đê 2 bên bờ sông Chu đoạn qua huyện Thiệu Hóa, đê hữu sông Mã đoạn qua xã Yên Thọ (Yên Định)... đang có nguy cơ hư hỏng nặng.

Để chống xe quá tải, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Chi cục Đê điều và Phòng, chống Lụt bão Thanh Hóa đã phối hợp với các ban, ngành chức năng tiến hành lắp đặt các khung đủ trọng tải cho các xe vào các bãi tập kết cát; cắm biển báo tải trọng đối với những đoạn đê đã được nâng cấp kết hợp với đường giao thông có tính toán, xác định tải trọng, thiết kế. Đồng thời, giao cho UBND các huyện, Thanh tra giao thông có biện pháp tăng cường ngăn chặn, kiên quyết xử lý nghiêm các xe quá tải, quá khổ đi trên các tuyến đê. Mặc dù, các biện pháp được triển khai là vậy, thế nhưng trên thực tế theo người dân các địa phương phản ánh tình trạng xe chở quá tải vẫn thường xuyên chạy trên các tuyến đê, ô nhiễm môi trường vẫn diễn ra.

Thiết nghĩ, đã đến lúc tỉnh Thanh Hóa cần chỉ đạo các ban, ngành chức năng vào cuộc quyết liệt hơn nữa để “cứu” lấy những con đê.

Văn Thanh