Việc đổ thải sai quy định tại khai trường Mỏ Cóc 1, xã Tả Phời, TP Lào Cai, nhưng Cty Apatit Việt Nam vẫn chưa khắc phục, làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân tại đây. Ảnh: ND

Khắc phục tồn tại, vi phạm

Theo báo cáo kết quả khắc phục theo Kết luận thanh tra số 12/KL-TT ngày 29/9/2023 của Cty Apatit Việt Nam tính đến ngày 20/3/2024 gửi cơ quan thanh tra cho biết, các nội dung khắc phục xong gồm: Nội dung yêu cầu Cty Apatit Việt Nam tiếp tục thực hiện nộp số tiền do đơn vị chưa kê khai và nộp thiếu phát hiện qua thanh tra còn phải thực hiện theo các quyết định thu hồi của Thanh tra tỉnh Lào Cai hơn 24,9 tỷ đồng, nộp vào ngân sách Nhà nước qua tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh Lào Cai. Đến ngày 30/11/2023, công ty đã nộp đủ số tiền trên.

Về nội dung chấn chỉnh ngay công tác quản lý, điều hành đối với hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản; quản lý sử dụng đất đai và bảo vệ môi trường đảm bảo đúng các quy định pháp luật, đúng điều kiện tình hình thực tế; khẩn trương thực hiện và phối hợp với cơ quan liên quan khắc phục kịp thời các tồn tại, hạn chế, vi phạm đã được chỉ ra qua việc thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, giám sát của cơ quan có thẩm quyền và các văn bản chỉ đạo khắc phục tồn tại của UBND tỉnh Lào Cai, trong tất cả lĩnh vực khai thác, chế biến khoáng sản, đất đai, môi trường: Công ty đã ban hành Chỉ thị số 2439/CT-APTVN ngày 16/10/2023 về việc chấn chỉnh công tác khai thác, tuyển quặng, quản lý đất đai và bảo vệ môi trường. Giao nhiệm vụ cho các phòng, ban và đơn vị nghiêm túc triển khai thực hiện.

Đối với nội dung rà soát lại các khối lượng quặng được phép khai thác của từng khai trường đang sản xuất theo các giấy phép khai thác nhằm đảm bảo khai thác đúng trữ lượng, công suất, chủng loại khoáng sản theo giấy phép được cấp, yêu cầu công ty dừng khai thác tại khai trường 20-22, hoàn thành hồ sơ xin thăm dò bổ sung và đánh giá lại trữ lượng khoáng sản đối với quặng apatit loại I theo quy định: Công ty kiểm soát chặt chẽ khối lượng quặng apatit được phép khai thác của từng khai trường đang sản xuất theo các giấy phép khai thác để khai thác đúng trữ lượng, công suất, chủng loại khoáng sản theo giấy phép được cấp.

Dừng khai thác tại khai trường 20-22 (Công ty đã có Văn bản số 91/TB- APTVN ngày 17/7/2023 về dừng hoạt động khai thác khoáng sản tại khai trường 20-22).

Hiện nay đã khai thác hết trữ lượng quặng I trong ranh giới cấp giấy phép khai thác, công ty đã có Văn bản số 1657/CV-APTVN ngày 8/8/2023 về việc đề nghị thăm dò quặng apatit loại II, IV khai trường 20-22, 23 xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai, tỉnh Lào Cai gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, chấp thuận.

Các nội dung Cty Apatit Việt Nam đang khắc phục: Rà soát, xin thuê đất bổ sung, xin gia hạn thời hạn thuê đất đối với những hợp đồng thuê đất đã hết hạn tại các khai trường như đã nêu trên, nhằm đảm bảo thực hiện đúng quy định pháp luật về đất đai. Khẩn trương kiểm tra đánh giá và có biện pháp xử lý đối với các bãi đổ thải vượt quá cao độ thiết kế tại các khai trường Mỏ Cóc, Ngòi Đum - Đông Hồ (báo cáo với cơ quan chức năng cho ý kiến và giám sát) nhằm đảm bảo an toàn các bãi thải, không để xảy ra sự cố. Kịp thời thực hiện giải pháp khắc phục việc đổ thải tại lòng moong các khai trường Mỏ Cóc, khai trường 10, khai trường Mỏ Cóc 1 và khai trường Ngòi Đum - Đông Hồ. Phối hợp với UBND TP Lào Cai và các sở, ngành liên quan tham mưu triển khai công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng và đầu tư xây dựng cơ bản mỏ đối với các khai trường 18, 19 và Cam Đường 2; nếu không triển khai, đề nghị UBND tỉnh kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường thu hồi các giấy phép khai thác đã cấp cho các khai trường theo quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 58, Luật Khoáng sản 2010.

Chưa thấy lãnh đạo Cty Apatit Việt Nam kiểm điểm

Kết luận thanh tra số 12 ngày 29/9/2023 của  Thanh tra tỉnh đã chỉ ra các sai phạm và yêu cầu làm rõ và kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân trong công ty để xảy ra các vi phạm về khai thác, chế biến khoáng sản, cũng như việc chậm thực hiện khắc phục tồn tại, hạn chế theo Văn bản số 4717/UBND-KT ngày 1/10/2021 và Văn bản 511/UBND-KT ngày 10/2/2022 của UBND tỉnh Lào Cai. Báo cáo số lượng, mức độ xử lý về UBND tỉnh Lào Cai.

Cơ quan thanh tra cũng đề nghị Tập đoàn Hóa chất Việt Nam chỉ đạo Cty Apatit Việt Nam và các bộ phận có liên quan khẩn trương khắc phục vi phạm, thực hiện đầy đủ các kiến nghị tại kết luận.

Kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của Chủ tịch Hội đồng Thành viên, Tổng Giám đốc Cty Apatit về các sai phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản xảy ra tại Cty Apatit trong giai đoạn 2020-2021.

Cơ quan thanh tra cũng kiến nghị UBND tỉnh Lào Cai chỉ đạo Sở Nội vụ chủ trì, phối hợp với Văn phòng UBND tỉnh tham mưu kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan về các sai phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản xảy ra tại Cty Apatit Việt Nam trong giai đoạn 2020-2021 theo các nội dung tồn tại nêu trên là Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Công thương và UBND TP Lào Cai.

Tuy nhiên, trong Văn bản số 442 ngày 22/3/2024 của Cty Apatit Việt Nam không hề thấy có báo cáo về việc một cá nhân hay tập thể nào của công ty đã thực hiện việc kiểm điểm hay bị xử lý trách nhiệm gì, theo như kết luận đã chỉ ra trước đó.