(Thanh tra) - Các chuyên gia an ninh mạng cảnh báo, việc sử dụng các ứng dụng chỉnh sửa ảnh bởi công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) theo trend tiềm ẩn những nguy cơ về lộ lọt dữ liệu, mã độc xâm nhập thực hiện lừa đảo trực tuyến.
"Thay quần áo" bằng ứng dụng AI
Những ngày gần đây, trên các mạng xã hội, người dùng Việt đang nô nức chạy theo xu hướng "thay quần áo" bằng ứng dụng AI. Nhờ khả năng ghép trang phục vào ảnh chân dung một cách chân thực, ứng dụng Beautycam với tính năng "Tủ đồ AI" đang tạo nên một cơn sốt trực tuyến.
Theo đó, Beautycam là một ứng dụng chỉnh sửa ảnh của Công ty Meitu (Trung Quốc), gần đây đã ra mắt tính năng "Tủ đồ AI" và thu hút được nhiều sự chú ý. Tính năng này cho phép người dùng "thay" trang phục trong ảnh chân dung một cách nhanh chóng và dễ dàng, chỉ với vài thao tác đơn giản.
Để trải nghiệm, người dùng chỉ cần tải ứng dụng từ App Store hoặc CH Play, mở ứng dụng, chọn mục "Làm đẹp" (Beautify), sau đó tải ảnh chân dung lên, và tìm đến tính năng "Tủ đồ AI" (AI Wardrobe). Cuối cùng, chỉ việc lựa chọn từ bộ sưu tập khoảng 70 mẫu trang phục đa dạng mà ứng dụng cung cấp sẵn như trang phục cho phụ nữ, đàn ông, bé trai, bé gái.
Quá trình xử lý chỉ mất 1-2 phút, sau đó người dùng sẽ có ngay một bức ảnh mới với diện mạo hoàn toàn khác. Điểm mạnh của Beautycam là khả năng ghép trang phục rất tự nhiên, xử lý tốt cả ảnh nghiêng, xoay, thậm chí điều chỉnh tư thế và kiểu tóc.
Khả năng "thay đồ" của các ứng dụng được đánh giá cao về độ chân thực. Tuy nhiên, bên cạnh sự tiện lợi và sáng tạo, những ứng dụng này cũng đang đặt ra không ít lo ngại về tin giả, hình ảnh phản cảm và nguy cơ lạm dụng công nghệ.
“Thấy nhiều người cùng “thay đồ” theo trend nên tôi cũng muốn thử ứng dụng và chọn cho mình một chiếc váy khá sexy, khác hẳn với phong cách thường ngày. Sau đó tôi “khoe” ảnh lên Zalo, Fb, ngay lập tức bạn bè và người thân góp ý nên ăn mặc ý tứ hơn. Tôi thấy ái ngại, vội vàng giải thích đó là ảnh ghép công nghệ AI”, chị Kim Anh (Hà Nội) chia sẻ.
Trên mạng xã hội, nhiều người cũng bày tỏ sự ấn tượng với khả năng ghép quần áo siêu đẳng của AI. Anh Thanh Hải (Vĩnh Phúc) cho biết, vẫn nghĩ những bức ảnh này là thật, chỉ đến khi thấy nhiều người bạn cùng mặc một chiếc váy, thân hình giống nhau, mới vỡ lẽ.
“Công nghệ AI giúp tạo ra những bức ảnh với độ chân thực cao, thay đổi từ trang phục thường ngày sang những bộ váy dạ hội lộng lẫy hoặc trang phục truyền thống mà không cần phải thực sự mặc chúng. Tìm hiểu, tôi thấy ứng dụng khá thú vị”, anh Hải nói.
Bày tỏ sự lo sợ, chị Lan Chi (Hà Nội) cho biết, những ngày gần đây, vào Facebook thấy mọi người đều mặc chung một chiếc váy hồng, chỉ thay đổi mỗi khuôn mặt, khiến chị thấy lo ngại về khả năng bảo mật của ứng dụng, người dùng rất có nguy cơ bị lộ, lọt thông tin cá nhân.
