(Thanh tra) - Trong dòng chảy toàn cầu hóa sâu rộng, việc xác định vị thế và khẳng định vai trò trong kết nối quốc tế đã trở thành hướng đi chiến lược của nhiều địa phương. Với Hải Phòng - thành phố cảng lớn nhất miền Bắc - sứ mệnh “kết nối Việt Nam với thế giới” không chỉ là câu chuyện hôm nay mà đã được hun đúc từ hơn một thế kỷ trước.
Ngày 31/5/1883, Hiệp ước Harmand được ký kết, mở đường cho sự ra đời của tỉnh Hải Phòng. Chỉ vài năm sau, năm 1888, thành phố chính thức được công nhận là đô thị cấp I, ngang hàng với Hà Nội và Sài Gòn. Từ đó, Hải Phòng nhanh chóng trở thành trung tâm kinh tế - thương mại sầm uất của Bắc Kỳ, đồng thời mở rộng giao thương quốc tế, đưa hàng hóa từ đồng bằng Bắc Bộ vươn tới khắp các châu lục.
Những năm đầu thế kỷ XX, Hải Phòng mang dáng dấp của một đô thị công - thương nghiệp hiện đại với cảng biển lớn nhất miền Bắc, tuyến đường sắt Hải Phòng - Vân Nam (1905), sân bay Cát Bi (1936), cùng hệ thống nhà máy, ngân hàng, trường học kiểu phương Tây. Cảng Hải Phòng trở thành cửa ngõ quan trọng đưa hàng hóa Việt Nam tới Hồng Kông, Ấn Độ, Nhật Bản, châu Âu và Mỹ.
Trong những năm kháng chiến, thành phố vừa là trung tâm kinh tế, vừa là “tuyến đầu” đón hàng viện trợ quốc tế, tiếp nhận các đoàn khách nước ngoài đến ủng hộ Việt Nam.
Ngày 13/5/1955, khi những người lính Pháp cuối cùng rút khỏi Bến Nghiêng - Đồ Sơn, Hải Phòng được giải phóng hoàn toàn, mở ra kỷ nguyên mới trong hành trình phát triển.
Từ sau đổi mới năm 1986, thành phố tiếp tục mở rộng quan hệ đối ngoại, hội nhập mạnh mẽ, tạo nền tảng vững chắc cho thời kỳ phát triển mới.
Bước vào thế kỷ XXI, Hải Phòng đang khẳng định vị thế là cực tăng trưởng quan trọng của cả nước, đồng thời mở rộng cánh cửa hội nhập quốc tế.
Theo Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị, đến năm 2025, thành phố phấn đấu trở thành đô thị phát triển cao, nằm trong nhóm hàng đầu châu Á; đến năm 2030, là “thành phố công nghiệp hiện đại, văn minh, bền vững tầm cỡ khu vực Đông Nam Á”.
Lợi thế nổi bật của Hải Phòng là hạ tầng giao thông đồng bộ, hiếm có địa phương nào trong nước sở hữu đầy đủ năm loại hình: Đường biển, hàng không, đường bộ, đường sắt và đường thủy nội địa.
Với 40 cảng biển, trong đó có cảng nước sâu Lạch Huyện nằm trong top 20 cảng hiện đại nhất thế giới, Hải Phòng hiện đứng thứ 30 trong 50 cảng container lớn nhất toàn cầu, có tuyến vận tải trực tiếp đến châu Mỹ và châu Âu. Trong nửa đầu năm 2025, sản lượng hàng hóa qua cảng đạt hơn 56 triệu tấn, hướng tới mục tiêu cả năm đạt 112 triệu tấn.
Sân bay quốc tế Cát Bi đang được nâng cấp, phục vụ khoảng 2 triệu hành khách và 100.000 tấn hàng hóa mỗi năm, kết nối với Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan. Cùng với đó, dòng vốn FDI tiếp tục đổ mạnh vào thành phố, với hơn 1.700 dự án, tổng vốn đăng ký trên 50 tỷ USD đến từ 39 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Trên phương diện đối ngoại, Hải Phòng đã thiết lập quan hệ hợp tác với 31 địa phương nước ngoài, ký kết 56 thỏa thuận hợp tác quốc tế trong các lĩnh vực cảng biển, logistics, tăng trưởng xanh, công nghệ, giáo dục, du lịch.
Thành phố hiện có giao thương với 130 quốc gia, đồng thời tích cực tham gia các mạng lưới toàn cầu như CITYNET, Mayors for Peace, UNESCO…
Đặc biệt, việc UNESCO công nhận vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà cùng quần thể Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn - Kiếp Bạc là Di sản thế giới đã mở ra cơ hội “vàng” để quảng bá hình ảnh thành phố ra thế giới.
Hiện nay, khoảng 20.000 người nước ngoài từ hơn 100 quốc gia đang sinh sống, làm việc tại thành phố; hơn 70.000 kiều bào gửi về quê hương 1,4 tỷ USD kiều hối trong 5 năm qua - minh chứng cho sự gắn bó và tinh thần hội nhập sâu rộng của cộng đồng người Hải Phòng trên toàn thế giới.
Trải qua hơn 130 năm phát triển, Hải Phòng không chỉ là cửa ngõ biển của miền Bắc mà còn là trung tâm công nghiệp, dịch vụ cảng biển lớn nhất vùng Duyên hải Bắc Bộ. Thành phố đang đứng trước thời cơ bứt phá mạnh mẽ với chiến lược phát triển hiện đại, xanh và bền vững.
Cảng Hải Phòng hiện nằm trong top 50 cảng container lớn nhất toàn cầu; thành phố thuộc nhóm 10 địa phương thu hút vốn FDI cao nhất cả nước; GRDP năm 2024 tăng 11,01%, dự kiến năm 2025 đạt 12,5%. Đặc biệt, Hải Phòng lần đầu tiên dẫn đầu cả nước về Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), khẳng định môi trường đầu tư ngày càng hấp dẫn.
Theo định hướng, đến năm 2030, Hải Phòng sẽ trở thành trung tâm kinh tế biển tầm quốc tế, đồng thời là trung tâm giáo dục, nghiên cứu và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực. Thành phố đang nghiên cứu phát triển Khu thương mại tự do với cơ chế vượt trội, đồng thời triển khai dự án đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, kết nối trực tiếp với mạng lưới vận tải xuyên Á - Âu.
Cùng với việc mở rộng cảng biển lên 111 cầu bến, nâng công suất sân bay Cát Bi lên 13 triệu khách/năm vào 2030, Hải Phòng đang từng bước định hình vai trò “trung tâm logistics quốc tế” của Việt Nam. Thành phố kiên định theo đuổi chiến lược chuyển đổi số, xây dựng đô thị thông minh, phát triển kinh tế xanh - kinh tế số, khẳng định tầm vóc “cửa ngõ tương lai” của đất nước trong kỷ nguyên hội nhập.
Hành trình ấy không chỉ nối dài khát vọng vươn ra biển lớn, mà còn là minh chứng cho bản lĩnh, trí tuệ và tinh thần hội nhập bền bỉ của người Hải Phòng - những con người luôn mang trong mình ý chí tiên phong, đưa thành phố vươn lên xứng đáng với tầm vóc và vị thế toàn cầu.
