(Thanh tra) - Kể từ ngày 1/7/2025, Thành phố Hồ Chí Minh (TP HCM) chính thức hợp nhất toàn bộ địa giới hành chính của tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, trở thành một đô thị đặc biệt có quy mô diện tích hơn 6.770km² và dân số vượt mốc 13.7 triệu người. Trước bối cảnh đó, Sở Y tế TP HCM lên kế hoạch phát triển mạng lưới các trạm cấp cứu 115 vệ tinh, nhằm mở rộng và hoàn thiện hệ thống cấp cứu ngoài bệnh viện, đảm bảo người dân ở mọi khu vực đều được tiếp cận dịch vụ y tế kịp thời.
Trước thời điểm hợp nhất, TP HCM cũ (Khu vực 1) đã xây dựng mạng lưới cấp cứu ngoại viện khá hiện đại, bao gồm Trung tâm Cấp cứu 115 và 45 trạm cấp cứu 115 vệ tinh với 114 xe cứu thương. Hệ thống này đã rút ngắn đáng kể thời gian tiếp cận người bệnh ở khu vực nội đô, và Tổng đài 115 đã được nâng cấp, bước đầu ứng dụng định vị phương tiện và bản đồ số trong điều phối.
Tuy nhiên, phạm vi phục vụ chủ yếu vẫn tập trung tại TP HCM cũ, trong khi các khu vực giáp ranh như Bình Dương (Khu vực 2) và Bà Rịa – Vũng Tàu (Khu vực 3) trước đây hoạt động rời rạc, thiếu kết nối đồng bộ và tiêu chuẩn chuyên môn thống nhất. Với địa bàn mới mở rộng, mạng lưới cấp cứu hiện hữu chưa thể bao phủ toàn diện, đặc biệt tại Khu vực 2 và Khu vực 3.
Hệ thống cấp cứu ngoại viện, mặc dù là tuyến phản ứng đầu tiên bảo vệ tính mạng người dân, vẫn tồn tại những khoảng trống về độ bao phủ và năng lực điều phối, làm giảm hiệu quả tiếp cận, cứu sống người bệnh. Do đó, việc mở rộng mạng lưới 115 vệ tinh là yêu cầu vô cùng cấp bách để đảm bảo người dân được tiếp cận dịch vụ cấp cứu trong “thời gian vàng”.
Thành lập ít nhất 70 trạm cấp cứu 115 vệ tinh sẵn sàng hoạt động
Theo kế hoạch phát triển mạng lưới các trạm cấp cứu 115 vệ tinh (giai đoạn 2025 – 2027), Sở Y tế đặt ra mục tiêu chung là mở rộng và củng cố mạng lưới các trạm cấp cứu 115 vệ tinh nhằm đảm bảo bao phủ toàn bộ địa bàn TP HCM, cung cấp dịch vụ cấp cứu chất lượng cao, đồng thời tăng cường năng lực ứng phó thiên tai, thảm họa.
Để đạt được mục tiêu đó, kế hoạch đặt ra các chỉ tiêu cụ thể rõ ràng. Thứ nhất, mở rộng mạng lưới, thành lập ít nhất 70 trạm cấp cứu 115 vệ tinh sẵn sàng hoạt động, ưu tiên tại Khu vực 2 và Khu vực 3.
Thứ hai, đảm bảo độ bao phủ toàn bộ địa bàn với bán kính hoạt động tối đa 20km và thời gian tiếp cận hiện trường trung bình dưới 15 phút.
Thứ ba, định tuyến đầu số 115 chung cho toàn bộ địa bàn TP HCM và mở rộng đường truyền tổng đài 115 để đảm bảo tiếp nhận tối đa 15.000 cuộc gọi/ngày.
Thứ tư, triển khai đào tạo, huấn luyện nhằm đảm bảo 100% lực lượng y tế trực tiếp tham gia cấp cứu ngoài viện được đào tạo, huấn luyện và cấp chứng nhận.
Bao phủ toàn bộ địa bàn trong bán kính 20km, với thời gian tiếp cận trung bình dưới 15 phút
Theo Sở Y tế Thành phố, kế hoạch này được triển khai qua 2 giai đoạn. Giai đoạn đầu, từ nay đến 31/12, tập trung vào việc mở rộng mạng lưới ban đầu, ưu tiên Khu vực 2 và Khu vực 3. Mục tiêu là bổ sung tối thiểu 15 trạm vệ tinh sẵn sàng hoạt động hiệu quả dưới sự điều phối của Tổng đài 115. Các trạm mới sẽ được khảo sát, thẩm định tại các cơ sở khám chữa bệnh đã có tổ chức hoạt động cấp cứu ngoài bệnh viện tại Khu vực 2 và 3.
Đồng thời, kế hoạch khuyến khích các cơ sở vận chuyển cấp cứu đã được cấp phép tham gia mạng lưới cấp cứu ngoại viện của thành phố. Về công nghệ, Sở Y tế sẽ triển khai định tuyến chung đầu số 115 cho toàn bộ địa bàn, lắp đặt thiết bị viễn thông và phần mềm điều phối khẩn cấp cho các trạm vệ tinh. Song song, các hoạt động bồi dưỡng, tập huấn cho lực lượng y tế và rà soát, cập nhật các bộ tài liệu, hướng dẫn điều trị cấp cứu ngoại viện sẽ được triển khai…
Giai đoạn sau (từ tháng 1/2026 đến 31/12/2027), tập trung vào việc hoàn thiện mạng lưới và nâng cao chất lượng chuyên môn. Sở Y tế sẽ rà soát nhu cầu thực tế, đặc biệt tại các khu vực tập trung đông dân cư, vùng sâu, vùng xa hoặc khu vực trọng yếu để bổ sung các trạm mới, đảm bảo duy trì bán kính hoạt động tối đa 20km và thời gian tiếp cận dưới 15 phút, bổ sung phương tiện vận chuyển cấp cứu đảm bảo tối thiểu 1 xe cứu thương/100.000 dân.
Đáng chú ý, trong giai đoạn này sẽ phát triển đa dạng loại hình các trạm vệ tinh theo hướng phân tầng can thiệp. Kế hoạch ưu tiên mở rộng mô hình trạm cấp cứu 115 vệ tinh loại hình 3, trong đó cơ sở khám chữa bệnh chịu trách nhiệm về cơ sở hạ tầng, còn Trung tâm Cấp cứu 115 chịu trách nhiệm hoàn toàn về xe cấp cứu và nhân viên y tế. Mô hình này sẽ ưu tiên triển khai tại Khu vực 2 và Khu vực 3.
Ngoài ra, TP HCM sẽ nghiên cứu triển khai các điểm cấp cứu ngoại viện tại các trạm/điểm trạm y tế phường/xã ở các khu vực vùng sâu, vùng xa. Công tác đào tạo bồi dưỡng ngắn hạn sẽ tiếp tục được tăng cường để đạt mục tiêu 100% nhân lực được cấp chứng nhận...
Với lộ trình rõ ràng và mục tiêu cụ thể, kế hoạch phát triển mạng lưới cấp cứu 115 vệ tinh (giai đoạn 2025 – 2027) là bước tiến chiến lược, giúp củng cố hệ thống phản ứng khẩn cấp, đảm bảo rằng sự mở rộng địa giới hành chính không tạo ra bất kỳ rào cản nào đối với việc chăm sóc sức khỏe cộng đồng trong đô thị đặc biệt TP HCM.
