(Thanh tra) - Tại xã vùng sâu Yang Mao (tỉnh Đắk Lắk), Dự án 8 thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đang từng bước làm thay đổi nhận thức, cải thiện sinh kế, nâng cao vị thế của phụ nữ và trẻ em, góp phần xây dựng cộng đồng phát triển bền vững.
Lan tỏa nhận thức, thay đổi nếp nghĩ
Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” giai đoạn 2021 – 2025 được triển khai trên địa bàn xã Yang Mao – một địa bàn vùng sâu còn nhiều khó khăn, tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cao, tập quán sinh hoạt truyền thống còn chi phối mạnh đời sống cộng đồng. Chính vì vậy, việc đưa các nội dung bình đẳng giới đến với người dân không chỉ là yêu cầu của chương trình mà còn là nhu cầu cấp thiết từ thực tiễn.
Đến nay, Dự án được triển khai linh hoạt, phù hợp với đặc thù từng thôn, buôn, tập trung vào 4 nội dung trọng tâm: Tuyên truyền, vận động thay đổi nếp nghĩ, cách làm nhằm xóa bỏ định kiến, khuôn mẫu giới; xây dựng và nhân rộng các mô hình phát triển kinh tế do phụ nữ làm chủ hoặc đồng làm chủ; đảm bảo tiếng nói, sự tham gia thực chất của phụ nữ và trẻ em trong các hoạt động cộng đồng; đồng thời trang bị kiến thức, kỹ năng lồng ghép giới cho đội ngũ cán bộ cơ sở, già làng, trưởng buôn, chức sắc tôn giáo và người có uy tín.
Một trong những điểm nhấn nổi bật của Dự án 8 tại Yang Mao là việc thành lập và duy trì hiệu quả 16 tổ truyền thông cộng đồng với 112 thành viên. Các tổ truyền thông hoạt động theo hình thức đối thoại hai chiều, gắn với những tình huống cụ thể trong đời sống hằng ngày như hôn nhân, gia đình, nuôi dạy con cái, phòng chống bạo lực gia đình, tảo hôn… Nhờ cách tiếp cận gần gũi, dễ hiểu, chị em phụ nữ và người dân dễ tiếp nhận, từ đó từng bước thay đổi nhận thức, hành vi.
Thông qua các buổi sinh hoạt, tọa đàm, giao lưu văn hóa – văn nghệ, kiến thức về bình đẳng giới, pháp luật, kỹ năng sống được lồng ghép tự nhiên, sinh động. Không khí cởi mở giúp phụ nữ mạnh dạn chia sẻ tâm tư, bày tỏ quan điểm, góp phần khẳng định vai trò và tiếng nói của mình trong gia đình và cộng đồng.
Trao quyền kinh tế, nâng vị thế phụ nữ
Song song với thay đổi nhận thức, Dự án 8 đặc biệt chú trọng đến việc hỗ trợ sinh kế, coi đây là “chìa khóa” để nâng cao quyền năng kinh tế, tạo nền tảng vững chắc cho bình đẳng giới. Thực tế tại xã Yang Mao cho thấy, khi phụ nữ có thu nhập ổn định, họ tự tin hơn, chủ động hơn trong cuộc sống và tham gia tích cực vào các hoạt động xã hội.
Điển hình là Chi hội Phụ nữ thôn Nhân Giang, nơi duy trì tốt nền nếp sinh hoạt hội, không ngừng đổi mới nội dung, hình thức hoạt động.
Ngoài các buổi sinh hoạt định kỳ, chi hội còn tổ chức tọa đàm, giao lưu văn nghệ, múa dân vũ, làm bánh truyền thống, các hội thi phù hợp với sở thích của hội viên. Qua đó, thu hút đông đảo chị em tham gia, tạo sự gắn kết, sẻ chia trong cộng đồng.
Đáng chú ý, Chi hội Phụ nữ thôn Nhân Giang đã quản lý nguồn vốn hơn 1,2 tỷ đồng cho trên 25 hội viên vay phát triển kinh tế. Bên cạnh đó, chi hội vận động xây dựng 7 tổ phụ nữ tiết kiệm với 96 thành viên, duy trì hình thức góp vốn hằng ngày, xoay vòng không tính lãi để đầu tư sản xuất.
Ngoài ra, các hội viên khá giả còn hỗ trợ phụ nữ khó khăn với tổng số tiền trên 20 triệu đồng. Nhờ các mô hình này, mỗi năm chi hội giúp từ 1–2 phụ nữ thoát nghèo, thoát cận nghèo một cách bền vững.
Tại buôn Tul, phong trào phụ nữ phát triển kinh tế gia đình cũng mang lại hiệu quả rõ nét. Hội viên được vận động tham gia các mô hình chăn nuôi heo, trồng rau sạch, cây ăn quả; đồng thời được giới thiệu tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội. Đến nay, hầu hết các hộ hội viên trong buôn đã thoát nghèo bền vững, đời sống ngày càng ổn định.
Không chỉ chú trọng kinh tế, Chi hội Phụ nữ buôn Tul còn thường xuyên tổ chức tuyên truyền pháp luật, phòng chống ma túy, mại dâm, cờ bạc; 100% hội viên ký cam kết không vi phạm. Nhiều năm liền, buôn không phát sinh vụ việc phức tạp về an ninh trật tự liên quan đến phụ nữ.
Câu lạc bộ “Gia đình hạnh phúc” được thành lập, trang bị cho chị em kiến thức về bình đẳng giới, kỹ năng ứng xử trong gia đình, góp phần xây dựng nếp sống ấm no, hòa thuận. Công tác chăm lo cho trẻ em cũng được quan tâm, 100% trẻ trong độ tuổi được đến trường, nhiều em khó khăn được hỗ trợ từ Quỹ “Tiếp bước đến trường”.
Theo bà H’Ten Ksơr, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Yang Mao, toàn xã hiện có 2.080 hội viên phụ nữ từ 18 tuổi trở lên tham gia sinh hoạt tại 19 chi hội, đa số là phụ nữ dân tộc thiểu số. Việc triển khai Dự án 8 đã giúp phụ nữ không chỉ được trang bị kiến thức pháp luật, kỹ năng nuôi dạy con, xây dựng gia đình hạnh phúc mà còn được hỗ trợ phát triển kinh tế, tiếp cận công nghệ mới, kết nối thị trường, tham gia chuỗi giá trị, từng bước nâng cao vị thế trong gia đình và xã hội.
Thực tiễn tại Yang Mao cho thấy, các mô hình và hoạt động của Dự án 8 được triển khai đồng bộ, có chiều sâu đã tạo chuyển biến tích cực về nhận thức và hành động của người dân.
Trong giai đoạn tiếp theo, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã sẽ tiếp tục điều chỉnh cách làm linh hoạt, phù hợp thực tế, quyết tâm đạt và vượt các mục tiêu đề ra. Thúc đẩy bình đẳng giới ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không chỉ là nhiệm vụ trước mắt mà còn là nền tảng lâu dài, góp phần nâng cao chất lượng công tác dân tộc và phát triển bền vững địa phương.
