Để xây dựng các TA thân thiện, gần dân, phục vụ nhân dân, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi có công việc tại TA, các đại biểu cho rằng, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để công khai, minh bạch các hoạt động của TA và tiến tới xây dựng TA điện tử vào năm 2020

Chánh án TAND Tối cao Trương Hòa Bình nhấn mạnh, với việc triển khai thực hiện mô hình cải cách tư pháp “một cửa” cho thấy: Việc tiếp nhận, xử lý đơn và công văn tập trung vào một đầu mối giúp cho công tác quản lý, điều hành, kiểm tra, tổng hợp, báo cáo thuận lợi và kịp thời hơn. 

“Giải đáp và hướng dẫn trực tiếp cho người dân thông qua mô hình “một cửa” đã mang lại hiệu quả thiết thực, số lượt người phải đến liên hệ nhiều lần để giải quyết một vụ việc giảm hơn trước; khắc phục được tình trạng nộp đơn tràn lan, không có căn cứ. Tăng cường tính minh bạch, công khai trong các hoạt động của TA, đồng thời bảo đảm quyền giám sát, kiểm tra và tiếp cận công lý của người dân”, ông Trương Hòa Bình nhấn mạnh.

Việc thực hiện mô hình cải cách tư pháp “một cửa” cũng là điều kiện để cán bộ, công chức TA tạo cho mình một phong cách làm việc thân thiện, gần gũi, cầu thị, tăng thêm sự tin tưởng của người dân đối với TA.

Song theo ông Bình, việc triển khai thực hiện công tác này thời gian chưa đồng đều và còn có những hạn chế, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu đặt ra như chưa có nhiều đơn vị thiết lập được các đầu mối, địa chỉ để người dân liên hệ, truy cập tìm hiểu thông tin về quá trình giải quyết công việc của mình. 

Còn mô hình cải cách hành chính tư pháp “một cửa” tại các TAND cấp tỉnh và cấp huyện vẫn mang tính chất thử nghiệm, chưa trở thành quy định chung mang tính bắt buộc đối với các TA. 

Đội ngũ cán bộ được giao thực hiện các hoạt động hành chính tư pháp còn thiếu về số lượng, một số hạn chế về trình độ, năng lực, tinh thần trách nhiệm với công việc và cá biệt còn có biểu hiện gây phiền hà, nhũng nhiễu với người dân… 

Để xây dựng các TA thân thiện, gần dân, phục vụ nhân dân, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi có công việc tại TA, tại hội nghị các đại biểu đã đề xuất nhiều giải pháp tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để công khai, minh bạch các hoạt động của TA và tiến tới xây dựng TA điện tử vào năm 2020.

Theo đó, xây dựng các “ki ốt” điện tử; thiết lập các đầu mối, địa chỉ, số điện thoại để người dân liên hệ, truy cập tìm hiểu thông tin về quá trình giải quyết công việc của mình tại tất cả các TA. Đồng thời, khẩn trương nghiên cứu, hướng dẫn việc gửi và nhận đơn trực tuyến bằng hình thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử; trên cơ sở đó triển khai thực hiện thí điểm việc này tại một số TA có đủ điều kiện…

Thẩm phán Ngô Tiến Hùng, Phó Chánh án TAND cấp cao Hà Nội cho hay, hiện nay hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu tại TA còn hay nghẽn mạng gây khó khăn trong truy cập thông tin, các hành vi xâm phạm của các haker ngày càng tinh vi, nguy hiểm. "Cần tăng cường an ninh bảo mật, cấp kinh phí thường xuyên để nâng cấp thích ứng với công nghệ hiện đại mới và chống hacker; đồng thời xây dựng mô hình mẫu đổi mới mô hình cải cách tư pháp hành chính để nhân rộng tại các TA”, Thẩm phán đề nghị.

Cũng tại Hội nghị, các đại biểu được nghe quán triệt hướng dẫn của TAND Tối cao về tổ chức các Toà chuyên trách tại TAND tỉnh, TP trực thuộc Trung ương, TAND huyện, quận, thị xã, TP  thuộc tỉnh và tương đương; trong đó có Tòa Gia đình và người chưa thành niên - một Tòa chuyên trách mới trong cơ cấu tổ chức của TA, với nhiều đặc điểm khác biệt, đặc thù về bố trí nơi xét xử cũng như thành phần những người tham gia tố tụng so với việc giải quyết các loại án khác. 

Thảo Nguyên