Ảnh: Trung Đức

>> Vỡ đập thủy điện, sơ tán dân khẩn cấp   

Người dân khốn khó   

Ngày 13/6, phóng viên quay trở lại hiện trường, chứng kiến một bầu không khí đổ nát quanh công trường thủy điện Ia Krel 2. Trên phần thân đập sát mép nước dòng suối Đôi, đã xuất hiện nhiều vết nứt lớn có thể đổ ập bất cứ lúc nào. So với ngày 12/6, đã có thêm hàng chục m3 đất cạnh vị trí vỡ đập đổ xuống suối.

Chúng tôi ghé vào làng Ó, xã Ia Dom, để tìm hiểu đời sống của bà con dân làng khi cơn lũ dữ đi qua, tàn phá làng mạc. Ông Puih Ơnh (dân tộc Ja Rai), vẫn chưa hoàn hồn khi cơn "đại hồng thủy" suýt lấy mạng cả gia đình ông. Có rẫy sắn dưới hạ du của công trình thủy điện Ia Krel 2, đêm 11/6, vợ chồng ông và 3 đứa con nhỏ ngủ lại nhà đầm. Khoảng 5 giờ sáng, khi nước lũ trên thượng nguồn ập xuống, vợ và 3 đứa con của ông đều đang ở trên đồi cao, còn bản thân ông thì đánh lưới cá dưới suối Đôi. "Đang xem cá bị mắc lưới, tôi thấy nước cuồn cuộn đổ về. Tôi vội trèo lên đọt cây bên dòng suối, cứ thế đeo miết. Vẫn còn sợ, tôi lấy thắt lưng buộc thân mình vào thân cây, rủi nước cuốn trôi có khi người thân còn tìm thấy xác" - khuôn mặt tím tái, ông Puih Ơnh cho biết.

Dạo quanh khắp các làng Ó, làng Bi, làng Mok Đen (xã Ia Dom), không khí buồn bã bao trùm từng mái nhà sàn. Phần lớn cây công nghiệp dài ngày, hoa màu, cùng lương thực dự trữ của bà con Ja Rai đã bị nước lũ cuốn trôi, hàng chục tỷ đồng đã mất tong. Sau sự cố này, đời sống của hàng trăm hộ dân vùng biên giới này có thể sẽ trở lại nghèo đói.

Ngày 13/6, trao đổi với phóng viên Báo Thanh Tra, ông Võ Thanh Hùng, Chủ tịch UBND huyện Đức Cơ, cho hay, trong buổi sáng, lực lượng cứu nạn, cứu hộ của huyện đã đưa được toàn bộ 30 hộ dân sinh sống dọc theo suối Đôi ra nơi an toàn. Các ngành chức năng của huyện cũng đang tiến hành thống kê thiệt hại để yêu cầu phía chủ đầu tư bồi thường. Con số thống kê sơ bộ là khoảng 200ha cây cao su và hoa màu bị gãy đổ, cuốn trôi. Ông Hùng cho biết thêm, sáng 13/6, phía nhà đầu tư mới chỉ trao đổi qua điện thoại với lãnh đạo huyện, chưa có đại diện nào đến địa phương để phối hợp giải quyết hậu quả.

Không bảo đảm chất lượng

Ngày 13/6, ông Bạch Đức Quang, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Công nghiệp và Thủy điện Bảo Long - Gia Lai đã có báo cáo bước đầu nguyên nhân sự cố vỡ đập thủy điện Ia Krel. Theo báo cáo này, lúc 3 giờ sáng ngày 12/6, đập thủy điện Ia Krel 2 gặp sự cố, do ống dẫn dòng phía dưới đập bị sụt lún, làm nứt đoạn đập khiến nước lùa vào đoạn đập trên cống rộng 5 - 7m.

Trong quá trình thi công, chủ đầu tư phát hiện thêm trước đây trên bề mặt đập, lượng xe công trình có trọng tải lớn di chuyển nhiều và luôn đi qua cống, quá trình lu dùng loại máy tạo áp lực lớn (khoảng 35 tấn) có thể làm rạn nứt phần trần cống dẫn đến sụt lún và xảy ra sự cố. Theo ông Quang, hiện tại Công ty Bảo Long - Gia Lai đang thống kê thiệt hại, triển khai khắc phục hậu quả để hoàn thiện lại công trình trong thời gian sớm nhất.

 Trong khi đó, Sở Xây dựng tỉnh Gia Lai cũng đã có báo cáo bước đầu về sự việc vỡ thủy điện gửi Bộ Xây dựng. Về nguyên nhân sơ bộ ban đầu, ông Lê Vinh, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Gia Lai cho biết: "Khi có sự cố vỡ đập thủy điện Ia Krel 2, chúng tôi mới đến kiểm tra nắm tình hình. Theo tôi, chất lượng công trình kém, không theo thiết kế ban đầu nên dẫn đến bể ống hộp nằm ngang thân đập".

Theo ghi nhận, chiều ngày 13/6, Thứ trưởng Bộ Công thương Lê Dương Quang cùng đoàn công tác của Trung ương đã làm việc tại hiện trường đập thủy điện Ia Krel 2 bị vỡ, sau đó đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Gia Lai.

Được biết, thủy điện Ia Krel 2 do Công ty Cổ phần Công nghiệp và Thủy điện Bảo Long - Gia Lai đầu tư xây dựng. Thủy điện có 2 tổ máy, công suất 5,5 MW, tổng vốn đầu tư công trình là 120 tỷ đồng, được khởi công từ năm 2009, dự kiến quý 3 năm 2013 sẽ phát điện. Lòng hồ có diện tích khoảng 200ha, thuộc lưu vực sông Pô Kô. Công trình có tư vấn giám sát là Công ty TNHH MTV Tư vấn thiết kế xây dựng Kiến Hoàng Phi.

Trung Đức