Người dùng cần nâng cao nhận thức
Dù mang lại sự sáng tạo, nhưng các chuyên gia cảnh báo việc lạm dụng công nghệ AI trong chỉnh sửa ảnh, đặc biệt là thay đổi trang phục, có thể gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Công nghệ và Hợp tác Quốc tế, Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia cho biết, hiện nay, nhiều người dùng phổ thông vẫn chưa nhận thức đầy đủ về các nguy cơ bảo mật khi cài đặt ứng dụng chỉnh sửa ảnh trí tuệ nhân tạo. Có thể thấy khá rõ, mặc dù đã có khá nhiều các cảnh báo nguy cơ mất an ninh hoặc lộ, lọt dữ liệu khi dùng các ứng dụng không rõ nguồn gốc, nhưng hầu như mỗi khi có trend mới, nhiều người sẵn sàng dùng thử và cấp quyền thoải mái cho ứng dụng truy cập vào điện thoại.
Theo ông Sơn, việc thu thập dữ liệu gì sẽ phụ thuộc vào việc người dùng cấp quyền truy cập nào cho ứng dụng. Phổ biến nhất ứng dụng sẽ yêu cầu quyền truy cập thư mục ảnh. Với quyền này, ứng dụng có thể thu thập toàn bộ ảnh người dùng, bao gồm cả ảnh chụp màn hình đã được lưu lại trong kho ảnh.
“Vì vậy sẽ tiềm ẩn nguy cơ ảnh bị khai thác theo cách không minh bạch hoặc không an toàn. Với sự phát triển của công nghệ AI hiện nay, nếu có trong tay các bức ảnh của một người, các hệ thống có thể tự động bóc tách ra nhiều thông tin quan trọng. Chẳng hạn như khuôn mặt nhận dạng của chủ nhân bức ảnh, những vị trí địa lý hay đến, những sản phẩm, dịch vụ hay sử dụng, thói quen sinh hoạt, thậm chí cả mối quan hệ với những người chụp ảnh chung”, ông Sơn nói.
Vẫn theo ông Sơn, dữ liệu này có mức độ nhạy cảm cao vì nó có thể bị lạm dụng để theo dõi hoặc nhận diện người dùng, thậm chí có thể phục vụ cho các mục đích gian lận hoặc tấn công, lừa đảo.
“Do vậy, người dùng cần nâng cao nhận thức, hiểu rõ quyền riêng tư và chính sách bảo mật của ứng dụng mình sử dụng để tránh rủi ro”, ông nhấn mạnh thêm.
Các chuyên gia an ninh cảnh báo, các ứng dụng chỉnh sửa ảnh sống ảo tích hợp AI có thể là những “cái bẫy công nghệ”. Khi cài đặt ứng dụng, người dùng có thể bị yêu cầu cấp quyền truy cập vào ảnh, camera, bộ nhớ thiết bị và thậm chí cả dữ liệu cá nhân khác. Nếu không kiểm soát chặt chẽ, thông tin cá nhân của người dùng có thể bị thu thập và sử dụng với mục đích không mong muốn.
Bên cạnh đó là nguy cơ rò rỉ dữ liệu. Ứng dụng chỉnh sửa ảnh, đặc biệt là những ứng dụng có nguồn gốc từ nước ngoài, có thể ẩn chứa nguy cơ rò rỉ dữ liệu người dùng. Dữ liệu ảnh và thông tin cá nhân có thể bị thu thập, lưu trữ trên máy chủ nước ngoài mà người dùng không hề hay biết.
Đặc biệt, các ứng dụng giả mạo BeautyCam có thể chứa mã độc, gây nguy cơ đánh cắp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng hoặc bị tấn công mạng. Người dùng cần cẩn trọng và chỉ tải ứng dụng từ các nguồn chính thống như Google Play hoặc App Store.
Bên cạnh đó, người dùng cần cảnh giác trước các chiêu trò thu phí. Mặc dù ứng dụng cho phép dùng thử miễn phí trong một tuần, sau đó sẽ bắt đầu tính phí nhưng nhiều người dùng không để ý và có thể bị trừ tiền mà không hay biết.
